رسانه باید از درون شناخته شود/ فقه رسانه بدون تجربه میدانی ناقص است

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مراسم رونمایی از کتاب «فقه خبر» اثر حجت‌الاسلام محمدمهدی محققی مدیرعامل خبرگزاری رسا روز شنبه ۱۰ آبان‌ماه در مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه با حضور جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه و فعالان عرصه رسانه برگزار شد.

در این مراسم حجت‌الاسلام لیالی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی در سخنانی با ابراز خرسندی از انتشار این اثر گفت: انتشار کتاب «فقه خبر» گامی امیدبخش در مسیر تبیین مبانی فقه رسانه در حوزه علمیه است و امیدواریم شاهد توجه گسترده‌تر مراکز علمی و حوزوی به این عرصه مهم باشیم.

فقه رسانه باید بر پایه شناخت واقعی از ماهیت خبر و کارکرد رسانه شکل بگیرد

وی با اشاره به سابقه بیش از دو دهه فعالیت خود در عرصه رسانه افزود: در طول این سال‌ها از دوران طلبگی تا مدیریت رسانه‌ها و برگزاری جشنواره‌های نشریات دانشجویی و حوزوی، تجربه‌های مختلفی در حوزه خبر و رسانه کسب کرده‌ام و معتقدم بحث «فقه رسانه» باید بر پایه شناخت واقعی از کارکرد رسانه و ماهیت خبر شکل بگیرد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی تصریح کرد: رسانه ابزار آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی است و باید بتواند ارتباط مؤثر خود را با اقشار مختلف جامعه برقرار کند. اما در کنار اهمیت خبر لازم است ماهیت و پیامدهای آن نیز به‌درستی فهم شود تا خبری منتشر نشود که جامعه آن را نپذیرد یا پس بزند.

وی با تأکید بر اینکه امروز در یک «جنگ نابرابر رسانه‌ای» قرار داریم، اظهار داشت: تعبیراتی چون جنگ نرم و شبیخون فرهنگی، ناظر به همین واقعیت است و این وضعیت مسئولیت جریان مؤمن به گفتمان امام و رهبری را در عرصه اطلاع‌رسانی و دفاع از ارزش‌های انقلاب دوچندان می‌کند.

حجت‌الاسلام لیالی در ادامه خاطرنشان کرد: متأسفانه بسیاری از آثار منتشرشده در زمینه فقه رسانه بیش از آنکه به فقه رسانه بپردازند جنبه اخلاقی دارند. در حالی که پژوهشگر این حوزه باید علاوه بر آشنایی عمیق با مبانی فقهی رسانه را نیز از درون بشناسد؛ یعنی تجربه مدیریت رسانه، خبرنگاری و فرآیند تولید خبر را داشته باشد تا بتواند اثر علمی و کاربردی ارائه دهد.

وی با تأکید بر ماهیت میان‌رشته‌ای فقه رسانه افزود: کسی می‌تواند در این عرصه مؤثر باشد که هم با دانش فقه آشنا باشد و هم رسانه را بشناسد و بتواند میان این دو پیوندی علمی برقرار کند.

پرداختن به فقه فضای مجازی و فقه هوش مصنوعی از ضرورت‌های جدی عصر جدید است

این استاد حوزه و دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به تحولات رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: امروز از فضای مکتوب فاصله گرفته‌ایم و در فضای مجازی و فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی زندگی می‌کنیم؛ بنابراین پرداختن به «فقه فضای مجازی» و «فقه هوش مصنوعی» از ضرورت‌های جدی زمانه است و حوزه‌های علمیه باید در این زمینه پیش‌قدم باشند.

وی در پایان تأکید کرد: ما ناگزیر هستیم به سمت «سواد رسانه‌ای» حرکت کنیم و نیروهای مؤمن و انقلابی را برای حضور مؤثر در عرصه رسانه تربیت نماییم تا بتوانند از گفتمان انقلاب اسلامی دفاع کنند.

 مهدی الهی