حجت اسلام شاکرین:
منطق فهم دین باید به نظریه‌های منسجم و روزآمد مجهز شود
مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه اندیشه اسلامی گفت: مسلمانان از آغاز ظهور اسلام با گستره و عمق بی‌نظیر معارف این دین روبه‌رو بوده‌اند و همین امر، نیاز به یک روش مشخص و منسجم برای فهم دین را از همان ابتدا ایجاد کرد.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت اسلام حمیدرضا شاکرین مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه اندیشه اسلامی در نشست خبری همایش فلسفه «منطق فهم دین» با تشریح ضرورت بازنگری در دستگاه‌های روش‌شناختی علوم دینی، تأکید کرد: مسلمانان از آغاز ظهور اسلام با گستره و عمق بی‌نظیر معارف این دین روبه‌رو بوده‌اند و همین امر، نیاز به یک روش مشخص و منسجم برای فهم دین را از همان ابتدا ایجاد کرده است.
وی با اشاره به شکل‌گیری دانش اصول فقه و قواعد تفسیری در صدر اسلام گفت: اندیشمندان مسلمان از همان ابتدا به مسئله روش‌شناسی توجه جدی داشتند و ابتکارات ارزشمندی را در حوزه فهم دین پدید آوردند و تلاش‌های منطقی و روش‌شناختی مسلمانان بعدها حتی بر تفکر غربی نیز تأثیر گذاشته است.
حجت‌الاسلام شاکرین در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: امروز با دیدگاه‌ها و نظریه‌های جدید غربی روبه‌رو هستیم که اگر درست فهمیده نشوند، می‌توانند آسیب‌زا باشند. این جریان‌های فکری مانند یک شمشیر دولبه‌اند؛ می‌توانند پرسش‌ها و فرصت‌های تازه‌ای برای اندیشه دینی ایجاد کنند یا در صورت برداشت نادرست، موجب انحراف شوند.
وی با اشاره به نمونه‌هایی از تأثیرپذیری‌های نادرست، از جمله خوانش‌های زبان‌شناختی از قرآن تحت تأثیر سوسور یا نظریه گفتار جان آستین، بر لزوم تقویت دستگاه‌های روش‌شناختی تأکید کرد و گفت: ضرورت دارد که علاوه بر روش، بنیان‌های فلسفی و پیراروشی نیز بازبینی شود؛ چرا که برخی مباحث، نظیر هرمنوتیک، هرچند مستقیماً روش نیستند اما تأثیر فلسفیِ گسترده‌ای بر روش دارند.
مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه افزود: گروه منطق فهم دین از آغاز با هدف بازبینی دقیق میراث روش‌شناسی دینی، مطالعات تطبیقی درون‌مذهبی و بین‌مذهبی، و بررسی رویکردهای روش‌شناسانه در سطح جهانی شکل گرفت که بخشی از این مطالعات به شناسایی خلأهای نظری اختصاص دارد، از جمله در اصول دین که بیشتر مبتنی بر مبانی ارتکازی بوده و امروز نیازمند تبدیل شدن به نظریه‌های منسجم و روزآمد است.
حجت‌الاسلام شاکرین همچنین از گسترش این مباحث به دانشگاه‌ها خبر داد و اظهار کرد: ورود مباحث منطق فهم دین به دانشگاه‌ها از پیشنهادهای اولیه مرحوم آیت‌الله مصباح و سپس طراحی و پیگیری آیت‌الله رشاد بود که بحمدالله به ثمر رسیده و امروز در حال توسعه است.
وی در پایان بر اهمیت توجه حوزه و دانشگاه به مباحث روش‌شناسی نوین و ضرورت برگزاری همایش‌هایی از این دست برای تقویت مبانی فهم دین در جهان معاصر تأکید کرد.
ارسال نظرات