نشر آثار اسلامی در فضای مجازی، ضرورت امروز

به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام حسین عبدالمحمدی، دانشیار جامعه المصطفی العالمیه به عنوان ناقد کتاب در نشست نقد و بررسی کتاب رفتار با مخالف که دوشنبه 26 آذر ماه 1404 در مدرسه علمیه تخصصی کریمه اهل بیت (ع) به همت مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات با همکاری مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و مدرسه علمیه تخصصی کریمه اهل بیت علیهم السلام برگزار شد، به جایگاه حضرت زهرا (س) در زندگی پیامبر اشاره کرد و گفت: حضرت زهرا (س) نمونه‌ای کامل از انسانیت و کمال برای همه بشریت است، نه صرفاً زنان. ایشان مادر و الگویی تربیتی برای شخصیت‌های بزرگی مانند حضرت زینب (س) بوده‌اند و در صحنه‌های تاریخی، از جمله پس از واقعه عاشورا، نقش آفرینی فوق‌العاده‌ای داشته‌اند.

وی افزود: حضرت زهرا (س) به عنوان همسر پیامبر، مایه آرامش و برکت بودند و دیدار با ایشان منشاء آرامش برای پیامبر محسوب می‌شد. این شخصیت برجسته، الگویی بی‌همتا برای بشریت است و مطالعه رفتار و نقش ایشان در کنار پیامبر می‌تواند الهام‌بخش باشد.

حجت‌الاسلام عبدالمحمدی در ادامه با اشاره به اهمیت انتشار کتاب‌ها و مقالات در فضای امروز، گفت: کتاب‌ها و مقالات علمی می‌توانند به هزاران و حتی میلیون‌ها نفر دسترسی پیدا کنند و فرصت بسیار مناسبی برای پاسخگویی به شبهات و اطلاع‌رسانی صحیح در فضای مجازی فراهم کنند. بنابراین، نگارش و انتشار علمی اهمیت بسیار زیادی دارد و می‌تواند به عنوان ابزاری اثرگذار در جامعه مورد استفاده قرار گیرد.

ناقد جلسه با تأکید بر نقش فضای مجازی در انتشار آموزه‌های اهل بیت (ع) اظهار کرد: امروز مکتب اهل بیت علیهم‌السلام به برکت رسانه‌های نوین در سراسر جهان منتشر می‌شود. این فضا فرصتی بی‌نظیر برای پاسخگویی به شبهات و اطلاع‌رسانی صحیح فراهم کرده است.

وی افزود: یکی از مهم‌ترین شبهاتی که در سطح جهانی درباره اسلام و پیامبر اکرم (ص) مطرح است، ادعای اسلام با شمشیر است. مستشرقان و برخی غربی‌ها پیامبر را به عنوان شخصیت خشونت‌آمیز نشان می‌دهند، فیلم و کتاب تولید می‌کنند و تصویر اسلام را تحریف می‌کنند. ما باید در مقابل این ادعاها پاسخ‌های مستند و علمی ارائه کنیم، نه یک بار بلکه به زبان‌ها و سطوح مختلف.

حجت‌الاسلام عبدالمحمدی با اشاره به فعالیت گسترده غربی‌ها در زمینه مطالعه اسلام و تاریخ پیامبر گفت: غربی‌ها ما را بهتر از خودمان می‌شناسند و فعالیت‌ها و پژوهش‌های ما را رصد می‌کنند. برای مثال، برنامه‌های خبری و پژوهشی مانند بررسی حوزه علمیه و عملکرد طلاب، نشان می‌دهد که آن‌ها اطلاعات دقیقی درباره فعالیت‌های ما دارند. بنابراین، ما نیز باید به صورت هدفمند و گسترده تولید علم و محتوا داشته باشیم.

وی ادامه داد: در زمینه پاسخگویی به شبهات، کتاب حجت‌الاسلام شریفی نمونه‌ای برجسته است که با رویکردی علمی و تاریخی، سیر زندگی پیامبر اکرم (ص) و مواجهه ایشان با مخالفان را بررسی کرده است. این کتاب نشان می‌دهد که پیامبر اکرم (ص) سیزده قرارداد صلح داشته، هیچ کس را به خاطر دینش نکشته و جهاد تنها در شرایط دفاعی و مقابله با تهدیدها بوده است. این واقعیت‌ها باید به زبان‌های مختلف و در سطوح مختلف منتقل شود تا تصویر درست از اسلام و پیامبر ارائه شود.

وی با بیان برخی نقاط قابل بهبود افزود: در کتاب تبیین مسئله در آغاز کار به صورت کامل ارائه نشده و پیشینه پژوهش‌ها و منابع مرتبط باید بیشتر مورد اشاره قرار می‌گرفت. امروزه غربی‌ها برای هر پژوهش درباره اسلام ابتدا به دایره‌المعارف‌ها و منابع معتبر مراجعه می‌کنند، در حالی که ما در این زمینه هنوز راه طولانی داریم.

حجت‌الاسلام عبدالمحمدی ادامه داد: یکی دیگر از نقاط قابل بهبود، معرفی منابع اصلی است. بهتر بود مشخص می‌شد که نویسنده بر اساس کهن‌ترین منابع شیعی یا سنی و تا چه دوره تاریخی پژوهش خود را پیش برده است. همچنین در بحث معیارشناسی و تحلیل رفتار پیامبر، مباحث مربوط به آزادی فکری، احترام به حقوق انسان‌ها و حکمت در دعوت پیامبر باید به طور مفصل‌تر آورده می‌شد.

وی افزود: در زمینه برخوردهای پیامبر با مخالفان، کتاب بیشتر به رفتار مخالفان پرداخته و تحلیل‌های رفتاری پیامبر در مواجهه با آنان به شکل برجسته ارائه نشده است. همچنین در موضوع جنگ‌ها، مانند جنگ بدر، می‌شد جزئیات بیشتری درباره تصمیم‌گیری پیامبر، رفتار ایشان نسبت به اسرا و تعامل با دشمن ارائه کرد تا تحلیل تاریخی کامل‌تر و کاربردی‌تر شود.

حجت‌الاسلام عبدالمحمدی در پایان، سخنران با تأکید بر اهمیت تکمیل و توسعه این نوع آثار گفت: این نقدها نه برای کاهش ارزش کتاب، بلکه برای کمک به بهبود پژوهش‌های آینده است. اثر استاد شریفی گام مهمی در تبیین رفتار پیامبر و پاسخگویی علمی به شبهات است و با تکمیل نکات مطرح‌شده، می‌تواند مرجع بسیار ارزشمندی در مطالعات اسلامی و تاریخ اسلام باشد.