آیت الله مدرس؛ پرچمدار مکتب «سیاستِ دینی»
رهبر انقلاب، شهید آیتالله مدرس را نماد مکتب «سیاستِ دینی» و یکی از مهمترین حلقههای زنجیره ۱۵۰ ساله مبارزات اسلامی میدانند؛ روحانی شجاعی که با استعمار انگلیس، خودکامگی رضاخانی و پروژه جدایی دین از سیاست مقابله کرد.
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، در نگاه رهبر انقلاب، شهید آیتالله مدرس نماد و شاخصِ یک مکتب سیاسی اصیل است که بر پایه «عدم انفكاک دین از سیاست» بنا شده است. او نماینده تفکری است که معتقد است اسلام تنها برای کنجِ مسجد و نصیحت نیست، بلکه دینی است که برای اجرای احکامش نیاز به حکومت، قدرت، اقتصاد و ارتش دارد. مدرس با طرح شعار راهبردی «دیانت ما عین سیاست ماست»، با ترویج سکولاریسم (جدایی دین از زندگی اجتماعی) که خواسته اتاقهای فکر استعماری بود، مقابله کرد. او به جامعه آموخت که معرفت دینیِ صحیح آن است که دین در تمام شریانهای زندگی و اداره جامعه جریان داشته باشد؛ زیرا دشمن از دینِ گوشهنشین نمیترسد، بلکه از دینی میهراسد که «قدرت» و «دولت» داشته باشد.
۱. استعمارستیزی و هوشمندی در برابر نفوذ بیگانه
شهید آیتالله مدرس در میدان عمل، مظهر مبارزه با سلطه خارجی بود. در دورانی که انگلستان با قراردادهای ننگین (مانند قرارداد ۱۹۱۹) قصد داشت تمام امور مالی و نظامی ایران را قبضه کند و کشور را عملاً به مستعمره خود تبدیل سازد، این مدرس بود که با هوشمندی و شجاعت ایستاد و مانع تصویب این قراردادها شد. او ماهیتِ استعمار را میشناخت و میدانست که دیکتاتوریِ رضاخان، نسخه تجويز شدهی بیگانگان برای ایران است تا امثال مدرسها را قلعوقمع کنند و منافع انگلیس را تأمین نمایند.
۲. حلقه وصل زنجیره ۱۵۰ ساله مبارزات اسلامی
شهید آیتالله مدرس یک جرقه ناگهانی در تاریخ نبود، بلکه حلقهای برجسته از زنجیره زرین مبارزات علمای شیعه برای حاکمیت اسلام است. او ادامه دهنده راه شخصیتهایی چون سید جمالالدین اسدآبادی، میرزای شیرازی (صاحب فتوای تنباکو) و همسنگر سردارانی چون میرزا کوچکخان جنگلی بود. این جریان تاریخی که بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد، همواره یک هدف را دنبال میکرده: «اجرای احکام اسلام و برپایی عدالت». مدرس سینه خود را سپر کرد تا این پرچم بر زمین نیفتد.
۳. پیشزمینهساز انقلاب اسلامی و نهضت امام خمینی (ره)
بیانات رهبر انقلاب، شهید آیتالله مدرس را فراتر از یک سیاستمدار دوران قاجار و پهلوی اول معرفی میکند؛ ایشان او را نماد آگاهی دینی، شجاعت سیاسی، احساس مسئولیت اجتماعی و مبارزه بیامان با سلطه خارجی میدانند. در منظومه تحلیلی رهبر انقلاب، مدرس نه یک شخصیت مقطعی، بلکه حلقهای تعیینکننده در سلسلهجنبانان مبارزات روحانیت شیعه است؛ زنجیرهای که از عصر مشروطه آغاز شد، در قامت علمای مجاهدی همچون میرزای شیرازی، سید جمالالدین و حاجآقا نورالله جلوه یافت، و سرانجام در نهضت امام خمینی(ره) به اوج خود رسید.
این نگاه، مدرس را در جایگاه «ریشه تاریخی و فکری» انقلاب اسلامی قرار میدهد؛ زیرا همان مبانیای که او برای آنها جنگید—پیوند دین و سیاست، نفی سلطه بیگانگان، دفاع از استقلال و اجرای احکام اسلام—مبنای اصلی نهضت امام خمینی شد. از این منظر، انقلاب اسلامی تنها محصول تحولات سال ۱۳۵۷ نیست، بلکه ثمره استمرار مسیری است که عالمانی چون مدرس با شهادت خود آن را تداوم بخشیدند و امکان تحقق نهایی آن را فراهم ساختند.
ارسال نظرات