از جذب نخبگان حوزوی تا راهاندازی رشتههای جدید با مجوز وزارت علوم
اشاره: دانشگاه باقرالعلوم(ع) در پذیرش کارشناسی ارشد سال ۱۴۰۴–۱۴۰۵ با تأکید بر تربیت نخبگان تراز انقلاب اسلامی و پیوند دادن علوم انسانی با نیازهای حکمرانی کشور، گام تازهای در تحقق علوم انسانی اسلامی برداشته است. مجموعه متنوعی از رشتههای تخصصی و میانرشتهای که دقیقاً ناظر به مسائل فرهنگی، اجتماعی و تمدنی کشور طراحی شدهاند، نشان میدهد این دانشگاه صرفاً یک مرکز آموزشی نیست، بلکه نهادی برای «تربیت متفکر تمدنساز» است. استقبال چشمگیر داوطلبان، رشد تولیدات علمی، گسترش رشتهها و نقشآفرینی دانشگاه در سیاستگذاری فرهنگی، از مهمترین موفقیتهای اخیر آن است. همچنین ارائه رشتههای جدید با مجوز رسمی وزارت علوم و برنامهریزی برای اجرای کارشناسی ارشد پیوسته ویژه طلاب، گامی مهم در پیوند عمیقتر حوزه و دانشگاه محسوب میشود. دانشکاه باقرالعلوم(ع) امروز در مسیر تبدیلشدن به مرجع اندیشهپردازی و تولید نظریه در علوم انسانی اسلامی حرکت میکند.
در همین راستا خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجت الاسلام دکتر سیداحسان رفیعی علوی، رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت و گویی انجام داده است که مشروح آن در ادامه تقدیم خوانندگان گرامی می شود.
رسا ـ پذیرش کارشناسی ارشد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ با چه رویکردی انجام میشود؟
پذیرش امسال با تأکید بر تربیت نیروی انسانی تراز انقلاب اسلامی، مسئلهمحوری علوم انسانی و پیوند مستقیم علم با نیازهای راهبردی کشور انجام میشود. دانشگاه باقرالعلوم(ع) دانشگاه صرفِ آموزش نظری نیست، بلکه دانشگاه «تربیت متفکرِ تمدنساز» است.
رسا ـ چه رشتههایی در پذیرش امسال فعال هستند؟
در سال تحصیلی پیشرو، رشتههای زیر در مقطع کارشناسی ارشد فعال هستند: فلسفه دین؛ فلسفه حقوق؛ فقه سیاسی؛ علوم سیاسی؛ جامعهشناسی؛ مدیریت رسانه؛ فلسفه علوم اجتماعی؛ فلسفه و کلام اسلامی؛ مدیریت راهبردی فرهنگ؛ مطالعات عدالت اجتماعی و در حوزههای میانرشتهای و تمدنی: دانش اجتماعی مسلمین؛ تاریخ (گرایش تاریخ اسلام)؛ تاریخ (گرایش تاریخ ایران اسلامی)؛ اخلاق (گرایش اخلاق کاربردی)؛ دیپلماسی عمومی و روابط فرهنگی؛ مطالعات زنان (گرایش زن و خانواده)؛ جامعهشناسی (گرایش جامعهشناسی حقوق)؛ فرهنگ و ارتباطات (گرایش ارتباطات میانفرهنگی)؛ مطالعات منطقهای (گرایش خاورمیانه و شمال آفریقا).
این رشتهها دقیقاً ناظر به نیازهای حکمرانی، فرهنگی، اجتماعی و تمدنی کشور طراحی شدهاند.
رسا ـ آیا طلاب حوزههای علمیه امکان شرکت در پذیرش دانشگاه را دارند؟
بله طلاب نخبه علوم انسانی مهمترین مخاطبان دانشگاه باقرالعلوم(ع) هستند. مسیر پذیرش طلاب بهطور کامل باز است آزمون اختصاصی و حتی ساختار آموزشی دانشگاه بهگونهای طراحی شده که طلاب بتوانند پیوند عمیق میان فقه، فلسفه، علوم انسانی و حکمرانی اسلامی برقرار کنند. ما به حضور فضلای حوزه بهعنوان ستون اصلی تحقق علوم انسانی اسلامی نگاه میکنیم.
رسا ـ دانشگاه چه نقشی در تحقق تمدن نوین اسلامی مدنظر رهبر معظم انقلاب دارد؟
تمدن نوین اسلامی بدون «نظریه»، «الگوی حکمرانی»، «نظام فکری» و «دانش انسانی بومی» شکل نمیگیرد. مأموریت اصلی دانشگاه باقرالعلوم(ع) دقیقاً تولید همین زیرساختهای تمدنی است. ما در حال تربیت نخبگانی هستیم که بتوانند: نظریه تمدنی تولید کنند، الگوی بومی حکمرانی بسازند، علوم انسانی را اسلامیسازی کنند و در برابر الگوهای غربی، نظام فکری بدیل ارائه دهند.
امروز دانشگاه باقرالعلوم با ظرفیت های بی بدیل خود به دانشگاه نسل چهارم با تمرکز بر مسئولیت اجتماعی علم در قبال جامعه فکر میکند
رسا ـ برای تثبیت مرجعیت علمی دانشگاه چه اقداماتی انجام شده است؟
اقدامات مهمی از جمله: راهاندازی هستههای نظریهپردازی و انجمن های فاخر دانشجویی مسئله محور اتصال نظام پایاننامهها به مسائل راهبردی کشور، تقویت شبکه استادان مؤثر در سیاستگذاری، حضور فعال دانشگاه در شوراهای فکری و فرهنگی کشور، توسعه نشریات علمی و پژوهشی و تمرکز بر همه ظرفیت های علمی پژوهشی فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
همه اینها در راستای تبدیل دانشگاه به مرجع تولید فکر علوم انسانی اسلامی و تمدنی انجام شده است.
الحمدالله این سرمایه که به دستور امام و نظر مثبت رهبری تثبیت شده است اکنون مسیر بالندگی را طی میکند.
رسا ـ مهمترین موفقیتهای اخیر دانشگاه چیست؟
استقبال بی سابقه و افزایش ۱۰۰درصدی درخواست ورود به دانشگاه باقرالعلوم ع به نظرم بنده مهم ترین موفقیت دانشگاه است این در حالی است که ما نه تنها رشته های بازاری نداریم بلکه در کل کشور استقبال از ورود به دانشگاه میانگین ۲۵ درصد کاهش داشته است.
و از دیگر موفقیت های این دانشگاه رشد قابل توجه تولیدات علمی، ارتقای جایگاه نشریات، تأثیرگذاری در سیاستگذاری فرهنگی کشور، نقشآفرینی استادان در نهادهای کلان علمی و فرهنگی، گسترش رشتههای میانرشتهای تمدنی است.
رسا ـ آیا رشتههایی که امسال پذیرش دارند، دارای مجوز رسمی از وزارت علوم هستند؟ و آیا امکان گسترش آنها در سال آینده وجود دارد؟
بله، تمام رشتههایی که امسال در دانشگاه باقرالعلوم(ع) پذیرش دارند، دارای مجوز رسمی از دفتر برنامهریزی آموزش عالی وزارت علوم هستند.
طبق ابلاغ رسمی وزارت علوم، درخواست دانشگاه برای تدوین برنامه درسی و اجرای آزمایشی رشتههای جدید در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته مورد موافقت قرار گرفته است؛ از جمله: حقوق عمومی، حقوق بینالملل، روانشناسی خانواده، روانشناسی تربیتی، مدیریت دولتی (گرایش توسعه منابع انسانی) و مدیریت دولتی (گرایش خطمشیگذاری عمومی)، این موافقت با استناد به مصوبه رسمی شورای عالی برنامهریزی آموزش عالی صورت گرفته است .
رسا ـ آیا این رشتهها در آینده بهصورت رسمی برای طلاب هم اجرا خواهد شد؟
چنانچه مجوز نهایی گسترش رشتهها صادر شود، برنامه دانشگاه این است که از سال آینده این رشتهها بهصورت «کارشناسی ارشد پیوسته ویژه طلابِ پایان سطح یک» نیز اجرا شود.
هدف این مدل، تربیت طلبه–متخصص در حوزههای حقوق، مدیریت و سیاستگذاری عمومی با رویکرد تمدنساز اسلامی است؛ یعنی طلبهای که هم فقیه است و هم توان ورود به عرصه حکمرانی، عدالت، سیاست عمومی و ساختار اجرایی کشور را دارد.
رسا ـ این تغییر چه تأثیری در آینده علوم انسانی اسلامی خواهد داشت؟
این اقدام، یک تحول راهبردی در نسبت حوزه و دانشگاه است. ما وارد مرحلهای میشویم که طلبهها نهفقط مبلغ و مدرس، بلکه: سیاستگذار، حقوقدان حکمرانیمحور، مدیر تمدنی، و طراح نظامات اجتماعی اسلامی خواهند شد. این دقیقاً همان افقی است که رهبر معظم انقلاب در مسیر تمدن نوین اسلامی مدنظر نظر دارند.
رسا ـ پیام شما به داوطلبان ورود به دانشگاه باقرالعلوم(ع) چیست؟
اگر کسی به دنبال مدرک صرف است، راههای زیادی وجود دارد؛ اما اگر کسی به دنبال ساختن آینده فکری، فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی است، دانشگاه باقرالعلوم(ع) انتخاب اوست.