نشست علمی رابطه معرفت و جامعه از دیدگاه علامه طباطبایی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی تخصصی «رابطه معرفت و جامعه از دیدگاه علامه طباطبایی(ره)»، پیش از ظهر امروز به همت گروه جامعه‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در سالن معرفت این پژوهشگاه برگزار شد.

در این نشست علمی، حجت‌الاسلام‌ حسین اژدری‌زاده، پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به ارائه دیدگاه خود در زمینه رابطه معرفت و جامعه پرداخت و در ادامه با نقد حجت‌الاسلام علیرضا قائمی‌نیا، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مواجه شد.

ابتدای این نشست با سخنان کوتاه حجت‌الاسلام حمید پارسانیا همراه بود که به معرفی پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه پرداخت و گفت: حجت‌الاسلام اژدری‌زاده حدود یک دهه است با دغدغه جامعه‌شناسی معرفت فعالیت‌های علمی خود را پیگیری و رساله دکترای خود را نیز در این حوزه دریافت کرده‌اند.

دبیر علمی نشست علمی رابطه معرفت و جامعه از دیدگاه علامه طباطبایی‌(ره) اظهار داشت: حجت‌الاسلام اژدری‌زاده پیش از این رابطه معرفت و جامعه را در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی‌(ره) با رجوع به تفسیر المیزان بررسی کرده‌اند که اکنون هفت سال است از این انتخاب می‌گذرد.

براساس این گزارش، حجت‌الاسلام اژدری‌زاده به بحث معرفت و جامعه اشاره کرد و با بیان این‌که این بحث حدود بیش از یک دهه ذهن جمعی از متفکران و پژوهشگران را به خود مشغول کرده است، گفت: حاصل تحقیقاتی که در این زمینه اواخر سال 70 آغاز شد، کتاب جامعه‌شناسی معرفت در سال 83 بود که مورد تقدیر کتاب سال حوزه هم قرار گرفت.

وی وجود بخشی از حوزه معرفت‌شناسی را زمینه مناسبی برای ورود جامعه‌شناسانی که دغدغه مباحث معرفت‌شناسی دارند، ارزیابی کرد و افزود: نظریه اعتباریات علامه طباطبایی‌(ره) به عنوان یک فیلسوف مسلمان و شیعه نقطه عطف این مباحث را تشکیل می‌دهد.

این پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: آنچه علامه طباطبایی‌(ره) در اعتباریات مطرح می‌فرماید که معرفت‌های اعتباری، معرفت‌هایی است که پایه تمدن بشری است هنوز هم جای کار بسیار دارد و در حوزه مباحث معرفت‌های اعتباری می‌توان به بررسی بیشتر آن پرداخت.

در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام علیرضا قائمی‌نیا با بیان این‌که معرفت به صورت صوری با مسایل اجتماعی و جامعه در ارتباط است، ابراز داشت: اگرچه ارتباط محتوای معرفت با جامعه به صورت صوری در اندیشه علامه طباطبایی‌(ره) وجود دارد، اما این جزئیات مسأله ارتباط جامعه و معرفت را از دید ایشان حل نمی‌کند.

وی تصریح کرد: یکی از بدیهیات این است که علامه طباطبایی‌(ره) به این ارتباط آن هم در ظاهر اعتقاد داشته است، اما برای این‌که بخواهیم بگوییم علامه طباطبایی‌(ره) جامعه و معرفت را به صورت کلی و محتوایی با هم در ارتباط می‌دانسته، نیاز به بحث و بررسی بیشتری دارد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: باید به این نکته توجه کرد که در فلسفه اسلامی برخلاف فلاسفه غربی جریان جامعه‌شناسی و معرفت‌شناسی یک جریان رئالیستی است و هر نوع اندیشه دینی به عقیده علامه طباطبایی‌(ره) باید منطبق با رئالیسم باشد.

وی با بیان این‌که نسبت‌هایی که در برخی موارد به علامه طباطبایی‌(ره) داده شده جای بحث فراوان دارد، اعتقاد علامه طباطبایی‌(ره) به نسبی‌گرایی در ادراکات حس را مورد اشاره قرار داد و گفت: نسبیت در صدق، نسبیت در بیان، نسبیت در روش و مانند آن را به سادگی و بدون بررسی‌های کامل نمی‌توان به علامه نسبت داد.

حجت‌الاسلام اژدری‌زاده در پایان این نشست علمی به دفاع از دیدگاه خود پرداخت و با بیان این‌که برخی مباحث از نزدیک به جامعه‌شناسی معرفتی مرتبط می‌شود و به صورت محتوا در می‌آید، گفت: پرداختن به اعتبارات از ضروریات جامعه علمی است.

گفتنی است، نشست علمی تخصصی رابطه معرفت و جامعه از دیدگاه علامه طباطبایی‌(ره) با هدف تشریح مفهوم معرفت و جامعه در اندیشه‌های علامه طباطبایی(ره) و ارتباط میان آن‌ها از دیدگاه ایشان، پیش از ظهر امروز در سالن معرفت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. /920/پ201/ص