کتاب «بهتر بنویسیم» دچار اطناب‌نویسی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب بهتر بنویسیم نوشته رضا بابایی با حضور حسین علیزاده، محمد اسفندیاری، احمد شهدادی و محمدرضا موحدی از اساتید ادبیات فارسی در انجمن قلم حوزه به نقد گذاشته شد.
حسین علیزاده این نوع کتاب‌ها را برای طیف وسیعی از اسلامی نویس ها از مبتدی تا سطوح عالی مناسب دانست و گفت: ایشان پنجاه ماخذ مهم را مطالعه کرده و این کتاب عصاره تمام آن منابع است.
وی این کتاب را تا حدود زیادی مصداق درست نویسی، ساده نویسی، زیبا نویسی عنوان کرد و افزود: غنای واژگانی این کتاب خیلی زیاد است و بیش از ده هزار واژه پر کاربرد در آن استفاده شده است.
محمد اسفندیاری یکی ازمزیت‌های این کتاب را انشاء نویسی معرفی و تصریح کرد: نویسنده هرچه نوشته، از خود نوشته است و دیکته نویسی نکرده است. یعنی هر چند کتابهای مختلف را در این زمینه دیده ولی مطلب نویی ارائه داده است.
وی اطناب ملال آور در این کتاب را از اشکالات آن دانست و ادامه داد: بیشتر نویسندگان دینی و خوش قلم دچار اطناب‌نویسی می‌شوند. نویسنده این کتاب هم با زیبا نویسی به صورت افراطی به این آفت دچار شده است.
احمد شهدادی گفت: این کتاب فاقد یک متدولوژی روشن است. رویکرد نویسنده در این کتاب دانشنامه‌ای است. علت این امر این است که اولا وی یک هدف مشخص و معین را پیگیری نکرده است، به همین جهت بسیاری از مسائل مهم آئین نگارش مانند سبک در این کتاب مفقود است. ثانیا معلوم نیست مخاطب در این کتاب کدام قشر است.
وی افزود: کتاب آموزشی باید بر پایه زبان معیار باشد، در این کتاب هم به آن اشاره شده است ولی در جاهایی از همین کتاب نقض شده است. در آموزش آئین نگارش باید هر جمله ما آموزشی باشد و نباید با جملات صرفا زیبا، نوشته را طولانی کرد. نویسنده در این کتاب جملات زیبا را به قصد آموزش آورده است، نه اینکه به طور طبیعی از زیبا نویسی استفاده کرده باشد.
شهدادی دیگر اشکال این کتاب را چنین عنوان کرد: شاهد مثال‌های کتاب همه از خود نویسنده است و ما از نویسندگان بزرگ مطلبی را نمی‌بینیم. در این کتاب هیچ نویسنده بزرگی و اثری از آنها معرفی نشده تا دیگران بتوانند از زبان معیار آنها استفاده کنند.
وی روش کتاب را آکادمیک ندانست و تصریح کرد: تنها در دو جا تمرین آورده شده است، که این امر متناقض است. بالاخره این کتاب یا آکادمیک است یا نه؟ اگر آکادمیک است باید تمرین های زیادی آورده می‌شد، اگر هم نه که آوردن فقط دو تمرین چه لزومی داشته است؟
محمدرضا موحدی معرفی کردن فن نگارش به مثابه علم و دانش کلاسیک را از محاسن این کتاب برشمرد و گفت: مثالها در این کتاب عینی و کاربردی است و همچنین ارائه جدول منسجم و خلاصه شده حاصل نوشته های دیگران از دیگر نقاط قوت کتاب است.
وی اشکالات کتاب را این طور عنوان کرد: نثر آغازین آن برای یک کتاب علمی پژوهشی مناسب نیست، در برخی از جاها رفرنس کتاب بطور کامل و دقیق عنوان نشده است، پانزده صفحه درباره تاریخچه ساده نویسی نوشته شده که موجب ناهمگنی کتاب شده است، تعداد مثال ها در مباحث مختلف متناسب نیست، تیترها وحدت رویه ندارند.
رضا بابایی نگاه کلی کتابش را پرداختن به مسائل اصلی که کمتر مورد توجه قرارمی گیرند عنوان کرد و افزود: مثلا اینکه قلم باید بر بال اندیشه باشد و آفرینش‌گری در نویسندگی باید مبتی بر تفکر فراوان و مطالعه باشد.
مولف کتاب در پاسخ به برخی از اشکالات چنین گفت: معتقد هستم کتاب باید فراز و نشیب داشته باشد گاهی از نوشته های چرب و در برخی موارد از نوشته های خشک استفاده شود، زیرا خوانندگان با تنوع مطلب بیشتر لذت می برند. رویکرد این کتاب ساده نویسی است و نباید مبنای کتاب در برابر اندک موارد ناقض آن نادیده گرفته شود.
وی ادامه داد: قصد من آفرینش یک اثر آکادمیک و درسی نبوده بلکه تمام نکاتی را که برای نوقلم ها ضروری می دانسته‌ام در این کتاب آورده‌ام.
بابایی با اشاره به این که سعی کرده نثر کتاب مصداق محتوای آن باشد خاطر نشان کرد: تلاش کرده‌ام بیش از مطالب کتاب، نثر آن آموزنده باشد برخلاف کتابهای آیین نگارش که محتوی و نثرشان همخوانی ندارد مخصوصا کتابهایی که در دهه اخیر نوشته شده است./928/پ202/ع