سومین نشست تخصصی ارائه مقالات اقتصادی هم اندیشی تولید ملی برگزار شد

به گزارش خبرگزاری رسا، استاد اقتصاد دانشگاه های قم در ششمین نشست تخصصی هم اندیشی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و سومین نشست ارائه مقالات اقتصادی گفت: بررسی برنامه‌های توسعه بعد از انقلاب روشن می‌‌نماید که تئوری سرمایه اجتماعی در اندیشه دینی علیرغم نقش کلیدی آن در توسعه اقتصادی، در برنامه‌های توسعه مورد توجه واقع نشده و در این خصوص دستاورد روشنی را به همراه ندارد.

حجت‌الاسلام نظرپور در این نشست که در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس برگزار شد، خاطرنشان کرد: این در حالی است که سند چشم‌انداز بیست‌ساله کشور، یکی از ویژگی‌های توسعه ایران به لحاظ اجتماعی را دستیابی به سرمایه اجتماعی بالا عنوان می‌کند.

استاد اقتصاد دانشگاه قم ادامه داد: مفهوم سرمایه یکی از غنی‌ترین چارچوب‌های تبیینی در ملاحظات جامعه‌شناختی و اقتصادی معاصر است. به طوری که دستیابی به رشد و توسعه مستلزم به کارگیری و بهره‌برداری بهینه از انواع سرمایه است.

حجت الاسلام نظرپور گفت: پیام سالانه رهبر معظم انقلاب اسلامی آنجا که بر حمایت از کار و سرمایه ایرانی تاکید می‌کند، بر نقش کلیدی سرمایه، در فرآیند پیشرفت اجتماعی- اقتصادی نظر دارد.

وی ادامه داد: اصولاً سرمایه به طور مطلق از دید اقتصادی، عنصر پیش‌برنده است. البته سرمایه به طور سنتی عمدتاً شامل سرمایه‌های فیزیکی (ماشین‌آلات، کارخانجات، ساختمان‌ها، ابزار و تجهیزات) و سرمایه‌های مالی (بازار پول و بازار اوراق بهادار) می‌شد.

نظرپور اضافه کرد: از دهه 1950 مقوله‌ای به نام سرمایه انسانی نیز مطرح شد که شامل تخصص‌ها و توان‌مندی‌ها و قابلیت‌های انسانی بود. سال‌ها پس از تثبیت و تکامل سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی مورد توجه قرار گرفت. بنابراین شاید بتوان پذیرش نقش سرمایه اجتماعی در روند رشد و توسعه را به عنوان سومین حلقه از حلقات تکاملی سرمایه تلقی نمود.

وی خاطرنشان کرد: سرمایه اجتماعی از جمله مفاهیم پیچیده، چندوجهی و بین رشته‌ای است، که می‌تواند از ابهامات و دشواری‌های نظری مباحث اقتصادی ـ اجتماعی بکاهد و به عنوان ابزاری در اختیار اقتصاددانان قرار گیرد تا با نقد نظریه متعارف اقتصادی از آن جهت که ساخت‌های اجتماعی و سیاسی را مورد غفلت قرار می‌دهند، صورت‌بندی مناسب‌تری از تحولات اقتصادی ارائه دهند.

استاد دانشگاه ادامه داد: همگام با تحول نظریات توسعه اقتصادی، توجه دانشمندان علم اقتصاد توسعه نیز به مفهوم سرمایه اجتماعی گسترش یافت؛ به گونه‌ای که پس از گذشت کمتر از یک دهه از ورود این مفهوم به ادبیات توسعه اقتصادی، حجم عظیمی از مقالات و مطالعات پیرامون بررسی عملکرد و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی سامان یافت.

حجت الاسلام نظرپور خاطرنشان کرد: در یک نگاه کلی به نظر می‌رسد با به کار بردن این مفهوم در نظریات رشد و توسعه و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی بتوان صرفه‌های اقتصادی و اجتماعی فرآیند توسعه در میان افراد، گروه‌ها و جوامع را گسترش داد.

وی ادامه داد: کاربرد نظریه سرمایه اجتماعی بدون در نظر گرفتن محیط، ابعاد و شرایط اجرای آن، دارای نواقصی است؛ این در حالی است که بیشتر مطالعات این حوزه در کشورمان نسبت به این موضوع غفلت نموده، در پی کشف و شناسایی معیارها و شاخص‌های سرمایه اجتماعی منطبق با فرهنگ کشورمان نبوده‌اند.

وی گفت: بازنگری در این مفهوم و شناخت دقیق اجزای آن با توجه به فرهنگ دینی و ملی جهت تبیین نقش سرمایه اجتماعی در فرآیند توسعه اقتصادی ضروری می‌باشد. در این راستا، شناسایی و کشف نماگرهای سرمایه اجتماعی از منظر اسلام به عنوان نقطه عزیمت چنین تلاشی مطرح است.

ششمین نشست تخصصی هم اندیشی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و سومین نشست ارائه مقالات اقتصادی، در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی برگزار شد./916/د101/ی