انتشار سیزدهمین شماره فصلنامه اشارات
به گزارش خبرنگارخبرگزاری رسا، سیزدهمین شماره فصلنامه اشارات ویژه بهار 1393 به میدیر مسؤولی علیرضا رنجبر از سوی مرکز پژوهش‌های صدا و سیما وارد بازار نشر شد.
در این شماره از فصلنامه اشارات موضوعات: «عید نوروز»، «ولادت و شهادت حضرت فاطمه زهرا علیها السلام، روز مادر»، «ولادت حضرت امام محمد باقر (ع)»، «روز معلم شهادت»، «حضرت امام هادی علیه السلام»، «ولادت حضرت امام جواد علیه السلام»، «میلاد حضرت امام علی علیه السلام (روز پدر - آغاز ایام البیض) »، «شهادت حضرت امام موسی کاظم علیه السلام»، «عید سعید مبعث «میلاد حضرت امام حسین علیه السلام»، «ولادت حضرت ابوالفضل علیه السلام»، «ولادت حضرت امام سجاد علیه السلام» و «میلاد حضرت ولی عصر (عج)» بررسی شده است.
گروه روانشانسی
چکیده: مهم‌ترین پیام نوروز، آغازی نو است. برخی به دلایل روحی، توان و رغبت شروع تازه را ندارند و ذهن پرآشوب‌شان، آنها را از شروعی تازه بازمی‌دارد و آن را بی‌ثمر جلوه می‌دهد؛ در حالی که هر سال خداوند به واسطه طبیعت، این پیام را به ما منتقل می‌کند که با نوروز، آغاز دوباره اتفاق می‌افتد؛ چه آغاز پیشین کامل و موفق بوده باشد یا خیر. نوروز، سکّویی برای پرش به هوایی تازه و تحولی در درون است تا سالی را با تقرب به خدای نوروز و متفاوت با آنچه تاکنون بوده‌ایم، آغاز کنیم.
شهادت و ولادت حضرت فاطمه زهرا(س)
سیهلا بهشتی
چکیده: حضرت فاطمه علیها السلام دختر گرامی رسول خدا صلی الله علیه و آله است که مادرش حضرت خدیجه و همسرش امام علی علیه السلام است. آن حضرت در بیستم جمادی الثانی سال دوم بعثت در مکه به دنیا آمد. از کنیههای معروف او «امّ ابیها» و «امّ الائمه» و مشهورترین لقبهایش «زهرا»، «صدیقه»، «طاهره»، «راضیه»، «مرضیه» و «سیده» است. آن حضرت در سال یازدهم هجری در هجده سالگی در مدینه به شهادت رسید.
ولادت حضرت امام باقر (ع)
سیهلا بهشتی
چکیده: ولادت امام باقر (ع) در نخستین روز از ماه رجب سال 57 در میدنه اتفاق افتاد. مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبی علیه السلام و پدرش امام زین العابدین (ع) است. بنابرایننسبت آن حضرت از طرف مادر به امام حسن مجتبی (ع) و از سوی پدر به امام حسین (ع) می رسد. مشهورترین لقب آن حضرت «باقر العلوم» است؛ زیرا دریای دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکار ساخت. کنیه ان امام «ابوجعفر» بود. دروان امامتش از سال 95 هجری آغاز و تا سال 114 هجری؛ یعنی مدت نوزده سال و چند ماه ادامه داشت. آن حضرت در سال 57 سالگی به دست هشام مشموم شد و به شهاد رسید.
روز معلم
رضا سوری
چکیده: خداوند در آیه دوم سوره جمعه: «او کسی است که از میان مردم درس نخوانده، رسولی فرستاد تا آیاتش را بر آنها بخواند، و آنها را تزکیه کند، و کتاب و حکمت بیاموزد» هدف بعثت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله را در سه امر خلاصه کرده که یکی جنبه مقدماتی دارد و آن تلاوت آیات الهی است، و دو قسمت دیگر یعنی «تهذیب و تزکیه نفوس» و «تعلیم کتاب و حکمت» دو هدف نهایی را تشکیل می‌دهد. آری، پیامبر آمده است انسانها را هم در زمینه «علم و دانش» و هم «اخلاق وعمل» پرورش دهد، تا به وسیله این دو بال بر اوج آسمان سعادت پرواز کنند و مسیرالی الله را پیش گیرند و به مقام قرب او برسند.
شهادت امام علی بن محمد النقی الهادی (ع)
سیهلا بهشتی
چکیده: امام هادی علیه السلام در پانزدهم ذیحجه سال 212 در اطراف مدینه از مادری بافضیلت به نام «سمانه» به دنیا آمد. امامت امام هادی علیه السلام پس از شهادت پدر بزرگوارش امام جواد علیه السلام در سال 220 در هشت سالگی آغاز شد و تا رجب سال 254 به مدت 33 سال استمرار داشت. مشهورترین کنیه آن حضرت «ابوالحسن ثالث» و لقبهای ایشان، «هادی»، «ناصح»، «فتاح» و «نقی» است. امام هادی علیه السلام ، پیشوای دهم شیعیان، در 42 سالگی مسموم شد و به شهادت رسید.
ولادت حضرت امام جواد (ع)
سیهلا بهشتی
چکیده: امام محمد بن علی الجواد علیه السلام در سال 195 قمری در مدینه به دنیا آمد. مادر گرامیاش «سبیکه» یا «خیزران» نام داشت. آن حضرت هنگام شهادت پدرش امام رضا علیه السلام هشت ساله بود که در اواخر ماه صفر 203 به مقام امامت رسید. معروفترین لقبهای آن امام، «جواد» و «تقی» و مشهورترین کنیهاش «ابوجعفر ثانی» است. امام جواد علیه السلام در ماه ذیقعده سال 220 در 25 سالگی از سوی مُعتصم از مدینه به بغداد فراخوانده شد و به شهادت رسید و در قبرستان قریش در پشت قبر جد بزرگوارش، امام موسی کاظم علیه السلام به خاک سپرده شد.
میلاد حضرت امام علی (ع) ـ روز پدر ـ آغاز ایام البیض و ایام اعتکاف
سیهلا بهشتی
چکیده:امیرمؤمنان علی علیه السلام در سیزدهم رجب بیست سال قبل از هجرت در شهر مکه به دنیا آمد. پدرش ابوطالب، عمو و بزرگترین پشتیبان رسول خدا صلی الله علیه و آله و مادرش فاطمه بنت اسد بود. از کنیههای مشهور آن حضرت «ابوالحسن»، «ابوتراب»، «ابوالائمّه» و «ابوالایتام» و لقبهای معروف ایشان «حیدر»، «اسداللّه»، «یداللّه»، «سیف اللّه» و «ولی الله» است. مدت امامتِ آن حضرت سی سال بود؛ یعنی از سال 11 تا 40 هجرت، امام و پناهگاه مسلمانان بود. ایام خلافت و حکومتِ آن حضرت چهار سال و نُه ماه به طول انجامید؛ از بیست و پنجم ذیحجّه سال 35 تا بیست و یکم رمضان سال 40 هجرت. سرانجام امام علی علیه السلام در بیست و یکم رمضان سال چهلم هجری به شهادت رسید. مدفن او در شهر نجف زیارتگاه پیروان و تشنگان معرفت علوی است.
شهادت امام موسی بن جعفر الکاظم (ع)
سیهلا بهشتی
چکیده: امام موسی بن جعفر علیه السلام هفتمین پیشوای مسلمانان جهان در سال 128 قمری در «ابواء» منطقهای میان مکه و مدینه چشم به جهان گشود و با مراقبتهای پدر گرامیاش امام صادق علیه السلام و مادرش حمیده، به رشد و کمال رسید. کنیه امام هفتم «ابوالحسن» بود و ایشان را «ابوصالح» و «کاظم» نیز مینامیدند. دوران امامت آن امام از سال 148 تا 183 به مدت 35 سال به طول انجامید. آن حضرت در رجب سال 183 در 55 سالگی به دستور هارون در زندان بغداد مسموم شد و به شهادت رسید و در کاظمین به خاک سپرده شد.
مبعث پیامبر اعظم محمد مصطفی(ص)
سیهلا بهشتی
چکیده:آخرین فرستاده خداوند، محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله در روز جمعه هفدهم ربیع الاول عام الفیل، مطابق با سال 570 میلادی، در مکه چشم به جهان گشود. پدرش عبدالله پسر عبدالمطلب پسر هاشم از تیره عبدمناف از قبیله قریش، و مادرش آمنه دختر وهب از تیره بنیزهره از قبیله قریش بود. کنیهاش «ابوالقاسم» و مشهورترین القابش «صادق»، «امین» و «خاتم الانبیا» است. آن حضرت در چهل سالگی به رسالت مبعوث شد و دوران رسالتش 23 سال به طول انجامید و سرانجام در سال یازدهم هجری در 63 سالگی رحلت کرد و در مدینه به خاک سپرده شد.
سیهلا بهشتی
چکیده:امام حسین علیه السلام در سوم شعبان سال چهارم هجری در مدینه به دنیا آمد و او را پدر و مادری چون علی علیه السلام و فاطمه علیها السلام پرورش دادند. کنیه آن حضرت «ابوعبداللّه» و لقبهای مشهورش«خامس آل عبا»، «ثارالله»، «سیدالشهدا» و«زکی» است. امام شهید پس از 57 سال زندگی سراسر الهی و پاک، در روز دهم محرم سال 61 هجری با یاران خود در نبرد با دشمنان اسلام به شهادت رسید و پیکر پاکش در کربلا مدفون گردید.
ولادت حضرت عباس (ع)
گروه روان شناسی
چکیده:یکی از نمودهای برجسته درباره شخصیت قمر بنی‌هاشم علیه السلام نقش برادری ایشان است که نمادی از وفاداری و ایستادگی به پای برادر به شمار میآید. نقش برادری در زندگی همه افراد به نوعی تجربه می‌شود و حتی پیشنهادهای دینی برای بستن عقد اخوّت و برادری، تأکیدی بر جدّی گرفتن این نقش حمایتی است. زمانی که فرد در جایگاه یک برادر قرار می‌گیرد، ترکیبی از محبت و حمایت دوسویه را تجربه می‌کند که هم حق‌آور است و هم تکلیف‌آور.
در میان مردم، حضرت عباس علیه السلام از این نظر نیز در اوج است و نقش برادری خویش را با ازخودگذشتگی، فدا شدن و قطعه قطعه شدن به پای برادر خود، سالار شهیدان به خوبی هر چه تمام‌تر ایفا کرد و اسوه‌ای شده برای هر که در این نقش سودای رقابت در سر دارد. گذشته از بُعد قدسی و معنوی این اسوه، نکته‌های دیگری هم درباره برادر بودن ضروری است که نیازمند توجه بیشتری است. نکته‌هایی مانند لزوم ارتباط بیشتر، همدلی و رسیدگی فزون‌تر، توجه به نقاط مشترک در این نقش، تداوم این جایگاه و تقویت آن حتی پس از استقلال و ازدواج و نیز احساس مسئولیت همهجانبه درباره برادر در هر موقعیت سنی و اجتماعی که باشند.
میلاد امام سجاد علی بن الحسین زین العابدین (ع)
سیهلا بهشتی
چکیده: امام علی بن الحسین علیه السلام ملقب به «زین العابدین»، «سید الساجدین»، «سجّاد» و «ذوالثفنات»، در سال 38 هجری در مدینه زاده شد. پدرش حسین بن علی علیه السلام و مادرش شهربانو نام داشت. کنیه آن حضرت «ابوالحسن» و «ابومحمد» بود. امام سجاد علیه السلام از زمان شهادت پدر بزرگوارش در سال 61 تا محرم سال 95 هجری، به مدت 34 سال امامت امت را عهدهدار بود و سرانجام در 55 سالگی به دستور ولید بن عبدالملک مسموم شد و به شهادت رسید و در مدینه مدفون گردید.
نیمه شعبان، میلاد امام زمان ولیعصر مهدی موعود(عج) و روز مستضعفین
سیهلا بهشتی
چکیده: حضرت حجة بن الحسن المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ، در نیمه شعبان سال 255 هجری در شهر سامراء دیده به جهان گشود. او همنام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و همکنیه آن حضرت (ابوالقاسم) است. از لقبهای مشهور آن حضرت علاوه بر «مهدی»، میتوان به «قائم»، «حجت»، «امام عصر» و «بقیه الله» اشاره کرد. آن حضرت تنها فرزند امام حسن عسکری علیه السلام و نرجس خاتون است که هنگام شهادت پدرش پنج سال داشت. امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دو مرحله دارد:
غیبت صغری که حدود هفتاد سال بوده؛ از 260 تا 329 هجری قمری. در این مدت ارتباط امام با مردم از طریق چهار تن از نایبان خاص انجام میگرفت. آنان به محضر امام میرسیدند و پاسخ نامه ها و پرسشها را به مردم میرساندند. این چهار تن عبارت بودند از: عثمان بن سعید اسدی، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری.
غیبت کبری و نیابت عامه که پس از غیبت صغری آغاز شد و تاکنون ادامه دارد. این مدت دوران سنجش ایمان و عمل مردم است. در زمان نیابت عامه، امام قاعدهای به دست داده تا در هر عصر، فرد شاخصی که آن قاعده، در همه ابعاد بر او صدق کند، نایب عام امام شمرده شود و به نیابت از امام، ولیّ جامعه در امر دین و دنیا باشد. بنابراین، در هیچ دورهای پیوند امام با مردم گسیخته نشده است.
مناسبت‌های دیگر
چکیده:همه رخدادها، اعم از عمومی یا مختص گروهی خاص که در طول سال اهمیت دارد، در گروه مناسبتها جای می‌گیرد. معمولاً در تقویمها و سالنامهها به مهم‌ترین مناسبتها اشاره می‌شود. اما از آنجا که شمار مناسبتها بسیار است و به مرور زمان نیز به آنها افزوده می‌شود، بیان همه آنها در این نشریه و نیز در سالشمارها مقدور نیست. ازاینرو، در اینجا برای آشنایی با دیگر مناسبت‌های این فصل، برخی از مهم‌ترین آنها را به طور فهرستوار بیان شده است.
گفتنی است سیزدهمین شماره فصلنامه اشارت ویژه بهار 1393 در 303 صفحه، به قیمت یازده هزار تومان از سیو مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما چاپ و منتشر شد./998/ن601/ع