نقش شعائر اسلامی در ایجاد وحدت مسلمین
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، بدون شک تمسک به شعائر اسلامی می‌تواند در راستای وحدت بخشی میان جامعه مسلمین نقش آفرین باشد. حجت‌الاسلام الهی نژاد عضو هیأت علمی پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی در یادداشتی به همین موضوع پرداخته است.
یکی از کارهایی که در دوران معاصر بر دوش مسلمانان به صورت عام و بردوش بزرگان دینی و اندیشمندان اسلامی به صورت خاص، سنگینی می‌کند، ضروری دانستن اتحاد و وحدت اسلامی است.
از آن جایی که بیشتر مردم تابع خواص هستند، پرداختن به وحدت و واجب دانستن آن ابتدا بر عهده خواص است؛ یعنی اندیشمندان اسلامی با برگزاری همایش‌های هم اندیشی و تقریب مذاهب اسلامی، زمینه‌های فرهنگی وحدت را در میان مردم ایجاد کرده و اهمیت و ضرورت آن به ویژه در دوران معاصر که از ناحیه دشمنان ستمگر که با ایده «تفرقه بیانداز و حکومت کن»، به دودستگی و تشتت میان مسلمانان و جوامع اسلامی می‌پردازند، تبیین نمایند، تا مسلمانان با پی‌بردن به ضرورت و وجوب وحدت، با اشتیاق و علاقه تمام در تحقق آن با علما و اندیشمندان اسلامی همکاری کنند.
چنانکه رسول گرامی اسلام(ص) در این باره می‌فرماید: «ثلاث لایغل علیهن قلب امرئی مسلم: اخلاص العمل لله، و النصیحة لائمة المسلمین و اللزوم لجماعتهم، دعوتهم محیطة من ورائهم. المسلمون اخوة قتکافأ دماؤهم و یسعی بذمتهم أدناهم؛ سه خصلت است که قلب هیچ فرد مسلمانی با آن خیانت نکند، اول خالص نمودن عمل برای خدا، دوم خیرخواهی و نصحیت برای پیشوایان مسلمانان وسوم همراهی‌کردن با جماعت مسلمین».
اسلام دارای شعائر فراوانی است که برخی از آنها، فرصت‌های خوبی را جهت وحدت در میان مسلمانان فراهم می‌‌کنند؛ یکی از این شعائر، حج و موسم حج است که از فلسفه‌های مهم آن ایجاد اتحاد میان صفوف مسلمانان است.
در این زمینه امام صادق (ع) فرموده است: «ان الله خلق الخلق .... و امر هم بما یکون من امر الطاعة فی الدین و مصلحت هم من امر دنیاهم، فجعل فیه الاجتماع من الشرق والغرب لیتعارفوا ...؛ یقیناً خدا انسان را خلق کرد ... و هر آنچه در امر دین بدان نیاز داشتند به آنها امر کرد و مصالح دنیا را نیز به آنها گوش زد کرد و حج را محل اجتماع مسلمانان از شرق و غرب عالم قرار داد تا نسبت به یکدیگر آشنا شوند».
مراسم پرشکوه حج(همچون عبادات دیگر) دارای برکات و آثار فراوانی در فرد و جامعه اسلامی است که اگر برنامه درست انجام شود و از آن بهره‌برداری درستی صورت گیرد، می‌تواند هر سال منشأ تحول تازه‌ای در جوامع اسلامی شود.
یکی از ابعاد مهم حج بعد سیاسی آن است، به گفته یکی از اسلام‌شناسان مراسم حج در عین این‌که خالصانه‌ترین و عمیق‌ترین عبادت را عرضه می‌کند، مؤثرترین وسیله برای پیشبرد و اهداف سیاسی اسلام است.
روح عبادت، توجه به خدا، و روح سیاست و توجه به خلق خدا است، این دو در حج آن‌چنان به مانند تار و پود یک پارچه! به هم آمیخته‌اند.
حج عامل مؤثری برای وحدت صفوف مسلمانان است. حج عامل مبارزه با تعصبات ملی و نژادپرستی و محدودشدن در حصار مرزهای جغرافیایی است.
حج وسیله‌ای است برای شکستن سانسورها و از بین بردن خفقان‌های نظامی ظالمانه‌ای که در کشورهای اسلامی حکم‌فرما است.
حج وسیله‌ای است برای انتقال اخبار سیاسی کشورهای اسلامی از هر نقطه به نقطه دیگر و بالاخره حج، عامل مؤثری است برای شکستن زنجیرهای اسارت و استعمار و آزادساختن مسلمانان. بی جهت نیست که یکی از سیاست‌مداران معروف بیگانه در گفتار پرمعنی خود می‌گوید: «وای به حال مسلمانان اگر معنی حج را نفهمند، وای به حال دشمنان شان اگر معنای حج را درک کنند»./907/102/ع
منبع: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی