مرحله حساس مذاکرات
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با همتای ایتالیاییاش سخنانی به زبان آورد که نشان میدهد ظاهراً مباحث فنی مذاکرات در مراحل نهایی است و آنچه باقی مانده و باید پیشرفتی در آن صورت پذیرد، موضوع رفع تحریمهاست، ازاین جنس سخنان امیدوارانه از زبان معاون وزیر امور خارجه روسیه هم شنیده شد. این در حالی است که رئیس هیئت مذاکره کننده امریکایی از پابرجایی تحریمها به بهانه حمایت ایران از تروریسم و نقض حقوق بشر سخن میگوید.
محمد جواد ظریف در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با پائلو جنتیلونی گفت: هفته گذشته پیشرفتهایی به طور جدی در مذاکرات صورت گرفت و امیدواریم این هفته نیز در مذاکرات در سایر موضوعات به ویژه رفع تحریمها به پیشرفت دست یابیم؛ در این صورت آن را تدوین و به شکل یک توافق جامع و دقیق که امکان اجرایی شدن داشته باشد، در میآوریم. این برنامه عملیاتی ما برای رسیدن به توافق است. امیدوارم در مذاکرات آتی در موضوع رفع تحریمها پیشرفت کنیم.
ظریف با بیان اینکه مذاکرات هستهای به مرحلههای حساس خود نزدیک شده و گفتوگوهای دقیقی به وقوع پیوسته است، افزود: مسئولان فنی – هستهای دو کشور در مذاکرات اخیر حضور داشتند و به طور کلی بحثهای مفیدی در حوزه فنی و رسیدن به تفاهم فنی و حل مسائل صورت گرفت.
ظریف با تأکید بر پیشرفت قابل ملاحظه در زمینههای فنی در مذاکرات اعلام کرد: در حوزههای دیگر هستهای و تحریمها اختلافها باقی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: بارها تکرار کردهایم تحریمها برای رسیدن به هیچ هدفی مفید نبوده و امریکا و دیگر کشورها باید به این نتیجه برسند که تحریمها راه گشا نیست بلکه مانع است. اگر این نگرش به وجود آید برای رسیدن به توافق جامع آمادهایم.
وی همچنین با تأکید بر اصل همه یا هیچ که در توافق ژنو نیز به آن اشاره شده است گفت: همواره اعلام کردهایم تا روی کلیه مسائل به توافق نرسیم، توافقی وجود ندارد.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه این هفته بنیامین نتانیاهو در کنگره امریکا در مخالفت با توافق هستهای سخنرانی میکند دیدگاه شما در این باره چیست، گفت: جای تاسف است که گروهی منافع خود را در تنش و بحران میبینند و از هیچ راه حلی استقبال نمیکنند. نتانیاهو مخالف هر گونه راه حل است و این نشان دهنده تلاشی است برای اینکه با استفاده از یک موضوع غیر واقعی و ساختگی بر واقعیات منطقه از جمله اشغال و سرکوب مردم فلسطین و نقض حقوق آنها در غزه، کرانه باختری و بیت المقدس سرپوش گذاشته شود. ظریف گفت: این رویکرد (رژیم صهیونیستی) جدید نیست. آنها با هراسافکنی و دروغ پردازی حتی در داخل کشورهای دیگر تلاش دارند مانع برقراری آرامش در منطقه شوند. معتقدم این تلاش بیهوده است و نباید مانع رسیدن به توافق شود.
شرمن: تحریمها پابرجاست
معاون وزارت خارجه امریکا روز جمعه در جریان یک سخنرانی در بنیاد کارنگی با بیان اینکه باراک اوباما رئیسجمهوری ایالات متحده، از هیئت امریکایی مأمور مذاکره درباره برنامه اتمی ایران، خواسته است اطمینان یابند که ایران به تسلیحات اتمی دسترسی پیدا نمیکند، گفت: رسیدن به یک توافق خوب با ایران بسیار دشوار، پیچیده و بسیار سخت است و باید بسیار خوششانس بود که به چنین توافقی رسید.
وندی افزود: آنچه سرانجام در این مذاکرات اهمیت دارد، آن است که رئیسجمهوری امریکا ابتدا از جان کری وزیر خارجه و در مرحله دوم از من خواسته است که ضمن هدایت تیم مذاکره کننده ما، مطمئن شویم که در هر توافقی، ایران نتواند به سلاح اتمی دست یابد و همه راههای دستیابی آنها به مواد لازم برای تولید سلاح اتمی مسدود شود.
شرمن در پاسخ این پرسش که پس از توافق، شاهد چه نوع رویکرد و سیاستی از جانب ایران، که نقش بیثبات کننده آن در منطقه ادامه دارد، خواهیم بود، گفت: بگذارید بسیار روشن و صریح بگویم، هیچگونه معامله بزرگی با ایران در راه نیست. مذاکره در باره برنامه اتمی آنهاست و ما به خوبی از آنچه در منطقه میگذرد آگاه هستیم. همه تحریمهای ما در ارتباط با تروریسم، یا در مورد نقض حقوق بشر، و همه نگرانیهای ما در مورد بیثباتی منطقه بهجای خود باقی هستند و من مطمئنم که برای زمان بسیاربسیار بلندمدت باقی خواهد ماند متأسفانه.
وی افزود: ما بسیار نگران عدم امنیت و بیثباتی در منطقه هستیم؛ به همین دلیل جان کری وزیر خارجه، هفته آینده در سفر به منطقه که بخشی از مذاکرات است، با مقامات عربستان سعودی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دیدار خواهد کرد.
احتمال توافق تا 70 درصد
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه مذاکرات اخیر میان ایران و گروه 1+5 در ژنو در خصوص برنامه هستهای ایران را «مفید، مؤثر و عمیق» خواند و گفت احتمال به سرانجام رسیدن مذاکرات در موعد مقرر «بسیار بیشتر» از توقف یا به تأخیر افتادن آن است.
ریابکوف در یک گفتوگوی اختصاصی به خبرگزاری روسی اینترفاکس گفت که نرسیدن به توافق بر سر برنامه هستهای ایران «تراژدی» نخواهد بود و با کسانی که عقیده دارند با عدم دستیابی به توافق کامل «دنیا به آخر نمیرسد« هم نظر است.
با این حال او افزود: ادامه مذاکرات بیپایان هم صحیح نیست. از سوی دیگر روزنامه الحیات چاپ لندن از «پیشرفت چشمگیر» در مذاکرات جامع هستهای میان ایران و گروه موسوم به «1+5» خبر داد. الحیات نوشت: باخبر شدیم که مذاکرهکنندگان ایران و نمایندگان گروه 1+5، «پیشرفتی چشمگیر در مذاکرات» به دست آوردهاند و احتمال توافق اولیه قبل از پایان ماه مارس (اوایل اردیبهشت) در حدود 70 درصد است.
سنگ جدید سنا پیش پای مذاکرات
تعدادی از سناتورهای امریکا در اقدامی جدید لایحهای را آماده کردهاند که بر اساس آن هر گونه توافق احتمالی میان ایران و گروه 1+5 باید پیش از اجرا در کنگره ایالات متحده مورد بازبینی قرار بگیرد. چهار سناتور امریکایی لایحهای را پیشنهاد کردهاند که بر اساس آن هرگونه توافق هستهای با ایران باید پیش از اجرایی شدن، برای بازنگری تسلیم کنگره امریکا شود.
بنا به درخواست بابکروکر، رابرت منندز، لیندسی گراهام و تیمکین، هرگونه توافق امریکا و ایران باید تسلیم کنگره شود و کنگره 60 روز فرصت خواهد داشت تا این توافق را مرور و آن را تأیید یا رد کند. بر اساس لایحه پیشنهادی در این شصت روز کاخ سفید اجازه ندارد تحریمهای تصویب شده توسط کنگره علیه ایران را به حالت تعلیق دربیاورد.
باب کروکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، دراین باره گفته است که کنگره باید در مورد هرگونه توافق احتمالی نظر بدهد و مطمئن شود که این توافق در دراز مدت قابلیت اجرایی دارد. زمان رأیگیری در مورد این لایحه پیشنهادی هنوز مشخص نشده است.
نکات اصلی امریکا برای توافق
یک مقام امریکایی، موارد مورد نظر کاخ سفید برای رسیدن به توافق هستهای با ایران را که از آنها به عنوان «نکات اصلی» مذاکرات یاد میکند، اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه این مقام امریکایی گفته واشنگتن تنها توافقی را قبول میکند که مسیرهای گوناگون رسیدن به مواد شکاف پذیری را که بنا بر ادعای وی، ایران برای سلاح هستهای به آن نیاز دارد قطع کند. مقام امریکایی ضمن اذعان به اینکه مذاکرات پیشرفت قابل توجهی داشته و اختلافات کاهش یافته است، گفت: اما واقعا نمیدانیم که آیا میشود به یک توافق خوب رسید یا نه.
وی گفت: واشنگتن به دلیل آنکه «سرسختانه بر سر برخی اصول ایستاده»، تاکنون با چند بار تمدید مذاکرات موافقت کرده است. ما تنها توافقی را میپذیریم که راههای مختلف به سمت مواد شکافتپذیری را که ایران برای یک سلاح هستهای نیاز دارد، ببندد. به گفته این مقام امریکایی ایران نباید اجازه تولید پلوتونیوم سطح تسلیحاتی را در رآکتور اراک داشته باشد. وی در این مورد افزود: «داریم در مورد اینکه ایران چطور میتواند رآکتور اراک را به نحوی تغییر دهد که برای اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار گیرد، بحث میکنیم.»
همچنین بر اساس ادعای خبرگزاری فرانسه به نقل از این مقام امریکایی ایران نباید از مجتمع هستهای فردو برای غنیسازی استفاده کند و تنها در مجتمع نطنز امکان غنیسازی خواهد داشت. همچنین بنا به خواسته امریکا هر توافقی، باید موجب شود تا ایران دستکم یک سال با رسیدن به مقدار کافی مواد اتمی لازم برای یک بمب فاصله داشته باشد و تعداد سانتریفیوژهای فعال و ذخایر اورانیوم کنونی ایران، به میزان «قابل ملاحظهای کاهش» مییابد.
در همین مسیر ایران باید با بازرسیهای بیسابقه از تأسیسات تولید و همچنین معادن و آسیابهای اورانیوم و همچنین مراکز مشکوک، موافقت کند وامریکا در مقابل به دنبال توافقی است که در آن، کاهش تحریمهای مد نظر ایران، در یک دوره زمانی، مرحلهبندی شده است. مقام امریکایی همچنین گفت: ما بر این اصل که اگر ایران توافق را نقض کرد تحریمها بلافاصله بازمیگردند، تأکید داریم./907/د101/ح
منبع: روزنامه جوان