ناتوانی لغو تحریمها در حل مشکلات اقتصادی کشور
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، با نگاهی گذرا به بیانیه لوزان متوجه میشویم که مقوله لغو تحریمهای ظالمانه وضع شده علیه کشور ایران همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد، این بدان معنی است که مشخص نیست تحریمها به چه شکل و چه زمانی حذف خواهند شد، مضاف براین باید متذکر شد که بیانیه از نظر حقوقی و سیاسی الزامآور نیست و از این گذشته امکان دارد در یک چارچوب کلی جزئیاتی کاملاً متناقض و متفاوت با چارچوب کلی گنجانده شود.
در زمان حاضر از آنجا که اقتصاد ایران هیجانی است و کنشگران اقتصادی تاحدودی تحت تأثیر اخبار قرار دارند شاید بخشی از افکار عمومی از بیانیه مشترک اینطور برداشت کنند که به زودی تحریمها برداشته خواهد شد و همین امر دستاویزی میشود تا هنوز تحریمها از میان برداشته نشده، اتفاقاتی چون کاهش اندک نرخ ارز، طلا و سکه، رشد اندک سرمایهگذاری، به انجام رسیدن بخشی از خریدهایی که تا روشن شدن نتیجه مذاکرات هستهای به تعویق افتاده بودند، افزایش شاخص بورس به دلیل ورود نقدینگی جدید به بازار، شکلگیری انتظار برای بهبود شرایط اقتصادی در بین آحاد مردم جامعه و... در اقتصاد ایران رقم بخورد.
اما باید متذکر شد که اتفاقات فوق تنها در شرایطی تداوم خواهد یافت که مقوله لغو تحریمها به واقع اتفاق بیفتد و اگر به هر دلیلی لغو تحریمها با مشکل روبهرو شود، تمامی آثاری که در فوق به آن اشاره شد به سرعت از بین میرود و چه بسا آنکه قیمت ارز به عنوان یکی از شاخصهای سنجش شرایط اقتصاد با رشد قابل ملاحظهای مواجه شود و بازار سهام نیز به عنوان دماسنج اقتصاد ایران با ریزش قابل ملاحظهای مواجه خواهد شد. در این بین اگر به فرض از بیانیه مشترک اینطور هم برداشت شود که تحریمها به زودی از میان برداشته میشود و این اتفاق نیز در عالم واقع رخ دهد، ضمن آنکه موارد ذکر شده فوق در اقتصاد روی خواهد داد، در اثر آزادسازی دلارهای بلوکه شده در خارج از کشور که میزان آن بیش از 100میلیارد دلار تخمینزده شده است، دست دولت تا حد قابل ملاحظهای برای مانور اقتصادی باز میشود تا با واردات کالاهای ارزانقیمت خارجی تورم را چند درصدی در اقتصاد کاهش دهد و به واسطه رشد سرمایهگذاریها نرخ رشد اقتصادی افزایش و نرخ بیکاری نیز تا حدودی کاهش یابد.
از این گذشته به گفته تحلیلگران تحریمهای بانکی هزینه واردات ایران را تا 30درصد افزایش داده است، حال با از بین رفتن تحریمهای بانکی این هزینه از دوش واردات برداشته میشود اما این امر لزوماً بدان معنی نیست که کالا با قیمت نازلتری به اقتصاد وارد شود زیرا شاید واردکننده ترجیح دهد این 30درصد را به سود خود مصادره کند.
در این بین بعد از آنکه چند ماهی از حذف تحریمها بگذرد، مردم تازه متوجه میشوند که نقش تحریمها در چالشهای اقتصاد ایران بسیار بزرگنمایی شده بود زیرا لغو تحریمها قادر به حل تمامی مشکلات اقتصاد ایران نیست.
در این میان باید متذکر شد که مشکل اقتصاد ایران ساختاری و سیستماتیک است و مضاف براین بخشی از آن نیز از ناحیه حوزه پولی آب میخورد زیرا ماشین چاپ پول بدون پشتوانه یا کم پشتوانه سالهای سال است که در حال رشد حجم نقدینگی است و همین امر تورم را به اقتصاد پیوسته تحمیل میکند. در این بین باید به خاطر داشت میانگین تورم در چهار دهه گذشته با در نظر گرفتن هر میزان درآمد نفتی پیوسته دو رقمی بوده است و همین امر نشان میدهد دلارهای نفتی نمیتوانند مشکلات اقتصاد ایران را حل کنند، تازه باید در نظر داشت که قیمت نفت تنها در سال گذشته حدود 50 درصد کاهش یافت که این امر به معنی کاهش شدید درآمدهای دولت میباشد.
از سوی دیگر متذکر میشویم که مشکلات ساختاری و همچنین چالش رشد پیوسته حجم نقدینگی در کشور با حذف تحریمها درمان نمیشود و مانور بیش از اندازه بر حل معضلات اقتصادی به واسطه حذف تحریمها به جز آنکه توقع مردم جامعه را از دولت برای حل تمامی مشکلات رفاهیشان بالا ببرد، چیز دیگری به همراه ندارد.
در نهایت باید توجه داشت که رهبر معظم انقلاب در نخستین سخنرانى عمومى خود در سال ٩4 در حرم مطهر رضوى، اقتصاد درونزا را بهترین اقتصاد دانستند و نگاه بیرونى به اقتصاد و وابستگى به کشورهاى خارجى و همچنین نفت را سخت نکوهیدند و آن را نظریهاى شکستخورده دانستند، از این رو دولت باید توجه داشته باشد که شاید حذف تحریمها بتواند بخش اندکی از مشکلات اقتصادی ایران را حل کند ولی حذف تحریمها پاسخگوی حل تمامی مشکلات نیست و راهحل مشکلات اقتصادی ایران در درون کشور نهفته شده است./907/د102/ح
منبع : روزنامه جوان