متولیان امر به معروف و نهی از منکر جامعه‌نگر باشند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، حجت الاسلام والمسلمین هاشم هاشم‌زاده هریسی، نماینده مردم آذربایجان‌شرقی در مجلس خبرگان رهبری امروز در جمع خبرنگاران اظهار داشت: امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه همگانی، اما وسیع و فراگیر است، که امروز در جامعه تنها به یک یا دو مورد از آن حساسیت نشان داده می شود.
وی خاطرنشان کرد: حساسیت بر این دسته از مسائل اشکالی ندارد و البته واجب است، اما مسأله این است که امر به معروف و نهی از منکر تنها مربوط به این مسائل که گناهان صغیره هستند، نیست، ما چنان بر گناهان صغیره تمرکز کردیم و نسبت به آنها حساسیت داریم که از گناهان کبیره چشم پوشیدیم.
این فقیه و حقوقدان کشور ادامه داد: مسائل بسیار مهمی وجود دارد که در جامعه مغفول واقع شده در صورتی که آنها هم امر به معروف و نهی از منکر هستند، کسانی که متولی امر به معروف و نهی از منکر هستند باید جامعه‌نگر باشند و مرزهای بلند را ببینند و با کسانی که با استفاده از قدرت کارهایی می کنند که به ضرر مردم تمام می شود، یا آبروی کسی را ریخته و حرمت می‌شکنند و یا خلاف قانون رفتار می‌کنند نیز برخورد داشته باشند.
حجت الاسلام والمسلمین هاشم‌زاده هریسی افزود: اگر ما در مسأله ای تندروی کنیم و آن را به امر به معروف و نهی از منکر اختصاص دهیم و از مسائل مهم دیگر غفلت کنیم، آن زمان این امر به معروف و نهی از منکر، خود منکر می شود و به جای اینکه جامعه را اصلاح کند، نتیجه عکس می دهد و موجب فساد جامعه می شود.
وی با بیان اینکه امر به معروف و نهی از منکر تنها برای ضعفا نیست، بلکه برای صاحبان قدرت نیز هست، گفت: اگر ما امر به معروف و نهی از منکر را در سطوح بالاتر از جمله ادارات، نهادها و غیره توسعه و گسترش ندهیم و آن را تنها به موارد ناچیز، کوچک و صغیر اختصاص دهیم، از ارزش و اعتبار می افتد و مسلما ضرر آن بیشتر از منفعتش است.
نماینده خبرگان رهبری تأکید کرد: امر به معروف و نهی از منکر، هم از نظر نهادها و ارگان ها و هم از نظر مصادیق گناه باید توسعه داده شود و از سطوح بالا آغاز شود تا تأثیرگذاری لازم و مطلوبی بر جامعه داشته باشد، البته باید دانست که امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد که باید در نظر گرفته شود.
حجت الاسلام والمسلمین هریسی گفت: گرچه امر به معروف و نهی از منکر یک امر بسیار مهم و از ضروریات دین است و شایستگی و اصلاح یک جامعه را بیمه و تضمین می‌کند، اما هر چه امر به معروف و نهی از منکر در برابر قدرت، زورگویی‌ها، ضایع کردن حقوق انسان‌ها، زدودن جامعه از تهمت‌ها، افتراها، بدنامی‌ها و نسبت‌های ناروا باشد، ارزش بیشتری دارد.
وی به شرایط لازم برای امر به معروف و نهی از منکر اشاره کرد و افزود: آمران به معروف و ناهیان از منکر باید افراد عالم و آشنا بر مسائل معروف و منکر باشند، شناخت معروف و منکر کار آسانی نیست؛ تعیین نوع رفتار آمران و ناهیان با اجتهادهای فردی بسیار خطرناک است. حرف آمران به معروف و ناهیان از منکر باید اثرگذار و موجه باشد، پایبند به آداب اخلاقی باشند و روش اخلاقی داشته باشند.
نماینده خبرگان رهبری ادامه داد: شرط دوم امر به معروف و نهی از منکر تأثیرگذاری این امر مهم است، یعنی کسی که امر به معروف می‌کند باید این احتمال را دهد که حتماً تأثیر لازم را دارد، اگر کسی بداند که تأثیر ندارد تکلیف از او ساقط می‌شود و اگر امر به معروف او نه تنها تأثیر نداشته باشد، بلکه موجب لجاجت طرف مقابل شود یا اینکه سبب وهن از اسلام شود، در این صورت چنین امر به معروف و نهی از منکری حرام خواهد بود.
وی افزود: امر به معروف و نهی از منکر نباید احتمال کوچک ترین ضرر و مفسده برای فعال این امر یا دیگران داشته باشد، همچنین این فریضه الهی باید با نرمی، مهربانی، دوستانه و با روش و آداب اسلامی و با اخلاق و ادب انجام گیرد، باید توجه داشت که اگر طرف مقابل امر به معروف و نهی از منکر را قبول نکرد آن زمان با کرامت و بزرگواری عبور کند و از آن بگذرد.
نماینده خبرگان رهبری ادامه داد: نهادهای آمر به معروف و ناهی از منکر پیوسته باید به وسیله عالمان وارسته و افراد معتدل و آگاه به مسائل فکری، شرعی و اخلاقی آموزش داده شوند، تا این امر، نجات دهنده تلقی شود نه آزار دهنده؛ باید توجه داشت که پس از آموزش هم این افراد باید دائما مورد مراقبت و نظارات دقیق قرار گیرند تا از اشتباهات، انحرافات، لغزش ها و تندروی ها، کاملا پیشگیری شود.
وی با تأکید بر جلوگیری از ورود افراد تندرو و افراطی در مدیریت و اجرای این فریضه زیبا و مقدس الهی، تصریح کرد: امر به معروف و نهی از منکر عمومی در حد نصحیت و تذکر است؛ اما یک امر به معروف و نهی از منکر اجرایی هم داریم که این امر از سوی نهادهای مخصوص از جمله قوه قضاییه و نیروی انتظامی صورت می گیرد و آنها نیز باید براساس قانون و اخلاق رفتار کنند.
حجت الاسلام والمسلمین هاشم‌زاده‌هریسی در پایان گفت: با احساسات نمی توان این فریضه الهی را پیاده کرد، این امر، عقل، درایت، برنامه، آموزش و رعایت شرایط می‌خواهد و باید در برابر همه افراد قدرتمند و همچنین در برابر تجاوز به حقوق هر انسان و در برابر هر بدی انجام شود، اگر به این صورت عمل شود، امر به معروف و نهی از منکر یک امر مبارکی خواهد بود./935/پ202/ح