نشست چشم انداز تحولات فرهنگی ایران و روسیه برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، علی اصغر محمدخانی مدیر موسسه فرهنگی شهر کتاب در نشست «چشم انداز تحولات فرهنگی ایران و روسیه» که در مؤسسه شهر کتاب برگزار شد، گفت: بیشتر آثاری که از روسی به ایرانی ترجمه شده است در زمینه کتاب های دینی، تاریخ اسلام و تشیع بوده است.

وی در ادامه با بیان اینکه ما در زمینه وضعیت کتاب خوانی در جامعه دچار نوعی خودزنی و خود شیفتگی هستیم و به طور صحیح واقعیت ها را نشان نمی دهیم، اظهار داشت: کشور های دیگر از نظر فرهنگ کتاب خوانی با ما در سطح برابر و در برخی موارد هم آنها جلوتر هستند و نباید در این رابطه فرافکنی شود، به عنوان مثال در نشست های فرهنگی که در مسکو برگزار می شود جمعیت زیادی از مردم حضور نداشتند در صورتی که در نشست های فرهنگی که در ایران برگزار می شود مردم مشتاقانه شرکت می کنند.

مدیر موسسه فرهنگی شهر کتاب با اشاره به آمارهایی از وضعیت نشر کتاب در روسیه که از سوی رایزن فرهنگی ایران در روسیه ارائه داده شده است، خاطرنشان کرد: بیش از 53 عنوان در روسیه با تیراژ کم تر از هزار نسخه است، در طول سال های 2008 تا 2013 تیراژ هزار نسخه کتاب با افت شدید مواجه بوده است و این به دلیل استفاده بیشتر از فضای مجازی است و چاپ کتاب با تیراژ کم تر از 500 نسخه در مسکو رواج یافته است.

محمد خانی با بیان اینکه مشکل کتاب خوانی در ایران را کشورهای دیگر هم دارند، اظهار داشت: در کشور روسیه مردم خیلی کتاب های پلیسی و جنایی می خواند و علاقه مند به کتاب داستایفسکی و چخوف با موضوع جنایی و پلیسی هستند اما در کشور ایران مردم آثار جنایی و پلیسی را خیلی مطالعه نمی کنند.

در ادامه نشست الهه کولایی فعال فرهنگی در رابطه با روایت خود از سفر به کشور روسیه گفت: این سفر این فضا را به وجود آمده است که روابط فرهنگی برقرار شود، تاریخ مدرن روسیه و قبل از شوروی درس های زیادی برای ما دارد که قابل استفاده است.

بخشی از جامعه مسلمان در روسیه زندگی می کنند

این فعال فرهنگی با اشاره به تجربه مشترک ایران و روسیه در رابطه با فرهنگ شرقی، گفت: روسیه کشور آسیایی است و بخشی از آن در اروپا است و بخشی از جزء جوامع اسلامی است و در کشور روسیه گروه زیادی از مسلمانان زندگی می کنند.

وی در ادامه اظهار داشت: غربی شدن در روسیه و جریان غربگرایی که آن را غربی تبدیل کند با شکست مواجه شد کشور روسیه ویژگی های اوراسیایی دارد.

کولایی با بیان اینکه فرهنگ مشترک ایران و روسیه را از طریق رمان ها و ادبیات روسیه می شناسیم، بیان کرد: این تحولات در قالب های سیاسی پیدا نمی شود اما در قالب داستان به رشته تحریر در آمد.

اعتقاد روس ها به موضوع موعودگرایی

این فعال فرهنگی، غربی شدن روسیه را پروژه ای ناموفق دانست و گفت: آن ها نوعی بدبینی و شکاف در رابطه با غرب و آمریکا دارند و روس ها متوجه هویت شرقی خود هستند و آنها نیز به موعودگرایی اعتقاد دارند.

وی با بیان اینکه بعد از فروپاشی شوروی و برگزای کنفرانسی در تهران یکی از سیاستمداران در رابطه با غربی شدن مذهب روس آن را نتیجه فشارهای حزب کمونیست می دانست، افزود: اما بعدها این روند کاهش یافت.

در ادامه نشست میر جلال الدین کزازی نویسنده و محقق در رابطه با وضعیت فرهنگی ایران و روسیه گفت: پیوند ما با روس های تنگاتنگ و دیرینه است و ما با روسیه پیوند آشکار در سال های معاصر داشته ایم، با ادبیات روسیه آشنا شدیم و آثار ایرانی به روسی ترجمه شد، اما پیوند ما با روسیه کهن تر و ریشه دار تر از این است و بخشی از تمدن کهن ایران در جغرافیای روسیه جا دارد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: روس ها با اینکه در سرزمینی دیگر هستند اما شیوه زندگانی آیین، اخلاق و منش وسیع آنها بخشی از جغرافیای فرهنگی ایران را در بر می گیرد.

پیوند فرهنگی عمیق مردم ایران با روسیه 

در ادامه این مراسم هوشنگ مردای کرمانی نوسینده کتاب کودک و نوجوان در رابطه با تحولات فرهنگی و ایران و روسیه گفت: در سفر خود به کشور روسیه با مسجمه هایی که نماد ایدئولوژی است روبه رو شدم و در رابطه با روابط فرهنگی ایران و روسیه تفکرات مشترکی دارند.

نویسنده کتاب کودک و نوجوان گفت: مسأله زبان در کشور روسیه موضوع مهمی است و اسم ها با نام لاتین نیست و به زبان روسی است و برای فهمیدن اسم ها باید زبان آنها را یاد گرفت.

وی با بیان اینکه ما باید در مراکز آموزشی و مدارس حضور یابیم و برای بچه ها داستان بخوانیم، بیان کرد: این کار در روسیه با استقبال روبه شد و روس ها به داستان علاقه فراوان دارند.

برای فرهنگ سازی باید از جوان ها شروع کرد

مرادی کرمانی با تأکید بر اینکه صحبت کردن با جوانها از ادبیات مهم است، بیان کرد: تصور من این است که ما باید از مردم و جوان ها شروع کنیم چرا که این قشر به دنیال تعارف ها و تشریفات مدیران و مسوولان نیستند.

گروس عبدالمکیان شاعر در رابطه با شعر ایران و روسیه گفت: در روسیه نشستی پیرامون شعر قرار بود من در رابطه با شعر نو سپید صحبت کنم و از من در رابطه با ماهیت شعر سوال شد که من آنجا اشاره داشتم که یک فیلسوف کاری می کند چیزی را نشان دهد اما شاعر چیزی را پیدا می کند که بعد آن را پنهان کند و تا مخاطب به گنجی متفاوت از شعر شاعر دست یابد.

وی با بیان اینکه ادبیان روسیه از جمله پوشکین توجه خاصی به ادبیات ایران داشته اند، گفت: رابطه های شعر ایران و روسیه از سوی نویسندگانی نوشته شده است و آشنایی آنها با ادبیات معاصر ما محدود است و مولانا و خیام و همه را می شناسند اما شاعران معاصر را نمی شناسند.

پژوهشگر ادبیات و شعر با اشاره کوتاهی به سیر تاریخ تحول و تطور شعر در ایران گفت: در ایران دهه شصت شعرایی مثل سید حسن حسینی و قیصر امین پور شعر در رابطه با دفاع مقدس می سرایند، در دهه هفتاد اشعاری هم زمان با ترجمه نظریه ادبی روسیه و جریان های فوتوریسم و فرمالیستی شکل می گیرد که ما را دچار تاثیر قرار می دهند و برخی در این رابطه دچار افراط می شوند.

 آبتین گلکار استاد ادبیات روسیه در ادامه نشست در رابطه با ادبیات روسیه، گفت: ادبیات معاصر روس در نمایشگاه کتاب روسیه در زمینه رمان و داستان کوتاه بعد از فروپاشی شوروی تغییری نکرده است.

نویسندگان به آثار کلاسیک اهمیت می دهند

وی در ادامه اظهار داشت: نویسندگان به آثار کلاسیک اهمیت می دهند و آثار مدرن تجدید چاپ نمی شود، این جریان قالب و توجه به قهرمان های حاشیه است که در ادبیات امکان پرداختن به آنها نبوده است، طبقه فقیر در زمان کمونیست که جزء تابو بود الان به صورت افراطی به آن پرداخته می شد.

استاد ادبیات روسیه گفت: من آثار معاصری ترجمه می کنم از هر ده تا یکی قابل ترجمه است، موضوع دیگر در ادبیات روسیه نگاه به گذشته نویسندگان روسیه است و از نمادهایی برای توصیف دوران کمونیستی خواننده را در فضای معلق نگه می دارد.

وی با انتقاد از نبود قانون کپی رایت در ایران گفت: از این منظر روس ها دید منفی داشتند و علاقه مند به همکاری در این زمینه نبودند.

گفتنی است که در این مراسم از کتاب «شما که غریبه نیستید» اثر هوشنگ مردای کرمانی که به زبان روسی ترجمه شده است، رونمایی به عمل آمد./818/201/ب1