فقه جواهری روش فقهی بررسی فقه‌الاخلاق است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، رضا حبیبی، استاد و پژوهشگر حوزوی در نشست تخصصی فقه‌الاخلاق که پیش از ظهر امروز در سالن اجتماعات نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها برگزار شد با بیان این‌که فقه جواهری روش فقهی برای بررسی فقه‌الاخلاق است، دو نقد به این روش ارائه کرد.
وی در ادامه با بیان این‌که در عرصه پژوهش تحت تأثیر الگوهایی هستیم که کاملا با سنت‌های علمی بیگانه هستند، افزود: وجوه تمایز دو جریان اهل سنت و شیعه در فرهنگ اسلامی جاری بودن تحقیق در فضای شیعه و رکود این جریان در فرهنگ اهل سنت است.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: بحث تحقیق در متن مذهب شیعی یک جریان کاملا بالنده و روشمند است که اصول و روش خاص خود را دارد، اما برخی تحقیقات به لحاظ نوع ارائه و ادبیاتی که می‌خواهد با فضای اجتماعی ارتباط برقرار کند متناسب با دوره‌های جدید نبوده است.
وی این روش تحقیق را روشی تطبیقی خواند و با بیان این‌که روش تحقیق اجتهادی باید به صورت کاربردی و با استفاده از منابع متقن و مطمئن صورت گیرد، گفت: اجتهاد مبتنی بر ادله است، بنابراین ادله باید مستند بر خود شخص و مبتنی بر منابع اصلی باشد که این امر با تحقیق و پژوهش به دست می‌آید.
حبیبی بحث عقل را در حوزه فقه‌الاخلاق و فقه‌التربیه به سبب این‌که بیشتر مباحث ارشادی است ضروری دانست و با بیان این‌که در کتاب‌های اصولی هیچ تعریف مشخصی از عقل نشده است، خاطرنشان کرد: منابع اجتهاد اسلامی محدود به کتاب و سنت نیست و عقل هم در این زمینه بسیار کارآمد است.
وی همچنین اهمیت بررسی تحقیقات علوم تجربی را در بحث فقه‌الاخلاق به سبب صورت‌بندی روشن و نظام‌مند آن از موضوعات دانست و گفت: تبیین درست از نظام تعلیم و تربیت، موضوعی است که از احکام دینی استنباط می‌شود و این ربطی به موضوع نخواهد داشت.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: اگر بپذیریم مراد از فقه‌الاخلاق تعمیم روش اجتهادی و فقه جواهری در حوزه اخلاق است باید یک بار دیگر بحث روش اجتهادی را تبیین کرده و مولفه‌های آن را مبتنی بر شخص و منابع اصلی مشخص کنیم.
وی با بیان این‌که روش تحقیق اجتهادی باید مبتنی بر ادله باشد و کتاب و سنت و عقل باید در روش اجتهادی صورت گیرد، گفت: کسی که می‌خواهد در هر جایی روش اجتهاد اسلامی را پیاده‌سازی کند باید مبنای خود را اتخاذ کرده باشد به ویژه در فقه الاخلاق که مباحث اخلاقی و منابع ارشادی است./920/پ202/س