باید در بحث­های اخلاقی به سلوک اجتماعی هم توجه کرد/ متن جامع اخلاقی لازمه تحول در عرصه اخلاقی حوزه­های علمیه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله سید احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران امشب در دوازدهمین هم­اندیشی اساتید اخلاق حوزه­های علمیه سراسر کشور در قم به سخنرانی با موضوع آسیب شناسی در عرصه تدریس اخلاق پرداخت و خاطرنشان کرد: مکرر گفته می­شود که حوزه در عرصه اخلاقی نیاز به دروس اخلاق دارد که این مسأله از مشکلات حوزه به شمار می­رود.

بیان خاطراتی از علما در باب اهمیت اخلاق

نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان رهبری در ادامه به بیان خاطره­ای در اهمیت اخلاق پرداخت و اظهار داشت: آیت­الله میرزا هاشم آملی به بنده گفت با آیت­الله سیدمحسن حکیم به درس آقا­ ضیا می­رفتیم؛ روزی دیدم که سید محسن دیگر به درس آقا ضیا نمی­آید، به ایشان گفتم چرا در درس شرکت نمی­کنی؟ گفت همزمان با درس آقا ضیا، یک درس اخلاق برپا شده و آن درس را برای خود ضروری­تر می­دانم و پس از تمام شدن آن به این درس می­آیم؛ این فقیه اهمیت درس اخلاق را با عمل خود بیان کرد.

وی با اشاره به سخنی از امام خمینی(ره) تصریح کرد: در سال 1363 آیت­الله فاضل­لنکرانی(ره) از همه اساتید دعوت کرد و گفت که حامل پیامی از امام خمینی(ره) هستم؛ در جلسه ای شخصی گفت حوزه­های علمیه شهرها در حال خالی شدن است و همه به قم می­آیند؛ امام راحل گفتند خب بیایند، قم را دوست دارند؛ آنچه مهم است شما قم را در یابید و درس اخلاق بگذارید و از زبان من به همه اساتید (از پایه اول تا درس خارج) بگویید که هفته­ای یک روز حدیث اخلاقی بخوانند که طلاب همیشه با مضامین و مواعظ اخلاقی همراه باشند.

آیت الله خاتمی به بیان خاطره­ای از سفر رهبر معظم انقلاب قم پرداخت و گفت: رهبری در سفر اخیری که به قم آمدند، در جلسه شورای عالی مدیریت حوزه علمیه به حضورشان شرفیاب شدیم و در این جلسه در رابطه با اخلاق بر روی چند نکته تأکید کردند که طلاب ما اخلاق عملی می­خواهند، اینها خوب است، اما سازنده نیست.

عضو هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری افزود: رهبر معظم انقلاب در ادامه فرمودند الگوی عملی ارائه دهید و امام راحل را به عنوان یک الگوی عملی مطرح کردند و جمله­ای گفتند که اگر توانستید طلبه را نماز شب خوان بار بیاورید و اهل تهجد شود، 60 درصد کار اخلاق انجام شده است و کم کم اهل تخلق به صفات والای اخلاقی می­شوند.

بیان آسیب­هایی در رابطه با مباحث اخلاقی/پرهیز از بیان مباحث اخلاقی در مدارس علمیه

امام جمعه موقت تهران با اشاره به آسیب­هایی در رابطه با مباحث اخلاقی خاطرنشان کرد: آسیب اول این است که معمولا آسیب­های مخاطبین به درستی ارزیابی نمی­شود؛ گاهی مدیران مدارس سلیقه خود را برای دروس اخلاق مطرح می­کنند و این در صورتی است که باید آسیب مدرسه را به استاد اخلاق بیان کند که آن را نمی­گوید و هر استاد اخلاقی که می­آید، درباره یک موضوع صحبت کند و مباحث تکراری بیان می­شود.

وی افزود: آسیب سوم که اختصاصی به درس اخلاق ندارد، یکسو نگری است؛ یک نصیحتی را آقای سید حمید روحانی می­گفت امام خمینی(ره) در نجف مکرر تکرار می­کرد، اما هنگامی که به ایران آمدند، دیگر بیان نکردند و آن این بود که بیشترین آسیب را کسانی به دین زدند که یک سو نگری به دین کردند.

باید در بحث­های اخلاقی به سلوک اجتماعی هم توجه کرد

آیت الله خاتمی درباره اهمیت دادن به مباحث اخلاق در دروس اخلاق اظهار داشت: درس­های اخلاق ما گاهی در سلوک فردی می­روند و خروجی آن طوری است که طلبه بعد از این درس با خود می­گوید بگذار مسائل اجتماعی را رها کنم و من باشم و زیارت حضرت معصومه(س) و جمکران؛ الگوی دین، مکتب همه جانبه است که مطرح نمی­شود و باید در بحث­های اخلاقی به سلوک اجتماعی هم توجه کرد.

نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان رهبری با بیان این­که وضعیت گوینده در تأثیرگذاری سخن بسیار نقش آفرین است، تصریح کرد: محاسن سفید استاد اخلاق در تأثیرگذاری بیان این درس نقش دارد؛ افرادی که راهی رفته­اند و محاسن خود را در این راه سفید کرده­اند باید بیایند موعظه کنند و تأثیرگذار خواهند بود.

متن جامع اخلاقی لازمه تحول در عرصه اخلاقی حوزه­های علمیه

امام جمعه موقت تهران افزود: مجلس خبرگانی که ریش سفیدی آیت­الله مشکینی را دارد، وقتی رهبری را انتخاب می­کند، مردم می­گویند ماشاءلله و نقش ایفا می­کند؛ نمی­گوییم استاد اخلاق جوان نباشد و این عرصه­ای است که باید به آن توجه کرد.

وی به متون اخلاقی حوزه علمیه پرداخت و گفت: حقیقت این است که ما هنوز متن اخلاقی روز نداریم؛ جامع­السعادات و معراج­السعاده را داریم که متون ارزشمندی هستند و معاونت تهذیب باید بیاید یک متن و موضوعات مورد نیاز و آیات و روایات و خاطرات مربوطه را جمع­آوری کند و شاید نیاز هم باشد هر سال این متون تغییر یابد، اما این نیاز حوزه های علمیه است.

آیت الله خاتمی متن جامع اخلاقی را لازمه تحول در عرصه اخلاقی حوزه­های علمیه دانست و خاطرنشان کرد: اگر ما یک متن جامع اخلاقی به اساتید بدهیم که از پایه 1 تا 10 یک ارتباط منطقی بین مباحث باشد مانند سایر کتب درسی، می­توانیم بگوییم تحولی در عرصه اخلاق ایجاد شده است؛ نیازی به تلخیص کتب اخلاقی نیست و مهم آن است که اخلاق روز مطرح شود.

آفات دروس اخلاق امروزی

عضو هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری درباره اهمیت وجود دروس اخلاق اظهار داشت: فضای اخلاقی، قصه کمبود ما در حوزه است؛ ما در دوره­هایی می­دیدیم که رغبت شدید به درس اخلاق آیت­الله مشکینی در مسجد امام قم بود و در برهه­هایی شب­های جمعه آیت­الله مظاهری درس اخلاق داشت و این فضای اخلاقی ایجاد می­کرد؛ در این عرصه ما مشکل داریم و اکنون باید آن فضا دو و سه برابر می­شد.

امام جمعه موقت تهران خود انتقادی را نمونه ای از اخلاق کاربردی بیان کرد و گفت: معاونت تهذیب حوزه علمیه در پی ایجاد جاذبه در عرصه درس­های اخلاق هستند، اما هنوز فضای اخلاقی جا نیفتاده است./822/