مفهوم فلسفه مضاف از دیدگاه استاد عابدی

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین عابدی، استاد درس خارج حوزه‌ علمیه قم، پاسخ به سؤالی درباره مفهوم  فلسفه مضاف نوشت: فلسفه مضاف یعنی پیش فرض های یک علم که در خود آن علم بحث نمی شوند، البته هر پیش فرضی را نیز نمی توان فلسفه نامید.

متن این سؤال و پاسخ بدین شرح است:

سلام محضر حضرت استاد! می خواستم نظر جنابتان را درباره تعریف فلسفه مضاف -از حیث تاریخی-تحققی و مطلوب و بایسته - بدانم. همچنین رابطه‌ی فلسفه‌ی مضاف با مطلق چیست؟ و آیا وجه تسمیه فلسفه مضاف به «فلسفه» مرهون روش عقلی آن است؟ تشکر از وقتی که گذاشتید.

سلام علیکم با تحیت و احترام

این سوالات نیاز به بحث طولانی دارد ولی بصورت اجمالی عرض می کنم.

شاید بتوان گفت فلسفه مضاف یعنی پیش فرضهای یک علم که در خود آن علم بحث نمی شوند. البته هر پیش فرضی را نیز نمی توان فلسفه نامید. مبانی یا مبادی یا اصول موضوعه بسیار به فلسفه مضاف نزدیکند ولی وقتی گفته می شود فلسفه فقه، در اینجا فلسفه مضاف حتی به معنی مبانی و پیش فرض نیست بلکه به معنی غایت علم فقه است بنابراین شاید بتوان گفت هریک از فلسفه علم، فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق، فلسفه سیاست و ... اینها یک تعریف خاص خود دارد و یک تعریف جامع برای تمام فلسفه های مضاف نداریم.

وجه تسمیه آن به فلسفه به خصوص روش عقلی آن نیست بلکه گاهی غیر عقلی است مثل فلسفه عرفان، فلسفه جغرافیا، فلسفه هنر. لذا فلسفه بودن آن به جهت بحث از مبانی است./998/د102/ی