ظرفیت گفت‌وگو و گفتمان علمی و دینی دو تجربه ماندگار امام باقر

حجت الاسلام صادق گلزاده در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با تسلیت شهادت امام محمدباقر(ع) بیان داشت: امام باقر(ع) نمونه و الگوی علمی در عالم اسلام بوده است و پیامبر اسلام(ع) لقب باقرالعلوم به معنای شکافنده علم را به ایشان دادند.

معاون فرهنگی مجمع تقریب مذاهب اسلامی ابراز داشت: رسول اکرم(ص) به جابربن عبدالله انصاری می فرمایند که تو یکی از اهل بیت(ع) را زیارت می کنی که او شکافنده دانش ها است و سلام من را به او برسانید.

وی ادامه داد: اگر به ظرفیت قبل از امام باقر(ع) نگاه کنیم متوجه می شویم که در زمان پیامبر اکرم(ص) کلیات و معرفی اسلام مطرح بوده است و در زمانی که امام علی(ع) وارد جزئیات دین شدند، جنگ افروزی ها با ایشان شکل گرفت.

حجت الاسلام گلزاده افزود: نخستین دشمنان حضرت علی(ع)، خوارج بودند که امروز تکفیری ها ادامه دهنده راه این گروه هستند؛ جنگاوران جمل دومین گروه دشمنان ایشان بودند که نسبت به اسلام بی وفایی و عهد شکنی کردند؛ در جنگ صفین هم منافقین و فرصت طلبان بوند و تا زمان امام حسن(ع) امتداد داشت.

وی خاطرنشان کرد: امام حسن مجتبی(ع) پس از 6 ماه حکومت بر مسلمین را رها کرده و قهرمانانه ترین نرمش تاریخ را رقم می زنند و یک ظرفیت این نرمش، ایجاد فرصتی بود که مؤمنان و مسلمانان تجدید قوا کنند و به احیای دین بپردازند.

معاون فرهنگی مجمع تقریب مذاهب اسلامی گفت: یزید خروج کننده بر خلیفه مسلمین، امام حسین(ع) بود که از این دوره تاریخی شرایط دگرگون می شود و نوعی خفقان به وجود می آید؛ در واقع این دوران شرایطی استرتژیک را به وجود آورد که امام سجاد(ع) با یک تلاش عالمانه و هدفمند، این بحران را در قالب دعا و ذکر مصیبت درباره فاجعه کربلا سامان می دهد.

وی ابراز داشت: در این دوران فرصتی بی نظیر برای تشکیل یک نهضت علمی به وجود آمد که فرزند ایشان، یعنی امام محمدباقر(ع) با بهره گیری از این فرصت، فقه اکمل شیعه را تشکیل دادند که تمام علوم جهان را شامل بود.

حجت الاسلام گلزاده با بیان این که امام صادق(ع) هم از پدرشان بهره گیری کرده بودند، گفت: ظرفیت علمی برجسته امام باقر(ع) حوزه فقه اکمل بود که تمام دانش های اسلامی از جمله فقه، کلام، اعتقاد، اخلاق و تمامی علوم اسلامی را شامل می شد و پی ریزی دانش امت اسلامی را انجام داد.

وی تأکید کرد: امام باقر(ع) امتی دینی و علمی را تشکیل دادند که اگر بنا باشد این امت در کنار سایر ادیان قرار بگیرد، بتواند دیگر ادیان را تسلیم خود کرده و آن ها را با رویکرد اسلامی احیا کند؛ مسلمانان و شیعیان در زمینه علمی مدیون شخصیت والای پنجمین امام امت هستند.

معاون فرهنگی مجمع تقریب مذاهب اسلامی اظهار داشت: نکته مهم دیگر این است که ایشان چگونه توانست این نهضت علمی را ایجاد کند؛ امام باقر(ع) در ابتدا گفتمان دینی را سامان دادند و به صورت طبیعی زمانی که مسلمانان و غیر مسلمانان فرصت گفت وگو با ایشان را پیدا کنند و بتوانند دریای بی کران دانش ایشان را لمس کنند، احساس ضرورت می کنند که در محضر امام باقر(ع) شاگردی کنند.

وی ادامه داد: این احساس ضرورت شاگردی در محضر حضرت، سبب تشکیل کرسی درس فراگیر شد؛ ظرفیت گفت وگو و ظرفیت گفتمان علمی و دینی دو تجربه ماندگار امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بود.

جحت الاسلام گلزاده بیان داشت: ظرفیت دیگر برای توسعه علمی، جامع نگری بود و امام باقر(ع) هر آنچه نیاز بشر از دین بود را پاسخ دادند؛ احادیث و دانش امام باقر(ع)، هر آن چه می خواهید را بیان کرده به گونه ای است که کارشناسان در عنوان بندی احادیث ایشان احساس ضعف می کنند.

وی افزود: شاخصه برجسته ایشان سعه صدر بود که سؤال مخالفان و شاگردان و دیدگاه تفکرات مختلف را می شنیدند و به راحتی حق مطلب را بیان می کردند؛ ظرفیت شنیدن سؤال، نصف العلم را با تعامل علمی خودشان رقم زدند و یکی دیگر از شاخصه های علمی این امام بزرگوار، این بود که جز برای عبادت و استراحت، کارشان تعطیل بردار نبوده است.

معاون فرهنگی مجمع تقریب مذاهب اسلامی اظهار داشت: حج و عمره امام باقر(ع) جهاد علمی بود و امروزه نیز مبلغانی که به این شیوه در زمان های خاصی به تبلیغ دین می پردازند، شاگردان حوزه امام باقر(ع) هستند.

وی به بیان ویژگی های حوزه علمیه مد نظر امام باقر(ع) پرداخت و گفت: حوزه انقلابی که رهبر معظم انقلاب تأکید دارند، همان حوزه مد نظر امام باقر(ع) است و باید از سیره و سنت ایشان بهره گیری کنیم.

حجت الاسلام گلزاده در پایان بیان داشت: تعامل علمی بین مسلمانان در زمان امام باقر(ع) در حد گسترده ای بوده و ایشان زندگی مسالمت آمیزی برای مسلمانان مهیا کرده بودند؛ از سوی دیگر به نیازمندان کمک می کردند و از غیر مسلمان هم دستگیری می کردند و این همان مدینه فاضله اسلامی است./840/ت302/ی