جریان شناسی شعر عاشورایی در دهه هفتاد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سید مهدی حسینی، استاد شعر و ادبیات معاصر، در برنامه نینوا که از رادیو معارف پخش می شود در بحث جریان شناسی شعر عاشورایی در 5 دهه اخیر به بررسی شعر عاشورایی در دهه هفتاد پرداخت و اظهار داشت: در دهه هفتاد شعرایی که اهل هیأت هستند شاخصه های متفاوتی با دیگر شعرا داشته اند.

وی با بیان این که ما در آن دوره نشانه هایی از کم توجهی به رسایی زبان را شاهد هستیم، گفت: عنصر خیال در این اشعار به تدریج رنگ می بازد و مضامین تکراری می شود و اثرات آن در دهه های بعدی آشکار می شود ولی شاخصه آن این است که عنصر حماسه و مدح تا حدودی در کنار مرثیه به کار رفته است.

حسینی با بیان این که در دهه هفتاد اشعار عنصر حماسه را از دست می دهد و عنصر اعتراض جای عنصر حماسه را می گیرد، گفت: در این دوره چند گروه شاعر وجود دارد؛ گروه اول کسانی هستند که به دنبال شعر فاخر هستند و شعر را برای هیأت نسراییده اند از قبیل محمدعلی مجاهدی و قیصر امین پور و احمد عزیزی و برخی دیگر از شعرا و این که شعر آنها را هیأت ها نمی توانند استفاده کنند به خاطر نقص در اشعارشان نیست بلکه به خاطر عدم همخوانی این اشعار با زبان ساده هیأت است.

وی اظهار داشت: گروه دوم شعرایی هستند که برای مخاطب عام شعر می گفتند مانند آقایان غلامرضا سازگار و انسانی که خودشان هم ذاکر بودند و اشعارشان مناسب هیأت بود؛ سادگی زبان در شعر هیأتی دیده می شود و نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که سادگی زبان نباید به سادگی محتوا منجر شود.

استاد شعر و ادبیات معاصر خاطرنشان کرد: گروه سوم شعرای دهه هفتاد شعرایی هستند که دارند با ویژگی های شعر در این دوره آشنا می شوند و ما در دهه هشتاد آثار آنها را مشاهده می کنیم.

وی به ویژگی های شعر عاشورایی در دهه هفتاد اشاره کرد و ابراز داشت: در دهه هفتاد هم در شعر شعرای اهل هیأت تحول مضمون و زبان می بینیم و هم در شعر شعرایی که فاخر سرا هستند؛ اولین نکته استفاده از فرهنگ اهل بیت(ع) و عینیت بخشی به مفاهیم قرآنی و روایی در اشعار و دومین نکته در برجستگی هنر و گرایش به تصویر سازی و باز آفرینی وقایع عاشورا است ولی به این جهت که هیأت ها در یک سطح زبانی خاص توقف کرده اند این نوع اشعار فرصت ورود به هیأت را پیدا نکرده است.

حسینی خاطرنشان کرد: گرایش به زبان فرهیخته و فکورانه در آثار شعرایی که دهه چهارم زندگی خود را پشت سر می گذارند و تربیت یافته مکتب شعر انقلاب هستند مانند مرحوم سلمان هراتی و حسن حسینی و قیصر امین پور و محمدرضا محمدی نیکو؛ همچنین توجه به عنصر حماسه هم در این دهه دیده می شود که برخی شعرا مانند قادر طهماسبی به آن توجه داشته اند.

وی افزود: در این دوره ما با دگر دیسی زبان روبرو هستیم و ادامه شعر شعرای مثنوی سرا مانند مرحوم محمدرضا آقاسی و احمد عزیزی را شاهد هستیم.

استاد شعر و ادبیات معاصر افزود: نکته دیگری که در دهه هفتاد باید ذکر شود توجه شعرا به مرثیه و ارائه مرثیه ناب و همین طور مضمون های ناب با مضمون آفرینی است و معروف ترین شاعر این دوره هم غلامرضا سازگار است./843/پ202/ی