ارزیابی اخلاقی فقه و حقوق خانواده نقد و بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی نقد و بررسی «ارزیابی اخلاقی فقه و حقوق خانواده» از سوی حلقه تخصصی مطالعات زن و خانواده با همکاری مرکز مطالعات بینا رشته ای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی پیش از ظهر امروز در سالن فرهنگ این پژوهشگاه برگزار شد.

ارائه دهنده بحث در این نشست، حجت الاسلام فرج الله هدایت نیا گنجی استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بر عهده داشت و همچنین حجج اسلام علی محمدی جورکویه استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و فاضل حسامی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقادی بحث وی پرداختند و حجت‌الاسلام پیروز دبیری علمی نشست را برعهده داشت.

همچنین حجت الاسلام حمیدرضا شاکرین پژوهشگر حوزه منطق فهم دین و زهرا امینی مجد عضو هيأت علمي دفتر مطالعات و تحقيقات زنان نیز از ناقدان بحث بودند.

حجت‌الاسلام هدایت نیا در این نشست با بیان اینکه طبق نظر برخی میان حقوق و اخلاق تلازمی نیست، اظهار داشت: به همین دلیل، این دو ممکن است گاهی از هم جدا شوند و ما می‌­توانیم قواعدی داشته باشیم که حقوقی یا اخلاقی محض باشند که این مطلب در مورد رابطه حقوق و اخلاق اسلامی نیز صادق است.

وی تأکید کرد: هرچند میان حقوق و اخلاق اسلامی تلازمی نیست، ولی تنافی میان این دو دور از انتظار است؛ شریعتی که صاحب آن برای تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شده است چگونه ممکن است احکام و قواعد غیراخلاقی تشریع کند؟ هماهنگی حقوق و اخلاق در حریم مقدس خانواده از اهمیت بیشتری برخوردار است.

وی عنوان کرد: میزان انطباق مسایل فقهی یا حقوقی با اصول و قواعد اخلاقی نسبت مسایل فقهی با اصل عفاف، نسبت مسایل اخلاقی با اصل احسان، نسبت مسایل فقهی با اصل انصاف، نسبت مسایل فقهی با اصل معاشرت عرفی و نسبت مسایل فقهی با اصل استحکام خانواده قابل بررسی است.

در ادامه این نشست حجت الاسلام فاضل حسامی که یکی از ناقدان بحث بود با اشاره به مطالب مطرح شده از سوی حجت الاسلام هدایت نیا اظهار داشت: بنده مقاله ایشان را به صورت کامل خوانده ام و در کلیت بحث شاید افق ذهنی ما همسو باشد ولی نکاتی به ذهن می آید که می تواند جامعیت بهتری به بحث بدهد.

وی افزود: به عقیده من باید قبل از ورود به بحث فضایی را باز کنیم و در آن رابطه بین فقه و حقوق و اخلاق را مطرح کنیم چراکه باید برای خواننده بیان شود که رابطه بین اینها چیست؟ آیا طولی است که کدام بالا است و کدام پایین و اگر عرضی است چه مسائلی مطرح می شود؟

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه وقتی می خواهیم بحث فقهی داشته باشیم باید با رویکرد فقهی ورود به بحث صورت بگیرد، تأکید کرد: در فقه یک نگاه درون فقهی و یک نگاه برون فقهی داریم باشد و در مسائلی که می خواهیم از فقه و احکام شریعت سخن به زبان بیاوریم باید نگاه ما درون فقهی باشد و علی القاعده مستندات باید با ما حرف بزند ولی شما بیشتر سراغ آراء فقها رفته اید.

حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی جورکویه دیگر ناقد حاضر در این نشست بود که وی با بیان اینکه ما در کلیات بحث با استاد هدایت نیا موافق هستیم و تنها برخی اشکالات ساختاری داریم، اظهار داشت: نخست آنکه عنوان نوشته رسا نیست، هرچند شاید شما تحفظی داشته اند که الفاظ را به صورت واضح و آشکار بیان نکنید

وی با بیان اینکه عفاف اصلا مسأله ای اخلاقی نیست، تأکید کرد: یعنی در جوامع غربی دو نفر در صورت وجود رضایت بدون علقه زوجیت می توانند رابطه جنسی داشته باشند؛ آیا این مسأله غیر اخلاقی است؟ بله در جامعه ما از باب نظم اجتماعی است چون نسب به هم می ریزد و اطفال بی هویت تحویل جامعه می شود.

در ادامه نشست حجت الاسلام شاکری و خانم امینی مجد نیز مطالبی مطرح کردند و حجت الاسلام هدایت نیا در پایان به برخی سؤالات مطرح شده پاسخ گفت.

گفتنی است، گزارش مشروح نشست فوق به زودی از خبرگزاری رسا برای خوانندگان محترم منتشر می شود./1330/202/ب3