نیاز انسان به کمال، دلیل خلقت جهان از سوی خداوند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، آیت الله سید ابوالحسن مهدوی، نماینده مردم استان اصفهان در مجلس خبرگان رهبری، شب گذشته در جلسه تفسیر صحیفه سجادیه، گفت: امام سجاد(ع) در دعای دوازدهم به سبقت تفضل خداوند بر لیاقت انسان ها اشاره می کند، تفضل خداوند ابتدایی است و بدون اینکه استحقاقی از جانب ما وجود داشته باشد شامل حال ما می شود.
نماینده مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: تفضل خداوند سبب می شود تا با وجود آگاهی ما به آلوده بودن به گناهان، باز هم از او درخواست داشته باشیم، لطف عمومی خداوند ما را به طمع می اندازد تا دوباره درخواست کنیم، در این دعا به فکر کردن انسان درباره اعمال گذشته و پی بردن به غفلت خود اشاره می شود که همان انسان گناهکار اگر تفضل خداوند را بداند از بازگشت به راه صحیح ناامید نمی شود.
وی افزود: البته این بدان معنا نیست که انسان مرتب گناه کند و دوباره به درگاه خداوند برود و از او درخواست توبه کند، بلکه خداوند با این فضل خود می خواهد تا کمبودهای گذشته ما را قفل نکند و ترمز نکنیم، خداوند نمی خواهد ما را مأیوس کند، اما از طرفی این لطف عمومی خداوند و این فرصت دوباره باید ما را بسازد تا قدر ماندن در مسیر اطاعت پروردگار را بدانیم.
آیت الله مهدوی اظهار داشت: موضوع اصلی دعای دوازدهم صحیفه سجادیه اینست که ما باید در برابر خداوند اقرار به گناه و به دنبال آن طلب مغفرت کنیم و راه طلب مغفرت را هم بیاموزیم، باید اعتراف کنیم که خدایا من با این سوء پیشینه خود اکنون در برابر درگاه عزت تو ایستاده ام و این ایستادن من مانند کسی است که فرمانبردار و ذلیل است و با حالت شرمساری درخواست می کنم و هیچ چیز و سرمایه ای ندارم.
شرمساری انسانی که گناه نکرده در متناسب نبودن اعمال با لطف خداوند نهفته است
استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: باید در محضر پروردگار اعتراف کنیم که در زمان احسان خداوند سالم نبودیم و خودمان را حفظ نکردیم مگر اینکه ما به واسطه خدا از معصیت و گناه کنده و دور شدیم، در این صورت معترف به لطف الهی در حق خود هستیم و در عین حال خوبی خودمان در دور شدن از گناه را هم می گوییم که در آن شرمساری نیست، اما شرمساری ما به دلیل این است که متناسب با لطف خداوند حرکت نکرده ایم و بندگی او را کاملاً به جا نیاورده ایم.
وی افزود: در بعضی نسخه های صحیفه سجادیه عبارت دیگری هم وجود دارد که می فرماید خدایا من در هیچ حالتی خالی از احسان تو نبودم و خودم را حفظ نکردم در حالی که تو احسان فراوان در حق من روا داشتی و در همه حالات من خالی از منت گذاری تو نبودم، این بدان معناست که خداوند نعمتش را بر بندگان مستمر می کند و با نگاه به سابقه فرد تلافی نمی کند.
آیت الله مهدوی با اشاره به روایت «کُنتُ کَنزاً مَخفیاً» درباره خداوند، بیان داشت: غنی بودن خداوند ذاتی است و در ذات خود هیچ احتیاجی ندارد، خداوند هیچ احتیاجی به خلقت این جهان هم نداشت، برخی به اشتباه تصور می کنند خداوند جهان را خلق کرد تا نگاه کند ببیند انسان ها چکار می کنند و حالات مختلف انسان ها را تماشا کند.
نماینده مجلس خبرگان افزود: در برابر غنای پروردگار فقر ما وجود دارد، خداوند می فرماید «من یک گنج مخفی بودم و دوست داشتم شناخته شوم پس خلق کردم تا موجودات عاقلی مرا درک کنند و شناخته شوم» ، این حدیث به این معنا نیست که خداوند نیاز و احتیاج به شناخته شدن داشت، بلکه به این معناست که انسان ها برای رسیدن به کمال خود احتیاج به شناختن پروردگار دارند تا بتوانند دستور خداوند را بدانند و به دنبال این دانستن اطاعت کنند و ا این اطاعت به رشد و کمال خود برسند.
وی با اشاره به آیه 15 سوره فاطر، بیان داشت: همه انسان ها فقیر در برابر پروردگار هستند، خداوند غنی ذاتی و ما هم فقیر ذاتی هستیم، احتیاج در وجود انسان نهفته است، در لحظه اول خلق انسان ما احتیاج به حدوث و در ادامه حیات خود نیاز به استمرار آن خلقت داریم و برای زندگی و کسب مایحتاج دنیایی هم نیاز به خداوند داریم، در مورد نیازهای روحی هم که عمده آن ها انزال کتب آسمانی و ارسال حجت های الهی هستند نیازمند پروردگاریم.
حق انسان بر خداوند به واسطه توبه هم از سوی خداوند قرار داده شده وگرنه انسان حقی بر خداوند ندارد
آیت الله مهدوی ابراز داشت: وقتی هم گناه می کنیم باز هم محتاج به تطهیر و شستشوی گناهان خود هستیم، در مورد نعمت های بهشتی در جهان آخرت هم نیازمند فضل خداوند هستیم که بتوانیم از پاداش اخروی بهره مند شویم، خداوند باید اجازه توبه دهد و اراده کند تا ما با استغفار از دنیا برویم و خاک شویم، خیال نکنیم که اگر توبه کردیم پس حق داریم تا خداوند ما را ببخشد، این استحقاق در ما وجود ندارد.
امام جمعه موقت اصفهان با اشاره به آیه 19 سوره نساء، تصریح کرد: ما با توبه حق پیدا نمی کنیم، در آیه قرآن که انسان توبه کار را دارای حق آمرزش می داند هم منظور این است که خداوند اراده کرده تا ما این حق را در اثر توبه داشته باشیم، قرار دادن این حق هم باز از جانب خود پروردگار است، اگر خداوند خودش حقی را به ما ندهد هیچ کس هیچ حقی بر گردن خداوند ندارد و دلیل این موضوع هم ممکن الوجود بودن انسان است، هستی انسان دست خودش نیست بلکه در برابر خداوند تکلیف دارد.
وی اظهار داشت: خداوند از بسیاری از گناهان می گذرد و گناهانی را هم که ثبت شده را با توبه پاک می کند و ما را به درگاه خانه خود می خواند و خودش هم راه توبه را به ما می آموزد و تا به درگاه خداوند می رویم زود راه را برای ما باز می کند تا ما از حالت حیوانی خارج شویم و به سمت انسانیت خود حرکت کنیم.
آیت الله مهدوی ابراز داشت: ایستادن در درگاه خانه خداوند به معنای ایستادن ظاهری نیست، این ایستادن کنایه از استمرار بر عمل تا رسیدن به نتیجه است، حالت عجز در برابر خداند در توبه مهم است، اما بهترین حالت ها در توبه حالت نزدیک است که می توان در آن حالت خیلی به خداوند نزدیک شد./201/869/ب1