تهیه و تدوین طرح اخلاقی طلاب را از سرگردانی نجات می دهد

حجت الاسلام والمسملمین جعفر ناصری دولت آبادی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در زمینه راهکارهای تقویت اخلاق در حوزه علمیه گفت: برای بیان راهکارهای تقویت اخلاق در حوزه علمیه نگاهی گذرا به فضای علمی و معنوی حاکم بر حوزه های علمیه قدیم ضروری است زیرا نزدیک شدن به آن فضا می تواند نگاه ما به اخلاق را نگاهی صحیح قرار دهد.

متولی بنیاد علمی فرهنگی هاد ادامه داد: طلاب در زمان گذشته به هنگام ورود به حوزه های علمیه با فضایی علمی و معنوی مواجه می شدند بنابراین از نظر علم و عمل، متحیر و سرگردان نبودند؛ البته این کلام به این معنی نیست که در گذشته هیچ نقطه ضعفی وجود نداشته است.

وی با اشاره به دو ویژگی حوزه های علمیه قدیم گفت: انس و الفت اساتید اخلاقی با طلاب از ویژگی های حوزه های علمیه قدیم است؛ در آن زمان طلاب با اساتیدی که در مقام علمی به اوج رسیده و در مقام اخلاق و عمل منحصر به فرد بودند به عنوان الگویی جامع، انس و الفت داشتند و بر اثر مجالست با آن اساتید، رنگ و بوی آنها را می گرفتند و از رهنمودها و دستورالعمل های آنان بهره مند می شدند چرا که تبعیت از الگویی جامع، یکی از اصول مهم سازندگی اخلاقی است.

حجت الاسلام والمسلمین ناصری افزود: قاعده مند بودن طریقه تربیتی اخلاقی اساتید از ویژگی های دیگر حوزه های علمیه قدیم است؛ اساتید اخلاقی در گذشته، سبک و طریق تربیتی قاعده مند داشتند که برای تربیت شاگردان خود از آن سبک استفاده می کردند که در این صورت طی طریق آسان تر و سریع تر و درصد رسیدن به مقصد بیشتر خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به مطالب بیان شده برای تقویت اخلاق و رسیدن حوزه به هویت اصلی خود ابتدا باید مرکزی در رشته تخصصی اخلاق راه اندازی شود تا تفقه در معارف اخلاقی را شروع کرده و سر فصل هایی که دغدغه دلسوزان حوزه است را تهیه و فعالیت در این زمینه را شروع کنند؛ موضوعاتی همانند تهذیب یا خود سازی یا رشد اخلاقی با آن همه دقت، اهمیت، پیچیدگی ها و موانعی که در مسیر تهذیب وجود دارد،همگی نیازمند تفقه و کار علمی طاقت فرسایی است.

استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: یکی از وظایف مهم حوزه به ویژه مراکز تخصصی اخلاق این است که باید در کنار آموزش، طرح جامع اخلاقی مدونی را مهیا کنند تا این که طلاب را از سرگردانی و حیرت در زمینه های اخلاقی نجات دهد؛ در این طرح جامع باید مبحث تربیتی، اخلاقی و معنوی از همدیگر تفکیک، و مراتب و موانع هرکدام تبیین شود یعنی هرکدام از طلاب نسبت به وظایف اخلاقی خود در مقاطع مختلف طلبگی شناختی کامل پیدا کنند تا در عرصه عمل موفق باشند.

وی اضافه کرد: در این راستا ایجاد مدارسی به نام مدرسه تربیت نیز ضروری است؛ مدرسه تربیت، فضایی است که طلاب در آن از ابتدا به صورت تدریجی آموزش می بینند و تحت نظارت معلمان اخلاق، تربیت می شوند؛ در دوره تکمیلی، همین طلاب به تدریج و متناسب با استعدادها و مهارت های لازم می توانند تدریس کنند و در مرحله نهایی فارغ التحصیلان این مدرسه می توانند در بعد پژوهش نطریه پردازی کنند و تولید اندیشه داشته باشند و در بعد آموزش و تربیت می توانند در مقام مربی خلاق و متولی تربیتی به صورت فردی و اجتماعی راهنمای افراد باشند.

متولی بنیاد علمی فرهنگی هاد به تعریف زی طلبگی اشاره کرد و گفت: زی طلبگی یعنی التزام به اولویت های طلبگی و رفتارهایی که لازمه اش حفظ آبروی امام زمان(عج) باشد همان گونه که امام صادق(ع) فرموده اند ای شیعیان برای ما زینت باشید نه مایه عار و ننگ؛ یکی از راهکارهای تقویت زی طلبگی شناخت و التزام طلاب نسبت به این اولویت های طلبگی از جمله تهذیب، جدیت در تحصیل، نظم در تمام امور و رعایت آداب اسلامی است./1324/ت302/ج