«تغییر سلیقه ناگهانی و پرتکرار» یک آسیب جدی

سمیه صیادی، رئیس جمعیت بانوان فرهیخته و فعال عرصه فرهنگ دینی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، درباره مدگرایی و ابعاد آن گفت: مدها الگوهای فرهنگی هستند که توسط بخشی از جامعه پذیرفته می‌شوند و دارای دوره زمانی نسبتاً کوتاه بوده و سپس فراموش می‌شوند، در حقیقت طریقه موقتی است که طبق ذوق و سلیقه اهل زمان شکل زندگی و لباس پوشیدن را تنظیم می‌کند.

وی افزود: مدگرایی یعنی فرد، سبکِ لباس پوشیدن و طرز زندگی و رفتار خود را طبق آخرین الگوها تنظیم کند و به محض آنکه الگوی جدیدی در جامعه رواج یافت، از آن پیروی کند، در واقع تغییر سلیقه ناگهانی و مکرر، مدگرایی نام دارد. مدگرایی دارای دو بعد گرایشی و رفتاری است و ابعاد و گستره مد به اندازه گستره زندگی انسان‌ها است و تمامی شئونات مادی مانند مدل پوشش، آرایش، مدل ماشین و ئونات غیر مادی مانند احوالپرسی، ادبیات سیاسی و ... را در بر می‌گیرد و به طور کلی هر جا جنبه زیبایی شناختی مطرح باشد، مد آنجا حضور دارد.

رئیس جمعیت بانوان فرهیخته در رابطه با عوامل جامعه شناختی مدگرایی، گفت: برخی جامعه شناسان ریشه مدگرایی را، نابرابری‌های اجتماعی مطرح می‌کنند، تحقیقات در این‌باره نشان می‌دهد که همرنگی اجتماعی و تمایز اجتماعی از عوامل مهم هستند، زیرا فرد با مدگرایی می‌خواهد همرنگ جامعه شود ولی از سوی دیگر با گرایش به مد می‌خواهد از دیگران متمایز شود.

وی در ادامه ابراز داشت: خانواده، نبود باورهای فرهنگی در جامعه، از خود بیگانگی فرهنگی، رشد وسایل ارتباط جمعی، تغییرات پرشتاب شبکه‌های اجتماعی، رشد شهرنشینی و صنعتی شدن را می‌توان از دیگر عوامل به شمار آورد.

صیادی در پاسخ به این سؤال که مدگرایی در فرهنگ دینی چه جایگاهی دارد، ابراز داشت: اسلام دینی است که با شرایط و مقتضیات زمان حرکت می‌کند و نیازهای فرد و جامعه را در هر زمان در نظر دارد، هر آنچه که در دین به عنوان ارزش معرفی شود، پسندیده و آنچه ضد ارزش باشد، طبیعتاً نامطلوب و مطرود است.

وی افزود: اگر در مدگرایی به ارزش‌هایی نظیر پوشش شرعی، اسراف، رعایت نکردن اخلاق اجتماعی، آزادی مطلق و روابط نامحدود و همانندسازی با بیگانگان و ... دامن زده شود، مسلماً هیچ جایگاهی در فرهنگ دینی نخواهد داشت اما اگر تجدد و امروزی شدن در راستای ارزش‌ها و با حفظ اصول و مبانی اعتقادی باشد، اسلام با آن هیچ‌گاه مخالفت نمی‌کند.

فعال عرصه فرهنگ دینی در ادامه اظهار داشت: دین مبین اسلام اصولی را در این زمینه عنوان کرده که اگر مدگرایی با این اصول هماهنگ باشد مطلوب خواهد بود؛ اصل مطابقت پوشش و آرایش با جنسیت افراد، اصل رعایت عفاف و حیا، اصل پرهیز از خودنمایی و فخرفروشی، اصل پرهیز از تشابه به کفار از جمله اصولی است که در این راستا از نگاه دین مبین اسلام باید مورد توجه قرار بگیرد.

صیادی در پاسخ به این سؤال که مدگرایی در بین زنان بیشتر است یا مردان، گفت: مسلماً آنچه در جامعه به وفور دیده می‌شود این است که مدگرایی در میان زنان بیشتر و فراگیرتر از مردان است زیرا همانطور که از تعریف مد به دست می‌آید، این جریان غالباً در جنبه‌های زیباشناختی مطرح می‌شود و از آنجا که قشر زنان در این جنبه بیشتر نمایان هستند، طبیعتاً مدگرایی در میان زنان پررنگ‌تر است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: لازم به ذکر است که آسیب‌های جریان مدگرایی در قشر جوانان اعم از زنان و مردان بسیار دامن‌گیر شده است، به علت اینکه میل به زیبایی و خودآرایی در جوانان و زنان به دلیل فطری بودن بیشتر است، به نسبت جریان مدگرایی در این دو قشر نیز بیشتر خواهد بود./966/ت۳۰۲/س