چرا نام امام علی در قرآن کریم نیامده است؟

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مهر، متن زیر یادداشتی از حجت الاسلام داوود مهدوی زادگان؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی با عنوان «چرا نام امام علی (ع) در قرآن کریم نیامده است؟» است.

برخی درباره ولایت و جانشینی امیر المومنین علی علیه السلام چنین گفته اند: اگر چنین است، چرا نام علی بن ابی‌طالب همچون نام هارون در کنار نام موسی در قرآن کریم ذکر نشده است. بزرگان زیادی به این پرسش پاسخ داده اند. از جمله امام خمینی ره در کتاب " کشف اسرار " فرموده اند که اعلام ولایت امیر المومنین نسبت به اصل امامت، فرع است و خدا بیان فرع را به رسول الله صلی الله علیه و آله مأموریت داده است. ایشان همچنین به دو مسئله احتمال وقوع تحریف قرآن کریم و جعل حدیث نبوی نیز اشاره کرده است. نگارنده ضمن ارج نهادن به پاسخ بزرگان، پاسخ خود به این شبهه را به اجمال عرض می کنم. 

رسول الله  صلی الله علیه و آله  محتوای دستور و ابلاغیه خداوند در آیة شریفه ﴿یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ﴾ ( مائده: ۶۷ ) را پس از انجام مناسک حج در روز هیجدهم ذی الحجه سال دهم هجری در کنار برکه آبی به نام  غدیر خم بر جمیع مسلمانان شرکت کننده در مراسم حج، ابلاغ کردند .

حال اگر محتوای این ابلاغ الهی در قرآن ذکر می‌شد؛ یعنی آن ﴿مَا أُنْزِلَ﴾ که عبارت از ابلاغ خبر امامت و جانشینی علی بن ابی‌طالب علیه السلام بر مردم است، در خود این آیه شریفه یا ادامة آن ذکر می‌گردید؛ در آن صورت، دشمنان و بدخواهان اسلام - آنان که برای بعد از رحلت رسول خدا، توطئه‌های بی‌شماری در آستین آماده کرده‌اند – راهی  جز کشتن و ترور امیرالمؤمنین در زمان حیات رسول الله نمی دیدند . زیرا آنان با ذکر نام علی بن ابی‌طالب در قرآن کریم، تمام توطئه‌هایشان را بر باد رفته می‌دیدند. وقتی قرآن کریم صریحاً نام علی علیه السلام را به عنوان امامت و جانشینی رسول الله ذکر کرده باشد؛ بعد از رحلت رسول خدا،‌ هیچکس قادر به مخالفت با نصّ قرآن کریم نخواهد بود. بنابراین، برای دشمنان دین خدا راه حلی جز این باقی نمی‌ماند که امیرالمؤمنین علی علیه السلام به شکلی مرموز در زمان حیات رسول خدا صلی الله علیه و آله ترور شود.

اما اگر نام علی علیه السلام در قرآن کریم ذکر نشود؛ گرچه راه برای اجرای توطئه دشمنان خدا هموار نیست، ولی آنان هرگز به فکر ترور امیرالمؤمنین هم نمی‌افتند. بلکه تصور می کردند که همین عدم ذکر نام علی در قرآن کریم فرصتی  برای کنار زدن آن حضرت به آنان می دهد . بی‌آن که مجبور به ریختن خون آن حضرت شوند و برای خود بی‌آبرویی بار آورند. لذا چون باید امیرالمؤمنین علیه السلام زنده می‌ماند تا قرآن کریم و شریعت محمدی صلی الله علیه و آله حفظ شوند و نسل امامت استمرار پیدا کند؛ مصلحت ملزمه در عدم ذکر نام علی علیه السلام در قرآن کریم برقرار گردید. 

گمان می‌رود،‌ نگرانی رسول الله از اعلام ولایت و جانشینی علی بن ابی‌طالب در همین حفظ جان حضرت وصی بوده است. یعنی رسول خدا تصور می‌کردند با ابلاغ امر الهی بر مردم، جان امیرالمؤمنین به خطر خواهد افتاد. در حالی که خطر در وقتی است که نام حضرت وصی به عنوان امام و جانشین رسول خدا همچون نام هارون در کنار موسی در قرآن کریم آورده شود. از این رو، قرآن کریم به رسول خدا اطمینان خاطر داده از کید مردم هیچ نگرانی به دل راه ندهد:﴿وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ‌﴾ (مائده: ۶۷ ) 

بدین ترتیب، با تدبیر الهی، قرآن و عترت از گزند جدایی مصون ماندند. این دو، آنچنان که رسول خدا خبر داده است، تا روز قیامت از هم جدا نخواهند گشت تا کنار حوض کوثر بر آن حضرت وارد شوند. و الله اعلم/۱۳۲۵//۱۰۲/خ