بسیج جهانی مستضعفین

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، شکل گیری بسیج را می توان از معجزات و دستاوردهای انقلاب اسلامی دانست که در سایه این تدبیر حکیمانه امام خمینی(ره)، نیرویی متشکل از افراد با اخلاص، توانمند، معتقد به مبانی انقلاب و اسلام و مدافع ارزش ها و آرمانهای نظام شکل گرفت و به فرموده امام خمینی(ره): «تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیة خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد.» و این برکت الهی سبب شد تا در برهه های گوناگون، نظام اسلامی از چالش های پیش روی خود به سرزمین امن و نجات برسد.

این شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری که امام راحل پایه گذاری کردند، از سال 58 تا کنون منشأ خدمات فراوانی به نظام اسلامی و جهان اسلام شده است بگونه ای که امروز ماندگاری و صلابت نظام اسلامی را می توان در تفکر و روحیه بسیجی جست و جو کرد و راه برون رفت از معضلات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی از طریق بسیج میسر است.

همانگونه که امام خمینی(ره) فرمودند:«اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید.»؛ این نیروی مردمی و با اخلاص توانسته است با حضور در آوردگاه های حساس انقلاب، سبب امید دوستداران انقلاب و نا امیدی دشمنان شده و چشم طمع جهانخواران را از نظام اسلامی دور کند.

بسیج و فتح عرصه های سخت

با نگاهی اجمالی به شرایط سال اول انقلاب و تهدیدات درونی و بیرونی کشور از جانب منافقین و کفار، می توان اهمیت شکل گیری بسیج در آغازین ماه های حیات انقلاب را بهتر درک کرد.

چهارم آذرماه سال 58 و در حالی که هنوز چند ماه از استقرار نظام اسلامی می گذشت؛ امام راحل دستور دادند که « باید ما همه قوایمان را مجتمع کنیم برای نجات دادن یک کشور، باید اگر مسائلی برایمان پیش بیاید، هر چه هم سخت باشد، تحمل کنیم» و بر همین اساس نیز بسیج مردمی نیروهای انقلاب شکل گرفت و با حیات این مولود مبارک انقلاب، بسیاری از فعالیت های سخت و طاقت فرسای پس از پیروزی انقلاب بر روی دوش این نهاد انقلابی گذاشته شد و این ایفای نقش مهم و محوری تا امروز ادامه دارد.

نقش این نیروهای مردمی در ایجاد امنیت در آغازین ماه های شکل گیری نظام اسلامی، حضور گسترده در جبهه های نبرد حق علیه باطل و تقدیم ده ها هزار شهید گلگون کفن به پیشگاه انقلاب، حضور در عرصه سازندگی کشور بعد از پایان جنگ، حضور در برهه ها و بزنگاه های حساس سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، مقابله با تهدیدات نرم دشمن در حوزه های امنیتی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، حضور فعالانه در مقابله با توطئه های روزافزون دشمن، نقش فعال در مقابله با فتنه های سال های 78 و 88، ورود جهادی به موضوع اقتصاد مقاومتی، دفاع از حرمین و مقابله با جریانات تکفیری در سوریه و عراق و ده ها فعالیت ریز و درشت دیگر در حوزه های مختلف امنیتی، دفاعی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را می توان از دستاوردهای بی نظیر بسیج در نزدیک به چهاردهه که از عمر پر برکت این نهاد انقلابی می گذرد، برشمرد.

کارکردهای فرهنگی و اجتماعی بسیج

بسیج به عنوان نیرویی برخاسته از متن مردم، در شناخت آسیب ها و معضلات اجتماعی و ایفای نقش فعالانه در راستای مقابله با این آسیب ها و همچنین تقویت های بدیل های قدرت نرم و فرهنگی کشور و تقویت ساختارهای فرهنگی و اجتماعی و سیاسی نظام اسلامی نقش بی بدیلی ایفا کرده است.

تلاش ساختارمند و دقیق بسیج با تکیه بر ظرفیت های مردمی خود در مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن پس از دوران سازندگی را می توان یکی از مهم‌ترین فعالیت های بسیج برشمرد که تاکنون نیز ادامه داشته و در حالی که سطوح مقابله ای با تهدیدات دشمن در عرصه ها و حوزه های گوناگون گسترش یافته؛ امروزه بسیج به عنوان یک سرمایه عظیم اجتماعی، نقش محوری در مقابله با تهدیدات نرم و فرهنگی دشمن ایفا می نماید.

امام خمینی(ره) پیرامون نقشه های دشمن در جهت انحراف فرهنگ کشور فرموده اند: «با انحراف فرهنگ، هرچند جامعه در بعد های اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد، ولی پوچ و پوک و میان تهی است». (صحیفه نور- جلد۱۵- صفحه۱۶۰) و از این رو بسیج نیز در خط مقدم مواجهه با تهدیدات فرهنگی دشمن قرار داشته و تلاش کرده به عنوان یکی از مراجع و پناهگاه های مرجع جنگ نرم و مقابلات فرهنگی به ایفای نقش خود پرداخته و در حوزه پدافند آسیب ها و تهدیدات فرهنگی به انجام وظیفه بپردازد.

جذب، تثیبت و سازماندهی جوانان در قالب پایگاه های بسیج و آموزش روش های مقابله با تهدیدات دشمن، ایجاد ارتباط معنوی جوانان با دعا، مناجات در اماکن مذهبی و دینی، برگزاری برنامه های معرفت محور و اعزام تعداد قابل توجهی از نیروهای بسیجی به یادمان های دفاع مقدس در قالب اردوهای راهیان نور به منظور پیوند نسل جدید با آرمان ها و ارزش های انقلاب و دفاع مقدس و ایجاد روحیه مبازره و ایستادگی و مقاومت در برابر دشمن را می توان از جمله برنامه های سازنده بسیج در این عرصه دانست.

از سویی نیز با توجه به ویژگی های زیست اجتماعی بشر و لزوم همکاری و تعامل و اتحاد میان انسان های یک جامعه به منظور رفع بحران ها و مشکلات و تأمین نیازهای روزمره خود، توجه به ورود به ساحت های اجتماعی نیز در دستور کار بسیج قرار داشته است.

در حقیقت می توان بسیج را بدنه فعال اجتماع در راستای تأمین نیازها و اجرایی کردن خواست مردم در زمینه تعاون اجتماعی نامید که در سایه این تعامل و اتحاد و همدلی و همکاری، بسیاری از نیازهای انسان رفع و بخش عمده ای از آسیب ها نیز با تکیه بر این ظرفیت اجتماعی مرتفع شده اند.

در دو دهه اخیر می توان همکاری تنگاتنگ بسیج با بخش های مختلف حاکمیت در زمینه مسائل اجتماعی را به وضوح مشاهده کرد بگونه ای که ایجاد جهاد سازندگی به منظور بازسازی مناطق آسیب دیده جنگ تحمیلی، ایجاد گروه های جهادی در راستای محرومیت زدایی از مناطق محروم و تأمین حداقل نیازهای زیرساختی در روستاهای دورافتاده و مناطق کمتر توسعه یافته، حضور در بحرانهای اجتماعی مانند سیل، زلزله و حوادثی از این دست، حضور فعال در قالب بسیج تخصصی نظیر بسیج جامعه پزشکی در زمینه ریشه کن کردن بیماری هایی همچون فلج اطفال از طریق واکسیناسیون همگانی در بازه زمانی چند ساله، عملیات های امداد و نجات در هنگام بروز حوادث غیر مترقبه و مدیریت و برنامه ریزی در جهت استفاده از ظرفیت های اجتماعی جامعه در موضوعات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را می توان حاصل تلاش های شبانه روزی بسیج و نیروهای با اخلاص بسیجی دانست.

رهبر انقلاب نیز پیرامون نقش آفرینی بسیج در برهه های حساس اجتماعی اینگونه می فرمایند:« «وقتی موسم کار و سازندگی است، بسیج یعنی آن مجموع های از کشور و ملت که به مسأله ی سازندگی، باز با یک اهتمام لازم نگاه می کند و به آن می پردازد؛ نقش خود را در آن آنچنانکه باید و شاید ایفا می کند» (بسیج مستضعفان در اندیشه مقام معظم رهبری حضرت آیت اله خامنه ای- صفحه۱۰۷)

بسیج به مثابه فرهنگ انقلاب

امروزه مفهوم بسیج از دایره یک جریان اجتماعی فراتر رفته و تبدیل به یک فرهنگ گسترده و دامنه دار در سطح بین المللی شده است بگونه ای که الگوبرداری کشورهای مختلف به ویژه جریان مقاومت از الگوی تشکیلاتی و عملکردی بسیج و حل و فصل نمودن مشکلات پیش روی خود از طریق این ساختار مردمی، نوید جهانی شدن بسیج مستضعفین را می دهد؛ موضوعی که از ابتدا به عنوان یکی از اهداف شکل گیری بسیج در اندیشه های امام خمینی(ره) وجود داشت و امروز این هدف متعالی در حال محقق شدن است.

امام راحل(ره) پیرامون ضرورت تشکیل بسیج مستضعفان در عالم می فرمایند:« باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هسته‏های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.(صحیفه نور ج21 ص53)»

این فرهنگ ناب که با گسترش خود به بخشی از هویت انقلاب و جامعه اسلامی تبدیل شده است، از ظرفیت های بالقوه ای برخوردار است که می تواند موتور محرکه حرکت به سوی قله های پیشرفت و تعالی جامعه شده و به سبب امتزاج فرهنگ بسیج با واژه هایی نظیر: تلاش، خستگی ناپذیری، جهاد، مجاهدت، اخلاص، صداقت و ایثار و حضور متعهدانه در صحنه های گوناگون و بزنگاه های انقلاب، این فرهنگ رمز اقتدار جامعه اسلامی محسوب می شود.

 به هر روی بسیج به عنوان گسترده ترین جریان اجتماعی جامعه اسلامی که برخاسته از آرمان ها و ارزش های اسلامی و انقلابی است، به عنوان یک فرهنگ پیشرو، علاوه بر تقویت بدیل های امنیت فرهنگی و اعتقادی جامعه، نقش مهمی در صدور گفتمان و تجربیات انقلاب به دیگر سرزمین های اسلامی دارد و امروزه شکل گیری بسیج جهانی مستضعفین عالم به عنوان راهبرد اصلی پایه گذاری ساختار بسیج، می تواند علاوه بر فعال کردن ظرفیت فراوان مسلمانان در سراسر جهان، جبهه متحدی را در جهت ساخت تمدن اسلامی برپایه تعاون اجتماعی اسلام ایجاد کرده و علاوه بر کارکرد درونی در رفع بحران ها و آسیب های اجتماعی و ارائه خدمات اجتماعی به اقشار مختلف جامعه، در بعد بین الملل نیز با فعال کردن ظرفیت های نهفته اسلام، جبهه واحد جهانی را در راستای رفع محرومیت از کشورهای اسلامی و همچنین مبارزه با استکبار و استعمار تشکیل دهد.

امام خمینی(ره) نیز در این باره می فرمایند: «با تشکر و تقدیر از اقدامات خدا پسندانه بسیج مستضعفین در راه هدف مقدس اسلام و استقلال کشور و آزادی ملت‏های دربند و با تشکر از کوشش ‏های آنان در کوتاه کردن دست چپاولگران، امید است با تحصیل اخلاص در همه امور، چه تعلیم و تعلم و تقویت فرهنگ اسلامی و آموزش کافی فنون مختلف نظامی و چه در راه بسیج توده‏ های مظلوم و مستضعف جهان بر ضد استکبار جهانخوار، تا قطع طمع آنان نه تنها از کشورهای اسلامی، که از همه ممالک تحت ستم جهان و چه در راه تقویت هر چه بیشتر بسیج برای حراست از اسلام بزرگ و ایران عزیز و با صبر و شکیبایی در این مقاصد بزرگ این خدمت گران قدر را رنگ الهی داده و از عبادت بزرگ قرار دهند.(صحیفه نور ج19 ص79)

به عنوان نکته پایانی باید گفت که بسیج به عنوان شجره طیبه ای که از سوی روح خدا نهال آن کاشته شده است؛ امروز به درخت تناوری تبدیل شده است که شاخه های آن در سرزمین های اسلامی سایه افکنده و ثمرات آن در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و اقتصادی از سوی ملت های مسلمان چیده می شود و با برنامه ریزی صحیح می توان با استفاده از ظرفیت های فراوان این فرهنگ پیشرو و کارآمد، ضمن ساخت جامعه بر مبنای تفکر انقلابی و با روحیه ایثار و گذشت و خستگی ناپذیری، جبهه واحد جهانی در مقابله با بحران های اجتماعی جوامع اسلامی و همچنین مبارزه با استکبار و استعمار تشکیل داد./872/ی۷۰۲/س