اخوان بنابی؛ نامی آشنا برای حوزویان سراسر کشور

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، شاید کمتر کسی باشد که در حوزه علمیه تحصیل کند؛ اما نامی از اخوان باقری بنابی در نشنیده باشد؛ چهار برادر فاضل، عالم، مجاهد و اخلاق‌مداری که با ادامه راه پدر خود منشاء خیر و برکات ارزشمندی در سراسر کشور بوده و هستند.

حجت الاسلام والمسلمین شیخ مصطفی باقری بنابی که امام جمعه بناب نیز است، حجت الاسلام والمسلمین شیخ عبدالحمید باقری بنابی که روزگاری در کسوت وکالت؛ نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی بود و همواره به عنوان استاد حوزه فعالیت داشته است، حجت الاسلام والمسلمین شیخ جواد باقری بنابی که یکی از علمای مجاهد و انقلابی خطه آذربایجان بوده و در نهایت حجت الاسلام والمسلمین شیخ عبدالمجید باقری بنابی که بیش از سه دهه متولی حوزه علمیه بناب است.

ایده تأسیس مدارس علمیه حضرت ولی‌عصر(عج) در شهرهای تهران، تبریز و بناب از ابتکارات این برادران خادم حوزه دین و فقاهت است؛ مدارسی که هر یک امروز منشاء خیر و برکات مهمی در مناطق مختلف کشور هستند؛ کافی است بدانید که اکنون حوزه علمیه حضرت ولی‌عصر(عج) تبریز بزرگترین مرکز علوم اسلامی این شهر بوده و حوزه علمیه بناب در نوع خود عالی‌ترین و مجهزترین مرکز علوم دینی در منطقه شمال غرب کشور به شمار می رود.

نهالی که مرحوم حاج شیخ یوسف کاشت و به بار نشست

حوالی سال 1333 شمسی بود که آیت الله حاج شیخ یوسف باقری بنابی؛ امام جمعه فقید شهرستان بناب و پدر اخوان باقری بنابی، عزم جدی به احداث مدرسه‌ای علمیه در شهرستان بناب داشت؛ مدرسه ای که درکنارم سجدجامع میدان شهر بناب بتواند؛ طلابی را برای حضور در عرصه‌های تبلیغی تربیت کند.

حجت الاسلام والمسلمین شیخ عبدالمجید باقری بنابی، مدیر حوزه علمیه بناب در این باره می‌گوید: به خاطر دارم مرحوم پدرم آجرهایی را که کمی دورتر از محل بنا قرار داشت، با چنان شور، شوق و اشتیاقی حمل می کرد که وقتی آن دوران را در ذهنم مرور می کنم؛ ناخود آگاه قضایای تاریخ صدر اسلام بنای مسجد رسول الله در مدینه در خاطرم متبلور می شود. جالب اینجاست که مردم مؤمن و متدین بناب نیز در آن دوران با مشاهده عزم و اراده جدی پدرم مومنین در این امر خیر شرکت کردند. بالاخره بعد از مدتی مدرسه آماده بهره‌برداری شد و دوران طلبگی بنده و شیخ جواد از آن محل آغاز شد.

حوزه علمیه بناب پس از پیروزی انقلاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با همت و تلاش شبانه‌روزی حجت الاسلام والمسلمین شیخ مصطفی باقری بنابی؛ مدرسه ای در مرکز شهر با وسعت 700 متر مربع زمین و1500 متر مربع زیر بنا در چهار طبقه ساخته شد. زمین مدرسه در اصل عبادتگاه بهائیان بوده که به صورت خرابه ای در آمده بود، وی در این زمینه گفته است: زمینی در مرکز شهر بناب واقع شده بود که قبلا عبادتگاه بهائیان بود و به آن حظیره القدس می گفتند. مدت‌ها بود که به صورت مخروبه ای درآمده بود. سال 59-60  بود که آنجا را دادگاه انقلاب به نفع حوزه مصادره کرد و در اختیار حوزه قرار گرفت؛ در عرض10ماه کل چهار طبقه ساخته شد و بعد از مدت کمی مدرسه به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. اوائل تعداد طلاب کم بود؛ اما در سال 1365 حدود100 نفر در مدرسه مشغول به تحصیل بودند.

وفات حاج شیخ یوسف و امامت جمعه فرزند

با وفات آیت الله حاج شیخ یوسف باقری بنابی در سال 1365 علمای بناب تصمیم می گیرندکه از حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ عبدالمجید باقری بنابی که آن زمان در  تهران مشغول تدریس و اداره حوزه علمیه بود، دعوت کردند تا هم جای خالی پدر را پر کرده و هم حوزه علمیه بناب را اداره کند، مدیر کنونی حوزه علمیه بناب در این زمینه می‌گوید؛ وقتی برای مراسم ترحیم پدرم به بناب آمدم، علمای بناب به من اصرار کردند که دیگر به تهران بر نگردم، برایم قبول این دعوت کار آسانی نبود، چون مدرسه علمیه تهران رفته رفته جایگاهی مهم در میان مدارس علمیه تهران برای خود باز کرده بود، با این حال بعد از رفتن به تهران و مشورت با برخی از بزرگان تصمیم گرفتم که به بناب بر گردم.

از آن دوران به بعد حوزه علمیه بناب رونق بسیار چشمگیری پیدا کرد، به طوری که در عرض چند سال آن مدرسه که گنجایش 100 طلبه را داشت؛ دیگر جوابگوی خیل مشتاقان تحصیل در بناب و شهرهای اطراف نبود، همان دوران امام جمعه بناب تصمیم گرفت که از طبقه دوم مصلی(مسجد جامع جدید) که به عنوان ایوان یا شبستان مسجد ساخته شده بود، را برای کاربری حوزه مورد استفاده قرار دهد.

بنای زیبای مسجد جامع جدید و حوزه علمیه بناب

کلنگ احداث این پروژه توسط مرحوم آیت الله حاج شیخ یوسف باقری بنابی زده شد و در سال 1365 از آن به عنوان مسجد جامع و مصلای اعظم بهره برداری می شود. این مسجد با شکوه به همت و مساعدت مردم متدین بناب ساخته شد. آن چه در این میان جلب توجه می کند؛ این است که امروزه نه تنها از آن جا برای نماز جمعه و جماعت و انجام مراسمات مختلف استفاده می شد بلکه برای مدتی (بیش از ده سال) طلاب نیز آن جا پذیرش می شدند که بعد از انتقال حوزه علمیه برادران به محل جدید؛ امروزه به عنوان حوزه علمیه خواهران مورد استفاده قرار می گیرد.

امام جمعه بناب در این باره می‌گوید: در سال 1369 گنجایش مدرسه برای طلاب کافی نبود، در نتیجه نمی توانستیم برای سال تحصیلی جدید پذیرشی داشته باشیم. از طرفی هم از شهرهای مختلف استان و استان های همجوار جوانان زیادی برای پذیرش در حوزه علمیه می آمدند. آن موقع مصلای بناب کم کم آماده برای بهره برداری بود، از آن جایی که ایوان آن وقف مسجد و مصلی نبود، 30 حجره در طبقه اول مصلی ایجاد کردیم و حدود 100 طلبه اسکان یافتند. ولی آنجا نیز بعد از مدتی نتوانست جوابگوی نیاز ما باشد. البته مشکلات دیگری هم بود که یکی از آنها این که حوزه دو بخش شده بود یکی مدرسه قدیمی در خیابان شهید مطهری و دیگری در مصلی و این مساله در آموزش و تنظیم کلاس ها مشکل آفرین شده بود و دیگر این که حجره های مصلی از نورگیر مناسب و فضای باز برخودار نبودند.

حجت الاسلام والمسلمین مصطفی باقری بنابی ادامه می‌دهد: بعد از این که از ایوان مصلی (مسجد جامع) به عنوان حجره استفاده کردیم، همیشه در این فکر بودم که جای خوبی برای حوزه پیدا کنیم. از این که آن ها جای تفریح، گردش و هوا خوری نداشتند سخت رنج می بردم، از طرفی هم به خاطر حضور طلاب در ایوان مصلی گاهی فضای فیزیکی برای نماز جمعه تنگ می شد و مجبور بودیم از ایوان مصلی برای نماز خواهران استفاده کنیم، بالاخره باز هم لطف خدا شامل حال ما شد و دولت وقت در سال 1374، 10هکتار از اراضی ملی جنوب شهرستان بناب را در اختیار ما گذاشت تا توانستیم مدرسه جدید را در آن احداث کنیم.

حوزه علمیه جدید بناب؛ نگین درخشان در آذربایجان

امام جمعه بناب در این باره می گوید: به جرأت می گویم؛ اگرعنایت خداوند متعال و امام زمان(عج) نبود؛ هرگز مدرسه ای با این عظمت در گوشه ای از ایران اسلامی ساخته نمی شد. بنایی بزرگ با معماری اسلامی که در آذربایجان چون دری بزرگ می درخشد. همه اینها از یک طرف، جمع معنوی قریب به 500 طلبه و اشتغال آنان به امر تحصیل علوم دینی و تهذیب نفس از طرفی دیگر، چشم و زبان هر بیننده را به تحسین وا می‌دارد.

آن زمین برای حوزه خیلی مناسب بود، ولی یک ریال هم برای ساختن آن در بساط نداشتیم، خداوند متعال لطف کرد و قلب یک عده از مومنین و مسؤولان را متوجه این مسأله کرد تا این که بنا بعد از تملک زمین اولین اقدام حصار کشی زمین بود. آن زمان برای ساختن دیوارها 9 میلیون تومان هزینه کردیم. واقعیت هم این بود که مشکل مالی داشتیم تا اینکه یک وام شخصی از بانک اخذ و آن را صرف امور کردم. طرح و نقشه معماری مدرسه را با سلیقه و ذوق شخصی خود طراحی کردم و با کمک مهندسان به اجرا گذاشتم. البته برای یافتن نقشه مناسب مسافرت‌هایی انجام دادم، به مدارس قم و مشهد سر زدم و از هر یک مزایای آنها را اخذ کردم. از ایام تحصیل که در نجف الاشرف بودم بناهایی در خاطرم بود، از جمله دار الحکمه آیت الله حکیم، مدرسه آخوند خراسانی و جامعه النجف و یک بنای تجاری در احمد آباد مشهد به نام زیست خاور دیده بودم، بهر حال نقشه را خودم کشیدم که همان سیاهه اولی است و پاک نویس ندارد، ولی برای نمای مدرسه از مشهد مهندس آوردیم تا نما را طراحی کند. زحمت کارنما را شرکت مهندسی حدیث و مهندس شهابی کشیدند که بابت آن هم از ما پولی نگرفتند.

تا به حال نشده که پول داشته باشم وکاری انجام دهم بلکه همیشه این طور بوده که اول با دست خالی اقدام به کاری کرده ام بعد به دنبال جمع کردن پول رفته ام. از بدو ساخت مدرسه تا به امروز روزی نشده که بدهکار نباشم، خیلی هم فشار می آمد، ولی هرگز کار را تعطیل نمی کردم، چرا که پول چیزی است که امروز هم به دست نباشد فردا انشاء الله به دست خواهد آمد، اما اگر فرصت امروز از دست برود دیگر برگشتنی نیست. اگر کار را در زمان مناسبش انجام ندهید، دیگر معلوم نیست که توفیق یاریتان کند و بتوانید آن را تمام کنید. یقین داریم که این کار، کار امام زمان (عج) است.

همه آنچه که در حوزه علمیه برادران بناب خواهید دید

امکانات و تجهیزات حوزه علمیه حضرت ولی‌عصر(عج) بناب در نوع خود کم‌نظیر استو به جرأت می‌توان گفت برخی از بخش‌های این مرکز بزرگ علوم اسلامی در هیچ یک از مدارس علمیه منطقه غرب کشور مشاهده نمی شود.

مجموع زمین این حوزه علمیه 25 هکتار است که 18 هزار مترمربع بنا در سه طبقه را شاهد هستیم؛ 196حجره برای اسکان طلاب و 20 مدرس در مساحت 2100 متر مربع برای تحصیل در نظر گرفته شده است. این مرکز علوم اسلامی مسجدی به مساحت 850 متر مربع دارد که اغلب برنامه های حوزوی و دانشگاهی شهرستان بناب را میزبانی می کند.

کتابخانه حوزه علمیه بناب در مساحت 850 مترمربع نیز همه روزه میزبان پژوهشگران و محققان حوزوی است؛ حجت الاسلام رسول جوانی، معاون پژوهش حوزه علمیه حضرت ولی عصر(عج) بناب، در این باره می گوید: هم اکنون بیش از سی هزار جلد کتاب در کتابخانه حوزه علمیه حضرت ولی عصر(عج) بناب موجود است که ماه های آینده شاهد افزایش تعداد کتاب های مرجع، آموزشی و مرتبط با علوم حوزوی در مخزن این کتابخانه خواهیم بود.

وی با بیان‌ این‌که 200 صندلی مطالعه در قرائت‎خانه این کتابخانه موجود است یادآور شد: 100 صندلی مطالعه به میزهای ویژه اختصاص دارد که این میزهای ویژه مختص طلابی است که روزانه بیش از سه ساعت مطالعه دارند و اهل تحقیق و پژوهش هستند.

حجت الاسلام جوانی با اشاره به فعالیت سایت رایانه‌ای این مرکز علوم دینی خاطرنشان کرد: تمامی سیستم های کامپیوتری مرکز مجهز به دروس حوزوی، اینترنت و نرم افزارهای مراکز کامپیوتری نور و تحقیقات حوزه علمیه اصفهان هستند.

300 متر زیر بنا برای مجتمع اداری، 30 واحد مسکونی برای اساتید و کارکنان، 16 واحد مسکونی برای پروژه استادسرا، تجهیزات مدرن حرارت مرکزی، فضای سبز به مساحت چهار هزار مترمربع، آشپزخانه مدرسه به مساحت 300 متر مربع، سردخانه و فروشگاه از دیگر بخش‌های این حوزه علمیه است که حتی در ایام تعطیل تابستان نیز فعال می باشد.

مرکز تخصصی حضرت ولی‌عصر(عج) حوزه علمیه بناب

این مرکز تخصصی نیز از بدو تأسیس در سال ۱۳۸۹ که با هدف امکان تحصیل طلاب بناب در مقاطع عالی تحصیلی حوزه( سطح دو و سه) راه‌اندازی شده است؛ توانسته در رشته‌های مختلف از جمله علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی، حقوق و قضای اسلامی در سطح دو و همچنین کلام اسلامی با گرایش کلام مقارن و مدرس فقه و اصول(تربیت مدرس) در سطح سه پذیرای طلابی از استان‌های مختلف کشور باشد.

حوزه علمیه خواهران بناب، نمادی از عزم جدی متولیان حوزوی

حوزه علمیه خواهران بناب نیز در سال 1376 کار خود را آغاز کرد که ساختمان حوزه ابتدا در محل فعلی سازمان تبلیـغات اسلامی شهرستان بناب قرار داشت، بعدها در سال 1381 با احداث ساختمان جدید حوزه علمیه برادران، حوزه خواهران به صورت موقت به مدرسه قبلی برادران انتقال یافته و به مدت 7 سال طلاب در آن مکان مشغول تحصیل بودند اما در سال 1386 به طبقه فوقانی مصلی که قبلا حوزه برادران بود منتقل شدند.

در بدو تأسیس این حوزه، 62 طلبه خواهر مشغول تحصیل در بناب بودند که سالهای بعد تعداد طلاب افزایش یافت و اکنون حدود 150 طلبه مشغول تحصیل هستند؛ در حال حاضر 11 نفر از اساتید خواهر و 4 نفر از اساتید برادر مشغول به تدریس در این حوزه علمیه می باشند.

مدارس طاها؛ ابتکاری برای استعدادیابی

مدرسه طاها به ابتکار اخوان بنابی در سال 89 با تعداد 60 نفر از دانش آموزان برادر این شهرستان در مقطع تحصیلی هفتم شروع به کار کرد. در ابتدای تاسیس این مدرسه از ساختمان قدیمی حوزه علمیه بناب واقع در میدان امام حسین (ع) استفاده شد. بعدها تعداد دانش آموزان پسر این مدرسه در دو مقطع متوسطه اول و دوم به 280 نفر رسید که در هر سه رشته تحصیلی انسانی، تجربی و ریاضی مشغول به تحصیل بودند. مدرسه دخترانه طاها نیز در سال 91 با پذیرش 150 نفر دانش آموز دختر در سه مقطع  هفتم، هشتم و نهم آغاز به کار کرد که این تعداد در سال تحصیلی 95-94  در دو مقطع متوسطه اول و دوم به 240 نفر افزایش یافت.

یکی از علل و اهداف تشکیل مدرسه طاها عدم پرداخت به مساله تربیت اسلامی به معنای واقعی آن در مدارس معمول بود. حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ مصطفی باقری بنابی، امام جمعه شهرستان بناب جهت پر کردن این خلا به دنبال تشکیل یک مدرسه در جهت تربیت دانش آموزانی در طراز نظام و انقلاب اسلامی بود که در سال 89 دستور تشکیل این مدرسه را صادر کرد.

وی معتقد است؛ زیر بنای توسعه کشور نیازمند تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص می باشد؛ در همین راستا در دهه 80 مصمم به تشکیل مدرسه غیر انتفاعی بود که به دلایلی این مدرسه به مدرسه هیات امنایی تغییر کرد. اعضای هیات امنای مدرسه از مسؤولان فرهنگی تاثیر گذار در حوزه و شهرستان هستند که دغدغه اصلی آنها مسائل فرهنگی و پرورش دینی دانش آموزان است.

استفاده از طلاب مجرب برای تربیت دانش آموزان از محورهای مهم مدارس طاها بوده و تشکیل پرونده تربیتی برای دانش آموزان، برپایی جلسات منظم اولیا با محوریت مباحث تربیت کودک و نوجوان، مشاوره والدین، اجرای کلاس های فوق برنامه حلقه های معرفتی و حلقه های علمی ازاهم فعالیت های مشاورین روحانی مدرسه است.

یکی از موفقیت های مدرسه طاها میزان رضایتمندی والدین دانش آموزان از نحوه تربیت فرزندان و تغییر رفتار آنها به یک دانش آموز مهذب است. این مدرسه از لحاظ علمی جزء بهترین های شهرستان بناب بوده و برنامه های تربیتی مفید و موثری زیر نظر حوزه علمیه بناب در طول سال اجرایی می‌کند./935/د۱۰۱/ج