برکات مردم‌داری"روحانیت"
اشاره: مسائل هر جامعه‌ای در یک دسته‌بندی کلی به فردی و اجتماعی تقسیم می‌شود که فراخور نیازها و مشکلات موجود در هر دسته، راه‌حل‌های خاصی وجود دارد.
در ادیان مختلف و به خصوص اسلام نیز دو نگاه فردی واجتماعی وجود دارد، به طوری که خروجی این نگاه در احکام صادر شده از سوی شارع به شکل احکام فردی و اجتماعی مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت این دسته‌بندی نزد شریعت است.
بنابراین هنگام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کلان بایستی هر دو جنبه را مدنظر قرار داد، البته مسائل اجتماعی همیشه به جهت توجه به ابعاد گسترده‌تر و وجود مصلحت عامه در آن از اهمیت و اولویت بالاتری نسبت به مسائل فردی نزد متولیان هر جامعه‌ای برخوردار بوده است و این اهمیت و توجه را در نام «جامعه» به وضوح می‌توان مشاهده کرد.
به هرحال هرچند هنگام برنامه‌ریزی خرد و کلان، مسائل اجتماعی در اولویت قرار داده می‌شود، اما باید به هر دو جنبه به نسبت وجود مشکل و بزرگی مسأله پرداخته شود.
با توجه به تخصصی و دقیق بودن برنامه شریعت برای هر دو دسته، ضروری است که افرادی متخصص این برنامه‌ها و احکام را در هر دو جنبه برای جامعه و افراد تشریح نمایند تا از یک سو مکلفین با شناخت تکلیف خود قادر به انجام آنها باشند و از سوی دیگر جامعه با شناخت مسائل اجتماعی روز و ضروری، مسیر درست رشد و تعالی را تشخیص داده و بتواند قله‌های پیشرفت را با دقت و سرعت بیشتری بپیماید.
از این رو تبلیغ مبلغان دو جنبه فردی و اجتماعی پیدا کرده که مطابق آن نگاه صحیح روحانیون و جامعه حوزوی در مسائل فردی و اجتماعی را می‌طلبد تا با ارشاد و راهنمایی خود موانع موجود در مسیر و راه‌های برطرف کردن آنها را به جامعه بیاموزند.
به همین جهت خبرنگار خبرگزاری رسا، مصمم شد تا با حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالکریم بهجت‌پور مدیر حوزه علمیه خواهران، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، رئیس موسسه قرآنی تمهید و صاحب تفسیر همگام با وحی درباره ابعاد جزئی و کلان تبلیغ طلاب در مسائل اجتماعی و فردی به گفت‌وگو بنشیند تا مهمترین وجوه آن را استخراج کرده و تقدیم مخاطبان نماید.
وی معتقد است طلاب و مبلغان بایستی با درک صحیح از جامعه و شرایط و همچنین حفظ روابط گرم خود با مردم به روشنگری در زمینه‌های داخلی و فرامنطقه‌ای برای مردم بپردازند تا جامعه با شناخت و بینش صحیح نسبت به مشکلات موجود و خصومت‌های دشمنان بتواند با آنها مقابله کرده و مسیر تکامل خود ادامه دهد.
رسا ـ نگاه مبلغان و روحانیون به مسائل اجتماعی کلان چه ضوابطی دارد؟
طلاب و مبلغان با توجه به شرایط بایستی درک روشنی از محیط پیرامون خود داشته باشند و متناسب با آن، مطالب خود را سامان دهند.
در حال حاضر در سطح منطقه بین‌المللی و داخلی چند مسأله مهم وجود دارد که ماه مبارک رمضان فرصت مهمی برای بیان این امور به مردم است، هرچند جامعه در زندگی عادی با وجود رشد جامعی که از نظر اقتصادی پیدا کرده است، اما در طبقات فرودست و ضعیف با تنگناهایی مواجه بوده که نیازمند انجام دو کار اساسی در بخش داخلی است که از نظر روابط عاطفی و اجتماعی بسیار اهمیت دارد.
نخست طبقاتی که از وضعیت مالی خوبی برخوردار هستند، نباید در شیپور تجملات، دنیازدگی و تشریفات بدمند، چراکه تبلیغ تجملات و اشرافی‌گری، زندگی را برای طبقات متوسط به پایین سخت می‌کند.
همچنین باید رسیدگی به طبقات فرودست و کمک به آنها موضوع توجه عموم مردم شود، مخصوصا در پیروی از سنت امیرالمؤمنین(ع) که با رعایت جنبه کرامت مردم و آبروی نیازمندان، نسبت به وضع معیشتی و پایه‌های زندگی مردم رسیدگی داشت.
در رابطه با خود مبلغان نیز، ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای تنظیم و تصحیح رابطه خود با خدا از طریق تأمل و تدبر در آیات قرآن، دعا و مناجات، بالا بردن معرفت است و همچنین با استفاده از معارفی که در ابعاد مختلف دین از زبان علما و مبلغان دریافت می‌شود، می‌توان در بهبود بخشیدن به این رابطه کمک کرد که توجه به این جنبه هم برای مبلغان ضروری است.
رسا ـ نظر شما درباره تبلیغ در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی چیست؟
در جنبه مسائل سیاسی و اجتماعی چند موضوع بسیار مهم وجود دارد؛ ابتدا مسأله انسجام داخلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
آسیب‌هایی در روابط بین دستگاه‌های کشور، مسئولان و مردم و گروه‌های مختلف سیاسی و مردم ایجاد شده است، اگر این اختلافات و کدورت‌ها تبدیل به تنازع، دلخوری‌ها به اختلاف‌افکنی منجر و ناامیدی بین مردم ترویج و در نهایت موجب از دست رفتن انسجام لازم شود، نتیجه قطعی آن ایجاد فضای شکننده‌ای خواهد بود که باعث لطمه به اهداف بلند نظام اسلامی و قدرت مقاومت آن در برابر جریان‌های معاند می‌شود.
رسا ـ وظیفه مبلغان برای حفظ انسجام در ابعاد داخلی و فرامنطقه‌ای چیست؟
مبلغان عزیز بایستی در این ماه مبارک توجه مردم را به محبت به یکدیگر، همدلی، کم کردن اختلاف، تحمل رقیب و مدیریت اختلافات به گونه‌ای که بین واقعیت‌ها و شایعات فاصله جدی بیأندازند، جلب کنند و دقیقا در مسیری حرکت کنند که رهبر معظم انقلاب راهبری می‌کنند.
در ابعاد فرامنطقه‌ای با تلاش دشمنان برای اختلاف‌افکنی بین مذاهب اسلامی مواجه هستیم، داعش و جریان‌های تکفیری چهره کریهی از اسلام نشان داده‌اند و زشتی‌های طینت خود و بوی گند انحراف را با جعل نام اسلامی در دنیا ترویج می‌دهند و تلاش می‌کنند که مذاهب اسلامی مشترکات خود را فراموش کرده و اختلافات خود را به کینه و دشمنی تبدیل کنند.
باید مراقبت دقیقی صورت گیرد که در شیپور این کینه‌ورزی‌ها و خشونت‌طلبی‌های بین مسلمانان دمیده نشود، در عین حال که بایستی به آشنایی مردم با مکتب و معارف اهل بیت(ع) عمق بیشتری بخشیده و پاسخ شبهات را بدهند، مواظب دامن زدن به خصومت بین مذاهب اسلامی باشند و باید توجه داشته باشند که این امر مهمترین خواسته دشمنان اسلام است.
رسا ـ ارزیابی حضرتعالی از مهمترین مشکلات مسائل فرامنطقه‌ای چیست؟
به نظر اصلی‌ترین، جدی‌ترین و مهمترین گره و مشکلی که در کار افتاده است، مسأله خشونت و پررویی رسمی و علنی دشمنان نظام در قالب آمریکا، استکبار جهانی، صهیونیسم و جریان‌های مرتبط با فلسطین است.
روز قدس در پیش است و در شرایطی وارد ماه مبارک رمضان شده‌ایم که آمریکا به دلیل ترس از گسترش اسلام و مکتب آن با محوریت ایران، در واقع از پشت پرده بیرون آمده و درکنار کسانی که سعی می‌کنند به طور نیابتی هزینه درگیری با نظام اسلامی را بپردازند، علنا به میدان آمد که این مسأله نشان‌دهنده رشد و نفوذ بیشتر ایران در قلوب دیگر کشورها دارد.
رسا ـ راهکارهای شما برای مقابله به این مشکل چیست؟
قاعدتا در این شرایط باید دو کار انجام داد؛ نخست بایستی صهیونیست‌ها را به شدت محکوم کرد، کینه نسبت به کینه‌ورزان و دشمنان مسلمانان و دشمنی نسبت به صهیونیست‌ها را در مردم ترغیب کرد، برائت از جریان کفر که به نام یهود و به کام استثمارگری، استعمارگری و توسعه طلبی درحال حرکت است، فلسطینیان را قتل‌عام کرده و در اطرف فلسطین موجب فساد در میان امت اسلامی می‌شود، به صورت علنی اعلان شود.
البته بایستی این اعلان برائت و ابراز کینه همراه با شناخت و برگرفته از بینش مناسب نسبت به صهیونیست و جریان‌های صهیونیستی باشد.
قدم دیگر ایجاد بینش و شناخت صحیح نسبت به کینه‌ورزی و دشمنی آمریکا می‌باشد، دشمنی که همان شیطان بزرگ است باید به درستی برای مردم تبیین و شناخته شود تا از مکر و حیله‌های آن مصون باشند.
امت و نظام اسلامی آنقدر در جهان بزرگ و رشید شده است که دشمن آن، ریا را کنار گذاشته و سفارت‌خانه خود را در بیت‌المقدس مستقر می‌کند.
این مسأله را باید برای مردم توضیح داد که جهان اسلام بعد از عمری اعتماد و فریب خوردن از سخنان نرم و ریاکارانه آمریکا، هرچند بارها خود را در حجاب ریاکارانه قرار داده است، اما امروز در حالتی قرار گرفته که این شیطان بزرگ به شکل رسمی و علنی در کنار رژیم کودک‌کش اسراییل و جنایت‌های آن ایستاده و به همه مسلمانان جهان پشت کرده است.
دانستن این قضیه برای همه مردم مسلمان لازم و ضروی است به طوری که فرصتی برای کنار زدن چهره کریه و لجن مال کردن چهره به ظاهر دموکراسی مآب استکبار جهانی است.
روحانیون عزیز باید همنشینی بین اعراب و صهیونیست‌ها و دوشیده شدن کشورهای اسلامی از طریق استکبار و صهیونیست را برای مردم توضیح داده و کاری کنند که حقیقت جریان استکبار روشن شود.
اگر تا امروز کسی تردیدی در خباثت و فساد جریان استکبار داشت، امروز دیگر بهانه و راهی برای خاموش بودن یا ندانستن کینه‌ورزی جریان استکبار ندارد، به نظر طلاب عزیز موظف به انجام کاری شایسته و بایسته در این بخش هستند.
رسا ـ همزادپنداری و مردم داری روحانیون چه آثار و برکاتی برای جامعه مردم و طلاب دارد؟
یکی از محورهایی که در تبلیغات دشمنان داخلی و خارجی علیه روحانیت همیشه به آن پرداخته شده است، ایجاد فاصله بین روحانیت و مردم بوده است.
این کمربند به دلیل مراقبت و مواظبت دائمی جامعه روحانی از فاصله گرفتن با توده مردم ناکام بوده است، اما دشمن همیشه برای کمترین انحراف، رفتار نادرست و عده قلیلی که گاهی در امر تبلیغ دین دچار سست‌گویی و ضعف‌گویی می‌شوند، برنامه‌ریزی کرده و این برنامه دشمن برای جنبه‌های گفتاری و رفتاری طلاب است.
طلاب و مبلغان بایستی کاملا مراقب باشند که در بین مردم همان طبیعت ساده و بی‌تکلف روحانی که سرشار از مردم‌داری و همزادپنداری است را به جامعه نشان دهند و در تمام زمینه‌ها مراقب باشند که در چه منزلی و سر چه سفره‌هایی می‌نشینند و با چه وسیله‌هایی بین مردم رفت و آمد می‌کنند.
برخی از مردم به دلیل مشکلاتی مانند اعتیاد یکی از فرزندان خانواده، از بین رفتن سرمایه زندگی و بیکاری اعضای خانواده خود، دچار بسیاری از خستگی و ملالت‌ها هستند که وظیفه روحانی در این‌جا نشستن در کنار درد و رنج مردم، همراه و همگام بودن با آنها و مشفق بودن نسبت به آنها است.
نه اینکه با پذیرش توصیه‌هایی از برخی در رابطه با رفت و آمد، سکونت و ظواهر زندگی در رفتار و منش خود، دل‌های آسیب‌دیدگان را فراموش کرده و احیانا با رفتار خود شکاف آسیب‌دیدگی افراد آزرده‌خاطر را بیشتر کنند و به جای التیام نهادن بر زخم آنها بر روی آن نمک بپاشند.
البته جامعه حوزوی کشور و روحانیت همیشه متوجه و نگران اوضاع زندگی مردم بوده است، چراکه پیرو حضرت امیر(ع) هستند که می‌فرمودند؛ من خودم را باید همگام با ضعیف‌ترین، فقیرترین و آسیب دیده‌ترین مردم کشور پهناور اسلامی بدانم.
این امام عزیز به شیعیان خود توصیه فرمودند؛ «اعینونی به ورع و اجتهاد و عفه و سداد» یعنی تلاش کنید در پارسایی، مجاهدت، پاک‌دامنی و درستی خویش، مرا یاری دهید.
حال طلابی که شیعه این امام عزیز هستند، بایستی طبق توصیه ایشان همین شعار و توصیه را جامعه عمل پوشانده و در زندگی، رفتار و منش تبلیغی خود قرار دهند.
رسا ـ با سپاس از اینکه وقت ارزشمند خود را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید./876/گ۴۰۲/س
خبرنگار: مهدی شاهی