حوزه های علمیه به مباحث معرفتی و اخلاقی اهتمام بیشتری داشته باشند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدمهدی شب زنده دار عضو فقهای شورای نگهبان در جلسه درس اخلاق خود به فرازهایی از دعای شریف مکارم الاخلاق اشاره کرد و گفت: این دعای شریف برای فرهیختگان و کسانی است که حداقل کف امور را تحصیل کرده اند یعنی ایمان و کف یقین را دارند.

وی افزود: یقین یک نوع علم است و منظور از یقین در این دعا یقین در عقاید حقه است، البته کلمه یقین در ادبیات قرآن و روایات به دو معنا است که یکی مرگ و دیگری مرتبه ای از علم است، یقین مراتبی دارد که امام سجاد(ع) دردعای خود از خداوند متعال افضل یقین را طلب می کند، گاهی افضل بودن علم به لحاظ متعلق محاسبه می شود و گاهی هم به لحاظ مراتبی است که یقین می تواند داشته باشد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که در قرآن کریم به مراتب یقین اشاره شده است، اظهار داشت: گاهی انسان به علائم و نشانه ها از وجود چیزی یقین پیدا می کند، گاهی خود انسان واقعه ای را با چشمان خود می بیند که مرتبه ای دیگر از یقین پیدا می شود.

وی ادامه داد: علم الیقین، عین الیقین و حق الیقین مراتب یقین را تشکیل می دهند، هیچوقت نباید خیال کنیم که انسان می تواند به مراتب 14 معصوم برسد، مقام این بزرگواران دست نیافتنی است اما اگر انسان همت کند و شرایط لازم را پدید آورد می تواند به مقام های عالیه دست پیدا کند.

آیت الله شب زنده دار با بیان این که گاهی ادعا می شود که انسان های معمولی می توانند به درجات 14 معصوم برسند که نادرست است، ابراز داشت: البته انسان می تواند به مقامات بسیار رفیع ایمانی و عقیدتی و یقینی نائل شود.

وی با اشاره به راه های رسیدن به یقین عنوان کرد: بر اساس فرموده روایات عمل کم همراه با یقین با ارزش تر از عمل بسیار بدون یقین است، تعلیم و تعلمات دروس رسمی نباید ما را از این مهم غافل کند،یکی از آثار منفی برای تحصیلات متعارف (ولو این که واجب کفایی به شمار می رود) این است که گاهی انسان در اثر غفلت و این که تمام وقت خود را صرف آن می کند از واقعیات غافل می شود، در حالی که این علوم آلی بوده و برای ترقی انسان است.

عضو فقهای شورای نگهبان با بیان این که پرداختن به علوم مذکور واجب و لازم است، خاطرنشان کرد: نپرداختن به این علوم و اهمال در آن عقوبت دارد، ما باید مدیریت کنیم یعنی نگذاریم بر اثر پرداختن به علوم غفلت از امور اساسی پیدا شود.

وی اضافه کرد: روایات می فرماید 10 صفت ارکان صفات حمیده به شمار می رود که خدا به انبیا و اولیا داده است، گاهی عنایات الهی به انسان در اثر خوبی های والدین و اجداد است؛ یقین، قناعت، صبر، شکر، حلم، حسن خلق، بخشندگی، غیرت، شجاعت و مروت از این صفات است که انسان باید در خود پیاده کند.

آیت الله شب زنده دار با بیان این که یقین جزو ارکان صفاتی است که سبب ترقی و پرواز انسان می شود، گفت: یکی از راه های بالا بردن یقین دعا است که باید از درگاه الهی طلب کنیم، انسان باید واقعا از خدا بخواهد چرا که اگر یقین آمد بسیاری از مسائل خود به خود درست می شود، اگر انسان به مبدأ، معاد و عقاید حقه یقین پیدا کرد احوالاتش تغییر می کند.

وی افزود: بعید است کسی که به حضور الهی و قیامت یقین داشته باشد دچار گناه شود، عصمت اهل بیت(ع) منافاتی با اختیار این بزرگواران ندارد چون بدی و تعفن گناه برای این بزرگواران کاملا آشکار بود، اگر عقاید درست شد اخلاق و دیانت به دنبال آن می آید.

عضو فقهای شورای نگهبان با بیان این که انسان می تواند با تفکر در عالم هستی و آیات الهی به یقین برسد، اظهار داشت: تصدیق آنچه که انسان می شنود ایمان است اما یقین به چیزی که گفته می شود که انسان ببیند و با تمام وجود آن را قبول کند، منظور از دیدن تصدیق با استحکام است.

وی ادامه داد: متأسفانه درباره مباحث معرفتی، معنوی و اخلاقی کمتر کار شده و همت بیشتر بزرگان و علما در مباحث اصولی و فقهی بوده است، مسائل معنوی انسان های بسیار کارکشته می خواهد اما متأسفانه کمتر کار شده است به همین دلیل ابهامات و سؤالات در این زمینه بسیار است، خوب است که حوزه های علمیه به مباحث اخلاقی و معنوی بیشتر بپردازد.