تمام اسرار الهی در جامعه‌ کبیره نهفته است

به گزارش خبرگزاری رسا، مدینه است و طلوع دهمین خورشید ولایت و شکوفایی دهمین بهار، بهاری که از شکوفه های آسمانی اش، «هدایت» می شکفد و «هادی» امت را به تماشاگران عالم لاهوت دعوت می کند.

15ذی الحجه مصادف با سالروز ولادت حضرت امام علی النقی(ع) ، است، ایشان در اطراف مدینه از مادری بافضیلت به نام سمانه یا سوسن متولد شد و با شهادت پدر بزرگوارش امام جوا(ع) در سال 220 هجری، در سن هشت سالگی منصب الهی امامت را عهده دار شد. اگر چه ممکن است این پندار چندا صحیح نباشد اما حس می شود کوتاهی و کم کاری ما در شناخت زوایا و ابعاد مختلف زندگی ائمه(علیهم السلام) در خصوص امام هاد(ع) دو چندان است.

امام هادی(ع) خوش خوترین و راست گوترین مردم بود. کسی که او را از نزدیک می دید، خوش برخوردترین انسان ها را دیده بود و اگر آوازه اش را از دور می شنید، وصف کامل ترین فرد را شنیده بود. هرگاه در حضور او خاموش بودی، هیبت و شکوه وی تو را فرا می گرفت و هرگاه اراده گفتار می کردی، بزرگی و بزرگواری اش بر تو پرده در می انداخت. او از دودمان رسالت و امامت و میراث دار جانشینی و خلافت بود و شاخساری دل نواز از درخت پربرگ و بار نبوت و میوه سرسبد درخت رسالت محسوب می شد.

دوران امامت حضرت هادی(ع) هم‌زمان با سلطه ۶ تن از حاکمان عباسی بود و همین موضوع، شرایط ویژه‌ای را برای ایشان فراهم ساخت زیرا از طرفی باید در شرایط خفقان و ارعاب حکومت عباسی به رسالت الهی خویش عمل می کرد و ارتباط با یاران و دوستان و هدایت آنان گوشه‌ای از این رسالت مهم محسوب می‌شد و از طرفی به‌گونه‌ای عمل می کرد که حساسیت حاکمان عباسی برانگیخته نشود.

بر این اساس دوران سی‌وچهار ساله امامت امام هادی(ع) اگر چه طولانی است اما ایشان به علت محدودیت‌های ایجاد شده از ناحیه حاکمان عباسی، دائما در مراکز نظامی تحت نظر و مراقبت ویژه بودند و کمتر امکان ارتباط علنی و آزاد با یارانشان را داشتند.

بر اساس نوشته شیخ طوسی، تعداد دست پروردگان پیشوای دهم و کسانی که از آن حضرت، در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی روایت نقل کرده‌اند، بیش از ۱۸۵ نفر بوده اند.

تاملی در معنی و مفهوم هادی که معروف ترین لقب آن بزرگوار است حقایق بسیاری را آشکار می سازد زیرا هدایت در کتب لغت دو معنای ارائه طریق و رساندن به مقصد و مطلوب را در بردارد و معمولاً در ارائه راه مطلوب و مثبت به کار می رود. شناخت راه و مقصد، شناخت امت و کاروانیان همراه، موانع و مشکلات مسیر، دمیدن روح استقامت در رهروان، حفظ اتحاد و هماهنگی کاروان، حمایت و حفاظت از جان و مال و حقوق کاروانیان وظیفه دلیل و رهنمای کاروان و بخشی از مفهوم هادی در فرهنگ اسلامی است.

از جمله افتخارات شیعه و از معجزات علمی بزرگ امام هادی(ع) می توان به زیارت جامعه کبیره اشاره کرد زیرا تمام اسرار الهی از نظر فلسفه، عرفان و قرآن و روایات در این زیارت نهفته است.

مرحوم محمدباقر مجلسی، صاحب کتاب بحارالانوار در مورد این زیارت می‌گوید «انه اصح زیارات سندا» یعنی از نظر سند صحیح‌ترین زیارات است و  «اعمها مورداً و افصحها لفظاً» یعنی فصیح‌ترین الفاظ در این زیارت است و «و ابلغها معناً و اعلاها شأنا» یعنی  از نظر رتبه بالاترین درجه زیارات است.

حکومت عباسیان هر چه از دوران استقرار و ثبات خود فاصله می گرفت، از قدرت سیاسیش کاسته می شد و  دشمنی برخی از سلاطین عباسی چون متوکل با خاندان شیعیان به حدی بود که امنیت مالی و جانی آنان به مخاطره می انداخت بنابرین امام هادی(ع) مجبور به فعالیت های پنهانی و سری بودند.

یارت نورانی جامعه کبیر به‌ منزله تفسیر امامت است

آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در خصوص امام هادی (ع) اظهار می کند: فقط قرآن کریم همسان و همتای اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) است. قرآن، تفسیری دارد که مفسّران فراوانی به این نعمت نائل شدند اما ولایت، تفسیر می‌خواهد. آن روایت‌ها و جمله‌های کوتاه که امامت و ولایت را شرح می‌دهد آنها لازم بود ولی کافی نبود.

این مفسر قرآن کریم ادامه می دهد: وجود مبارک امام هادی(ع) امامت و ولایت را تفسیر کرده است این زیارت نورانی جامعه کبیر به‌ منزله تفسیر امامت است؛ یعنی همان‌طوری که قرآن، احتیاج به تفسیر دارد امامت هم احتیاج به تفسیر دارد که هرکدام از ائمه(ع) یک یا چند آیه قرآن را تفسیر کردند، ولی وجود مبارک امام هادی(ع) کل قرآن را تفسیر کردند، چون عترت و قرآن همتای هم هستند.

اقدامات امام هادی علیه‌السلام

در این خصوص و به مناسبت ولادت این امام بزرگوار حجت الاسلام علیرضا ایمانی مقدم در گفتگویی بیان کرد:‌ نام مبارک امام دهم شیعیان علی و نام پدرشان جوادالائمه و نام مادرشان سمانه مغربیه بود.

وی با بیان اینکه معروف ترین القاب امام دهم هادی و نقی است، افزود: امام هادی(ع) کمتر از 10 سال با پدر و مادرشان زندگی کردند و بیش از 30 سال نیز دوران امامتشان بود.

معاون مجمع جهانی اهل بیت(س) با بیان اینکه امام هادی(ع) در سن 42 سالگی به شهادت رسیدند، تصریح کرد:‌ ایشان یکی از طولانی ترین دوران امامت را در میان سایر ائمه داشتند.

وی بیان کرد: امام علی النقی(ع) در دوران زندگی خود با 6 خلیفه عباسی به نام های معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین و معتز روبرو بودند که بیشترین دوران خلافت ایشان در زمان متوکل عباسی بود.

حجت الاسلام ایمانی مقدم ادامه داد: متوکل با روی کار آمدن هدفش نابودی شیعیان بود تا جایی که در زمان ایشان قبر امام حسین(ع) را از بین بردند و حتی شخم زدند اما با این وجود هنوز پس از گذشت سالیان سال قبر این امام بزرگوار مرکز حضور شیعیان است.

وی امام هادی(ع) زمینه ساز عصر غیبت دانست و افزود: یکی از شاگردان امام هادی(ع) در قالب روغن فروش خدمت ایشان می آمد و نامه های شیعیان را به ایشان می رساند و پاسخ آن را دریافت می کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بیان کرد:‌ روایات صریحی از امام هادی(ع) در خصوص شرایط عصر غیبت بیان شده است تا شیعیان تکلیف خود را در دوران غیبت بدانند که اکثر این روایات در زمینه ولایت فقیه در زمان غیبت است.

تمام ویژگی‌ها و اوصاف امامت در جامعه کبیره بیان شده است

وی با بیان اینکه امام حقیقت،امامت و ولایت را با صدای بلند مطرح می کرد، افزود: زیارت جامعه یادگاری از امام هادی(ع) است که کامل ترین زیارت نامه ای محسوب می شود که تمام ویژگی ها و اوصاف امامت در آن بیان شده است.

حجت الاسلام ایمانی مقدم مهمترین ویژگی امام علی النقی(ع) را تربیت شاگردان برای زمینه سازی عصر غیبت دانست و افزود:‌ بزرگ منشی و تقیه ایشان در شرایط سخت زندگیشان از دیگر ویژگی های این امام بزرگوار است.

وی بیان کرد: از مظلومیت همین بس که دشمن ایشان را به مجلس شراب دعوت می کند و به زور ایشان را به مجلس شراب می برند که بعد از تعارف شراب امام هادی(ع) نپذیرفتند که بعد متوکل گفت پس برای ما شعری بخوان و حضرت شعری خواندند که پس از پایان شعر حتی متوکل نیز اشک ریخت و دستور داد که امام را با احترام به خانه شان ببرند.

معاون مجمع جهانی اهل بیت(س) گفت:‌ زنی در زمان امام هادی(ع) ادعا می کرد که زینب کبری است که به این امام بزرگوار گفتند که خانمی این ادعا را دارد و امام هادی(ع) برای اثبات دروغ زن فرمود که ائمه گوشت و پوستشان برای حیوانات وحشی حرام است و متوکل دستور داد زن را داخل قفس شیر بیندازند و زن با دیدن قفس شیر گفت که دروغ می گویم.

وی اضافه کرد: اطرافیان متوکل از او خواستند که امام هادی(ع) را برای اثبات امامتش داخل قفس شیر بیندازد و زمانی که این امام را داخل قفس انداختند شیرها کرنش کردند و در مقابل امام نشستند و مردم با دیدن این صحنه دریافتند که امام هادی(ع) حجت خداوند بر روی زمین است.

حجت الاسلام ایمانی مقدم بیان کرد: درسی که از زندگی امام هادی(ع) می توان گرفت این است که همانگونه که ایشان از مسائل دینی و تلاش برای تبلیغ دین به هیچ طریقی کوتاه نمی آمدند ما نیز نباید از این مسائل کوتاه بیاییم. /998/ج