دنیا به سمت تمدن سایبری حرکت می کند

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، اولین کلاس دوره تاثیرات و پیامدهای شبکه های اجتماعی جدید موسسه آموزشی سراج ساعت با عنوان طلیعه های تمدن سایبری توسط سید سجاد شریعتی مسئول مرکز تحقیقات و آینده پژوهی سازمان سراج برگزار شد.

سایبر چیست و تمدن سایبری چه ابعادی دارد؟

شریعتی با اشاره به فرمایشات رهبری در رابطه با اهمیت فضای مجازی ابراز داشت: مواجهه ما با فضای مجازی باید تمدن محور، عمیق و علمی باشد و ما نمی توانیم در جبهه ای که حضور داریم مواجه با روزمرگی شویم چرا که وارد گرداب و خطرهای فضای مجازی می‌شویم، با این مقدمه بحثم را اینگونه آغاز می کنم که طبق فرمایشات حضرت آقا ما چرا باید به مفهوم فضای مجازی توجه کنیم؛ ،فضای مجازی در حال شکل دادن به یک فضای تمدن است، مثل انقلاب تمدنی که به عنوان انقلاب تمدنی مدرن می شناسیم، یا انقلاب تمدنی صنعتی و... هر کدام از این انقلاب ها یک مسیر و پیشرانی داشتند و طی کردند تا محقق شوند این برای ما آشکار و روشن است که مرحله تمدنی بعدی که انسانیت و همه بشریت با آن روبرو است، تمدن مبتنی بر فضای مجازی و سایبری است این تمدن‌ها نقش جدی ایفا خواهند کرد و مناسبات تمدنی انسان‌ها را تغییر خواهند داد.

مناسبات تمدنی یعنی چه؟

وی در تعریف مناسبات تمدنی اظهار داشت: یعنی مناسبات فرهنگی، مناسبات قدرت، مناسبات اجتماعی، مناسبات حقوقی، سیاسی و مناسبات روابط عاطفی انسان ها؛ کما اینکه الآن هم می‌دانیم که در فضای تمدنی، که ما زیست می کنیم دیگر آن تیپ از احساسات انسان دو هزار سال پیش نداریم و نحوه تمدنی بر اساس زمان تمدنی، است که انسان در آن تنفس می کند، این لازم می‌کند که بخواهیم و درک کنیم محتوای ساختار مفهوم سایبر را؛ اما مفهوم سایبر نیازمند تعریف است تا به یک فهم مشترک از آن برسیم تا به واسطه این فهم مشترک آرام‌آرام روشن کنیم که چه اتفاقاتی قرار است در آینده تمدنی بشری اتفاق بیفتد.

سایبر چیست؟

وی در توضیح سایبر افزود: سایبر؛امری مجعول توسطِ انسان است که میان انسان با انسان، انسان با ماشین و ماشین با ماشین چنان نسبت هایی را برقرار می‌کند که منجر به تولید روابط قدرت جامعه و فرهنگ میان بازیگران بالا میشود و مفهوم سایبر را به این معنا باید مفهوم عام تر از فضای مجازی قرار داد و اینترنت یکی از مصادیق سایبر است؛ می‌توان این انتظار را داشت که در آینده دیگر اینترنت به معنای کنونی نباشد و  ممکن است پروتکل‌های اینترنت در آینده نه چندان دور تغییر کند و نتوانیم از مفهوم قدیم اینترنت استفاده کنیم.

مسئول مرکز تحقیقات و آینده پژوهی سازمان سراج در پاسخ به چگونگی رخ دادن تمدن سایبریعنوان کرد: یک آینده پژوهی در مرکز تحقیقات انجام شده که مسیر تحول تمدن سایبری در آن قدم به قدم تشریح شده است، ما یک دوره داریم که دوره حال است و در آن حضور داریم از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ جهش اول یا  آغاز اکوسیستم هوشمند خواهد بود و از ۲۰۲۷ تا ۲۰۴۵ دوره انفجار پارادایمی را داریم و از ۲۰۴۵ تا۲۰۵۵ آغاز دوره ثبات عصر سایبری را پیش رو داریم و در نهایت بعد از ۲۰۵۵ دوره ثبات تمدن سایبری آغاز می‌شود و می‌توانیم از تمدن سایبری حرف بزنیم؛ این خط سیر به ما می‌گوید یک مسیری از گذشته وجود داشته که ما الان در میانه آن مسیر هستیم و به سمت جلو حرکت می‌کند تا اینکه نهایتاً تمدن سایبری محقق شود، فلذا این نکته مهم است که در ذهن داشته باشیم که اکنون در تمدن سایبری حضور نداریم اما همانطور که خورشید طلوع می کند و شما انوارش را می بینید واز  افق بیرون می زند، ما هم نشانه ها ، مقدمات و طلیعه های عصر تمدن سایبری را می‌بینیم و بر اساس آن ظهور تمدن سایبری را پیش‌بینی می‌کنیم.

وی با اشاره به اتفاقاتی که در اکوسیستم هوشمند رخ می دهد خاطرنشان کرد:  اولین از آن چهار اتفاق، یکپارچگی است یعنی ما با یک اکوسیستمی روبرو خواهیم بود که در آن سرویس های مختلفی ارائه می شود و لایه های فضای مجازی با هم ادغام می‌شوند، هوش های مصنوعی رابطه شما و فضای مجازی خواهند بود و این هوش های مصنوعی توسعه پیدا خواهند کرد به نحوی که بتوانند انسان را ادراک کند و بتواند اطلاعات را تحلیل کند؛ کاربر به جای آنکه خودش مستقیماً با سرویس در گیر باشد، این وظیفه را به عهدۀ هوش مصنوعی خواهد گذاشت، هوش های یاد گیرنده ای که هم اقتضائات سیستم را می شناسد و هم نیاز کاربر را.

شریعتی با اشاره به خداحافظی با اینترنت در آینده گفت: خداحافظی با اینترنت به این خاطر است که اکوسیستم های هوشمند منطقه به وجود می‌آید و اگر مسئولین کشور ما بجنبند احتمالاً در آینده بتوانیم یک اکوسیستم حوزه مقاومت داشته باشیم در واقع مفهوم شبکه ملی اطلاعات که تاکید رهبری هم بر آن است صرفاً یک مسأله دفاعی نیست که اگر دسترسی ما را از اینترنت قطع کردند، کشور بتواند پابرجا بماند، در واقع یک استراتژی تهاجمی برای نسل آینده است، به واقع اگر کسی نتواند اکوسیستم هوشمند خودش را در آینده نزدیک توسعه بدهد تحت استعمار و استثمار سایبری قرار خواهد گرفت و طبعاً این مخالف استقلال جمهوری اسلامی ایران است و لذا باید به سمت ایجاد شبکه ملی اطلاعات قدم برداشت.

وی در تبیین جهش دوم شبکه های اجتماعی ابراز کرد: درجهش دوم با تغییر بنیادها، تغییر حیات، تحول سریع، و ثبات تمدنی روبرو هستیم،  به عنوان کاربر انقلابی فضای مجازی باید اثربخش بود و باید محتوای اثر بخش تولید کرد و به همین دلیل گروه آموزشی سراج در آموزش تولید محتوا و سواد فضای مجازی اهتمام دارد.

مسئول مرکز تحقیقات و آینده پژوهی سازمان سراج در پاسخ به سه نسل رسانه مجازی خاطر نشان کرد: نسل اول رسانه های سنتی نظیر سایت های خبری، خبرگزاری ها، وبلاگ ها و تلوزیون های اینترنتی می باشند؛ نسل دوم، رسانه های تعاملی همانند شبکه های اجتماعی، وب و چت رم ها هستند و نسل سوم رسانه های زیست جهانی است، رسانه های مانند بازی های ویدئویی استغراقی، اپ ها، هولوگرام ها ، تجربه لحظه ای و ... سه حوزه اصلی نسل سوم رسانه بازی های ویدئویی، تکنولوژی های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی و اپلیکیشن ها می باشند.

شبکه شبه انسانی کلاب هاوس

شریعتی در پایان با توضیح فضای کلاب هاوس عنوان کرد: کلاب هاوس طلیعه ای از نسل سوم شبکه های اجتماعی است؛ کلاب هاوس حلقه واسط و محل گذار نسل دوم به نسل سوم است و به همین دلیل ویژگی های نسل دوم و سوم شبکه‌های اجتماعی را داراست ، ویژگی‌هایی که در کلاب هاوس می بینیم تلألو رسانه نسل سوم است، کلاب هاوس شبه انسانی و خطابه محور است و خطابه در آگاهی شما ورود پیدا می‌کند، الزام سکوی کلاب هاوس ها به «حضور»، « صدای شخصی»، « بی متنی»، « و شخصیت واقعی» کلاب هاوس را به یکی از نزدیکترین شبکه های انسانی تبدیل می کند؛ دعوای در کلاب هاوس دعوای مبتنی بر خطابه است برای تحکیم و تثبیت آگاهی ها، و این فرصتی برای ما و برای دشمن است.