ترمیم صدمات وارده در سبک زندگی ایرانیان
توجه به ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی مقولهای بسیار مهم اما کمتر بها داده شدهای است که در هشت سال اخیر به یک گنج مفقود تبدیل شد برای همین در فرهنگ عمومی جامعه هرچند اندک اما لطماتی وارد آورد. دشمنان انقلاب در تک تک هفته ها و روزهایی که از انقلاب گذشته است به دنبال نابودی سبک زندگی اسلامی ایرانی بودند و با بیتوجی دولت مردان و مسؤولان فرهنگی ضربات جبران ناپذیری وارد شد که برای اصلاح آن جهادی همه جانبه و هوشمندانه نیاز است که توقع میرود در دولت سیزدهم زمینه سازیهای آن انجام گیرد. در همین موضوع خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجتالاسلام والمسلمین حسن معلمی دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) به گفتوگو پرداخت.
رساـ اولویت فرهنگی اجتماعی دولت سیزدهم را چه چیزهایی ارزیابی میکنید؟
اولویتهای فرهنگی از دل علوم دانشگاهی و حوزوی شروع میشود که هم علوم پایه و هم علوم کاربردی را در برمیگیرد. در حوزه که عمدتاً علوم انسانی است و در دانشگاه هم علوم انسانی و غیرانسانی میباشد. همه اینها در بخشهای فرهنگی باید نگاه جدی به آن داشت. در واقع یک کشور با این مبانی علمی شکل میگیرد و متخصص و اهل فن از آن فارغ میشوند. ابعاد مادی و معنوی و تربیتی و اخلاقی فرقی ندارد، در همه ابعاد باید این مسأله اولویت قرار بگیرد.
در واقع علوم اخص از فرهنگ میشود و علوم اجتماعی و سیاسی زیر مجموعه همان قرار میگیرد؛ چه در دانشگاه و چه در حوزه، تفاوتی ندارد. فرض کنید در اخلاق، دین و سیاست بتوانیم از هنر بهترین استفاده را کنیم و این بسیار مطلوب است. هنر برای خود موضوعیت و محوریت ندارد و بیشتر به عنوان ابزار استفاده میشود، البته در موارد خاص میتواند فینفسه محور باشد؛ اما اکثر اوقات به عنوان ابزار به کار گرفته میشود. مثلا در سینما شما میخواهید تفریحات سالمی ایجاد کنید و یک فیلمهای خاصی میسازید که فقط جنبه تفریحی داشته باشد؛ اما زمانی میخواهید مطالب سیاسی، اجتماعی و اخلاقی را ارائه کنید لذا حکومت باید از جاهای مختلف از هنر استفاده کرده و روی آن سرمایهگذاری کند.
نگرانی به جا از وضعیت موجود فضای مجازی
همانطور که در صحبت رهبر معظم انقلاب میبینیم که میفرمایند - غریب به مضمون - هنر بهترین وسیلۀ بیان مفاهیم است. هنر خیلی مهم است؛ گاهی شما مطلب حقی را بدون استفاده از هنر بیان میکنید، همه از شما دور میشوند؛ اما وقتی همان مطلب را با زبان هنر به دیگران میگوید، همه جذب میشوند.
اینترنت و فضای مجازی هم باید طوری بشود که ما بتوانیم غالب بر وضعیت موجود فضای مجازی باشیم؛ یعنی خودمان اینترنت ملی داشته باشیم و پیش از اینکه شبههای مطرح بشود، قبل آن مطالب مختلف را منتشر کنیم. فضای مجازی را باید پر از حرف حق کنیم؛ اما با زبان هنری کنیم. ما نمیتوانیم مطلقاً جلوی بدیها را بگیریم؛ اما فضای مجازی را باید جوری درست کنیم که دیگر آن بخش مُضر آن کَأن لَمْ یَکُنْ شود. در دست گرفتن فضای مجازی کاری بسیار ارزشمند است که باید دولت سیزدهم این را به عنوان کار فرهنگی در اولویت بگذارد.
فضای مجازی باید الان در اولویت باشد، هیچ چیز نمیتواند در حال حاضر جای این را بگیرد. فضای مجازی به همراه هنر و محتوای فعلی درحال نابودی فرهنگ اصیل اسلامی است؛ اما ما میتوانیم این ورق را به نفع خودمان عوض کنیم، دولت وظیفهای بسیار سنگین در این مسأله دارد.
رساـ با چنین وضعیتی از نظر شما وضعیت فرهنگ عمومی در چه جایگاهی قرار دارد؟
در مورد فرهنگ عمومی هم مردم ما بحمدلله در مسائل کلی رعایت میکند؛ اما مسائل جزئی مانند عدم رعایت قوانین، طلبکاری در هنگام مقصر بودن و یکسری نقصهای دیگر متأسفانه در لایههای مختلف وجود دارد و دولت در این مسأله هم باید فعالیت مفید انجام بدهد؛ برای مثال بعضی سریالها، بدآموزی دارد و فرهنگهای بد را ترویج میکند که باید اصلاح شوند.
هنوز بعضی از فرهنگها در کشور مشکل دارد و ناقص است. گاهی تخلفات آنقدر زیاد است که کاری نمیتوان کرد و این فقط با شکلگیری فرهنگ درست عمومی صورت میگیرد. اقتصاد فرهنگ نیست؛ اما تأثیر بسزایی میتواند در فرهنگ جامعه داشته باشد. زمانی که فقر حاکم شد، فرهنگ هم آسیب خواهد دید پس به عنوان یک ابزار مسائل اقتصادی هم در فرهنگ تأثیرگذار است و باید روند صحیحی برآن ایجاد شود. اقتصاد در زیربنای فرهنگ آنقدر تأثیر دارد که یکی از ستونهای آن است.