دانشمند دینی بودن بدون تزکیه خطرناک است

حجت الاسلام و المسلمین علی محمدی خراسانی استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفت و گو با سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، با اشاره به کمرنگ شردن اخلاق در حوزه های علمیه گفت: دایره بحث را توسعه بدهم و با عرض تأسف مطرح کنم جهات دیگر نیز در حوزه کمرنگ شده اند علی رغم اینکه مسؤولین حوزه ادعا دارند کارهای زیادی انجام می شود اما به نظر می رسد در شرایط موجود در ابعاد مختلف کاستی داریم و به طور خلاصه در ده محور باید به کاستی ها اشاره کرد و حوزه باید در این ده محور گام های بلندی بردارد.

وی در توضیح اولین محور افزود: یکی از محور های اصلی در حوزه های علمیه مسأله علم محوری است چرا که تعلم و یادگیری معارف وظیفه اولی وذاتی حوزه است که از گذشته تا کنون بسیار مهم بوده به طوری که از بزرگان شنیدم در گذشته طلبه ای می خواست مسافرت کند و صله رحم به جا بیاورد و اگر جعبه سوهانی از پول سهم امام برای والدینش ببرد باید به این نیت باشد که برای آن طلبه دعا کنند توفیقات درسی اش بیشتر شود؛ همین شهریه ای که بسیار محدود است اگر بدون فراگیری علمی باشد مشکل شرعی پیدا می کند و متأسفانه می بینیم تابستان ها دروس تعطیل می شود.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم تأکید کرد: بالاتر و مهم تر ازعلم محوری، اخلاق محوری است چرا که بدون تزکیه دانشمند شدن خطرناک بوده و هیچ حسنی ندارد و لطماتی که در طول تاریخ به دین وارد شده است از سوی دانشمندانی بوده که تهذیب نفس نداشتند و این امر مسأله مهمی است که بهدلایل مختلف در حوزه کمرنگ شده است؛ یکی از دلایل اصلی این امر سیاست زده شدن فضای حوزوی است چرا که در نظامی هستیم که همه می خواهند از هر چیزی آگاه باشند و آسیب های این امر غیبت و شایعه و تهمت بوده که در حوزه باید روی این مسأله دقت کنند متأسفانه بزرگانی رعایت نمی کنند و گاهی احساس می شود نسبت به این مسائل حساس نیستند.

وی اظهار داشت: محور سوم عمل محور بودن است از آن جا که علوم حوزوی فقط برای دانستن نبوده بلکه جنبه عملی آن ها مد نظر است باید قوه عملیاتی طلاب نیز تقویت شود؛ بعضی علوم عقلی هستند که در آن «معرفة الاشیا» اهمیت دارد اما علوم حوزوی عموما مقدمه هستند برای یادگیری سپس عمل به مطالب آموخته شده؛ برای مثال در علم عقاید هم فقط دانستن موضوعیت ندارد و بلکه عقیده به توحید و معاد را هم باید در عمل محقق کرد؛ عمل محور بودن در علومی مثل فقه، اصول و اخلاق که کاملا مشخص است باید در عمل ظاهر شود.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی خراسانی در شمارش موضوعات محوری در حوزه علمیه تصریح کرد: تبلیغ محوری و تبلیغ مداری بعد بسیار مهمی در طلاب و حوزه های علمیه است که متأسفانه مورد غفلت واقع شده و کمرنگ دیده می شود و معمولا طلاب جوان در اوایل دوران تحصیل به طور فراوان تبلیغ می روند اما آن هایی که پخته شده و تجربیات قابل استفاده دارند سرگرم کار خود شده اند و در گوشه ای به مقاله و درس می پردازند و اینگونه تبلیغ در دست افراد خاص قرار گرفته است اما همچنان افراد فاضلی هم به تبلیغ مشغول هستند.

وی ادامه داد: در شروع سال تحصیلی حوزه های علمیه هر بزرگواری که سخنرانی می کند اشاره به آیه نفر در رسالت حوزویان می کند و همین آیه تصریح دارد که به سوی قم خود بازگردند؛ در حوزه کهنسال نجف بزرگانی که درسشان تمام می شده به وطن خود بر می گشتند که این جهت نیز متأسفانه کمرنگ و فراموش شده است؛ هجرت نیز محور بعدی در حوزه های علمیه است و روحانی فاضل باید دست به هجرت بزند و به مناطقی برود که نیاز به تبلیغ و بیان معارف دینی دارند و متأسفانه این امر هم کمرنگ شده و دیگر وجود ندارد.

این استاد سطوح عالی حوزه های علمیه تأکید کرد: پژوهش مسأله محوری بسیار مهمی است و با توجه به موضوعات و نیازهای نظام اسلامی باید طلبه ها بیش از گذشته به پژوهش تأکید اهمیت بدهند البته کارهای بزرگی در حال انجام است اما کاستی زیادی داریم؛ تدریس هم در کنار پژوهش بسیار مهم و محوری است و باید طلاب با تدریس مسلط به معارف بشوند؛ محور هشتم در حوزه های علمیه اهل قلم بودن است و این محور در گذشته با تقریر نویسی باب بود و طلاب به نوشتن زبان عربی مسلط می شدند و لازم است طلبه اهل قلم باشد.

وی با شمارش نهمین موضوع محوری در حوزه های علمیه گفت: حوزه نباید شقه شقه شود و تقسیم شود چرا که بدنه حوزه همه با نظام اسلامی همراه هستند اما عده ای سعی دارند به اعتبارات مختلف بدنه حوزه ها را تقسیم کنند البته ممکن است اقلیتی با نظام میانه نداشته باشند اما اینگونه نیست که اساتید و طلاب با انقلاب همسویی نداشته باشند؛ روحانی و طلبه باید حلقه وصل باشد و اندیشه ها و سلیقه های مختلف را بتواند جذب کند و فرمایش رهبری مبنی بر جذب حداکثری و دفع حداقلی نباید شهید شود.

حجت الاسلام و المسلمین محمدی خراسانی در پایان خاطر نشان کرد: تمام موضوعات مطرح شده باید بر محور توحید و حرکت در راه خداوند باشد و اگر این امور و فعالیت های حوزوی برای خدا و توحید محور نباشد حزب و جناح محور می شود؛ بعضی از مجموعه هایی که در حوزه تشکیل می شود برای خدا نبوده بلکه گاهی برای تقابل با مجموعه ای دیگر تشکیل می شود.