زمینه تولید حشرات هست ولی صادرات نیست

به گزارش خبرگزاری رسا محمد آروین پرورش دهنده حشرات در شهر صنعتی البرز قزوین در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، ضمن توضیح در خصوص صنعت پرورش حشرات در ایران گفت: بنده به عنوان مدرس، مشاور و محقق پرورش حشرات در ایران و در بین فارسی زبانان دنیا از سال ۱۳۷۹ وارد صنعت پرورش حشرات شدم؛ البته بعد از ورود به دانشگاه و تحصیل در رشته کشاورزی بیشتر و قوی‌تر وارد صنعت پرورش حشرات شدم. هرروز مطالعه و تحقیق کردم و حشرات مختلفی را پرورش دادم و با آن‌ها آشنا شدم؛ اگر چه آن زمان کسی نبود به من آموزش بدهد به همین دلیل با سال‌ها تلاش به روش‌های پرورش برخی حشرات دست پیدا کردم.

وی با بیان اینکه هر حشره‌ای چالش‌های مخصوص به خود را دارد؛ از این رو بدون داشتن مشاور حرفه‌ای یا آموزش تخصصی نمی‌شود به پرورش حشرات ایده آل دست پیدا کرد، افزود: خیلی‌ها تصور می‌کنند پرورش حشرات کار راحتی است؛ اما در حقیقت اینگونه نیست؛ چرا که ورود به این صنعت علاوه بر نیاز به سرمایه با چالش و سختی همراه است؛ اما با این وجود تبلیغات‌های بیهوده زیادی برای جذب مخاطب در این صنعت وجود دارد؛ مثلا گفته می‌شود با ۱۰ میلیون سرمایه ماهیانه پنج میلیون درآمد داشته باشید و یا گفته می‌شود بدون سرمایه یا با سرمایه کم این کار را شروع کنید.

آروین با اشاره به اینکه فقط برای تهیه جعبه پرورش در «میلورم» در فضایی به مساحت دوازده مترمربع بسته به نوع جعبه یا ظرف پرورش مبلغ هشت تا ۱۷ میلیون تومان و برای تهیه وسایل ابتدایی پرورش ۱۰ میلیون نیاز است، از این رو داشتن سرمایه و همچنین نیروی انسانی از الزامات ورود به این عرصه هستند، اظهار کرد: در احداث فارم پرورش حشرات علاقه حرف اول رو می‌زند و اگر این علاقه نباشد چالش‌های حین کار انسان را از پا درمی آورد.

وی برخورداری از دانش و بهره گیری از مدرس حرفه‌ای از دیگر الزامات پرورش حشرات برشمرد و افزود: اگر چه در دنیا هر نوع حشره‌ای را پرورش می‌دهند، اما در ابتدای فعالیت بنده در ایران در کل به پرورش حشرات خوراکی یا بیولوژیک بها داده نمی‌شد؛ از این رو زمانی که من کار پرورش را شروع کردم، چون فرهنگ سازی صورت نگرفته بود و مردم با مزایای پرورش حشرات آشنا نبودن در نتیجه نمی‌توانستم به راحتی حشرات پرورشی را بفروشم با این اوصاف شروع کردم به معرفی حشرات پرورشی به گونه‌ای که به تلویزیون دعوت شدم در روزنامه و مجلات مختلف مصاحبه کردم و در سایت‌های مختلفی مقاله نوشتم و اینگونه مردم به تدریج از مزایای حشرات پرورشی مطلع شدند.

محمد آروین با بیان اینکه همزمان با ورود نسل جدید گوشی ها، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی کار راحت‌تر شد و در نتیجه بهتر و سریعتر به معرفی حشرات پرورشی پرداختم و از این به بعد تقاضا برای آموزش شروع شد به گونه‌ای که توانستم افراد زیادی را آموزش بدهم، تصریح کرد: هر کاری را که برای پرورش حشرات انجام دادم با همراهی خانواده بوده و قطعا اگر همراهی آن‌ها نبود نمی‌توانستم به این موقعیت برسم.

وی در خصوص استفاده از تسهیلات دولتی نیز بیان کرد: هیچ موقع نتوانستم از تسهیلات دولتی استفاده کنم در واقع هر بار اقدام کردم وسط کار دیگر پیگیر نشدم و یا تسهیلات ندادند. با این وجود امروز هر چه دارم آن را با تلاش‌های شبانه روزی بدست آوردم.

آروین با بیان اینکه بنده به تنهایی کار پرورش حشرات را شروع کردم، اما امروز افراد زیادی وارد این عرصه شده اند به گونه‌ای که با آموزش‌هایی که دادم پرورش حشرات در استان‌های دیگر هم توسعه پیدا کرده، افزود: بنده برای اینکه افراد بتوانند به صورت استاندارد و مفید آموزش ببینند آموزش‌ها را به صورت فردی ارائه می‌دهم نه گروهی با این اوصاف بنده طی پنج سال گذشته مجموعا ۴۵ هزار ساعت مشاوره داده ام و همین مسئله باعث شده تا به علت کمبود وقت فرصت پرورش برخی از حشرات را نداشته باشم.

وی با اشاره به اینکه امروز در دنیا حشراتی مانند مگس سرباز سیاه، میلورم، سوپرورم، خرخاکی، سوسری، جیرجیرک، دوبیا، ملخ، مگس خانگی و در بخش بیولوژیک حشراتی مثل کفشدوزک، سوسک شکارگر و دیگر حشرات پرورش داده می‌شوند، اظهار کرد: از بین ۲۱۱۱ نوع حشره پرورشی در دنیا فقط هشت نوع آن در ایران پرورش داده می‌شود و این تعداد خیلی کمی است.

محمد آروین به مزیت‌های حشرات خوراکی پرورشی اشاره کرد و افزود: این حشرات برای تغذیه انواع حیوانات مثل پرنده‌های زینتی، ماهی‌های اکواریومی، خزنده ها، دوزیستان، بندپایان، جونده‌های کوچیک، پستانداران کوچک، طیور و ماکیان زینتی کاربرد دارند؛ البته این حشرات در خارج نیز دارای مصرف انسانی هستند؛ اما در ایران به خاطر حرام و حلال بودن حشرات و ذاعقه مردم مصرف نمی‌شوند.

وی با بیان اینکه حشرات نسبت به چهارپایان به غذای کمتری نیاز دارند و از طرفی با تنوع زیادی و به صورت فروش مستقیم به حالت زنده، خشک شده، پودر شده و پلت شده، در بازار عرضه و مصرف می‌شوند، تصریح کرد: در تایلند و آفریقا با پودر جیرجیرک برای مردم نان می‌پزند. همچنین با هر حشره به تنهایی می‌توان حدودا ۳۰ نوع محصول عادی و با ماشین آلات پیشرفته و با استفاده از تکنولوژی محصولات بیشمار تولید کرد. پرورش حشرات خوراکی از سال ۱۳۸۸ در ایران شروع شده و همچنان ادامه دارد؛ البته هنوز کارخانه پرورش حشرات در ایران نداریم، اما تولیدات در حد کارخانه وجود دارد.

آروین اظهار کرد: تامین ابزار و دستگاه‌های حرفه‌ای صنعت پرورش حشرات با واردات امکان پذیر است، اما هزینه خیلی زیادی باید پرداخت شود. معتقدم با رشد صنعت پرورش حشرات در کشورمان صنعت ماشین آلات هم رشد می‌کند و اینگونه نیاز به واردات نیز با ساخت دستگاه‌های ایران کاهش پیدا می‌کند.

بستر صادرات حشرات خوراکی مهیا نیست
وی با بیان اینکه در اروپا مجوز‌هایی برای استفاده حشرات در رستوران‌ها برای تغذیه انسان‌ها صادر شده و این وضعیت
در شرق آسیا و آفریقا عمومی‌تر است، اضافه کرد: ما حشرات را با هدف استفاده حیوانات داخل کشور پرورش می‌دهیم و در این راستا نیز سعی می‌کنیم تا افراد متخصص تربیت کنیم.

محمد آروین بیان کرد: اگر مجوز‌ها و دستورالعمل‌های پرورش حشرات صادر شود آن موقع پرورش دهنده‌های ما میتوانند حشرات خشک را به صورت تناژی صادر کنند. اکنون توان تولید و صادرات در ایران وجود دارد، اما بستر صادرات مهیا نیست.

وی با بیان اینکه هر کدام از حشرات پرورشی دارای مزیت‌های بی شماری هستند و هر کدام ارزش غذایی خاص خود را دارند، تصریح کرد: مگس سرباز سیاه کلسیم بیشتری نسبت به بقیه حشرات دارد، خرخاکی هم که یک نوع سخت پوست است دارای کلسیم بالایی است، لارو میلورم با غذای عالی می‌تواند ۵۶ درصد پروتئین داشته باشد، همچنین مگس خانگی برای غذای حیوانات ریز جثه و ماهیگیری خواهان زیادی دارد مضاف بر این حشره سوسری پرورشی تمیز و بدون میکروب برای خزنده‌ها و پرنده‌ها غذای لذیذی محسوب می‌شود.

آروین با اشاره به اینکه ۹۹ درصد حشرات پرورشی که برای مشتری ارسال می‌شوند عاری از بیماری و باکتری هستند، افزود: لارو میلورم، سوپرورم، جیرجیرک، خرخاکی همگی با سبوس گندم و میوه و صیفی‌جات پرورش داده می‌شوند. همچنین مگس سرباز هم اگر زباله بخورد یا غذای تمیز در آخر حشره تمیزی است؛ با این اوصاف این فقط رنگ، شکل و ظاهر حشرات است که مردم وارد قضاوت می‌کند و می‌ترساند.

وی با بیان اینکه همگی ما در کودکی از حشرات می‌ترسیدیم؛ اما امروز همین حشرات نجات دهنده زمین هستند، تصریح کرد: گاو، خوک و حیوامات بزرگ جثه گاز‌های گلخانه‌ای زیادی ایجاد می‌کنند؛ اما میزان گاز‌های گلخانه‌ای که حشرات تولید می‌کنند در حد صفر و ناچیز است.
آروین با اشاره به اینکه حشرات را می‌توان به صورت طبقاتی پرورش داد، اما حیواناتی مثل گاو و گوسفند رو نه، بیان کرد: حشرات دارای ارزش غذایی بالایی بوده و حاوی پروتئین، فسفر، کلسیم، اسید آمینه و کینین هستند؛ همچنین برای پرورش حشرات به آب کمی نیاز داریم، اما چهارپایان آب خیلی زیادی مصرف می‌کنند.

وی با بیان اینکه حشرات پرورشی حتی در هند و بسیاری از کشور‌ها برای تغذیه دام و طیور صنعتی مصرف می‌شوند، اظهار کرد: برای پرورش حشرات به فضای کمتری نیاز داریم؛ مثلا در یک اتاق ۱۲ مترمربعی می‌توان حداقل ۹۰ و حداکثر ۲۵۰ کیلوگرم لارو میلورم زنده تولید کرد و این در حالی است که در این فضا نمی‌توان چهارپایان را نگهداری کرد چه برسد بخواهیم آن‌ها را پرورش دهیم.

محمد آروین با تاکید بر اینکه باید اجازه دهیم تا صنعت پرورش حشرات رشد کند، افزود: خیلی از کشور‌ها با حمایت از جوانان و کارآفرینان به راحتی از راه پرورش حشرات درآمد‌های چند صد میلیاردی به دست می‌آورند؛ مثلا امروز در تایلند در هر خانه روستایی حشره پرورش می‌دهند. همچنین امروز چین با کشتی و هواپیما میلورم خشک یا حشرات پرورشی را در کشور‌های همسایه ما مثل عراق عرضه می‌کند و این در حالی است که ما توان این کار را داریم، اما صادر نمی‌کنیم.

وی افزود:، چون مجوز و دستورالعمل‌های درست و حسابی نداریم، بستر صادرات حشرات هم مهیا نیست. اگر مجوز‌ها صادر شود و بستر صادرات هم به وجود بیاید به راحتی می‌توانیم سالانه فقط ۶۰ تا ۱۵۰ تن حشره لارو میلورم خشک صادر کنیم، حالا بقیه حشرات بماند.

محمد آروین با بیان اینکه تاکنون دوستان زیادی در دوره‌های آموزشی بنده به صورت حضوری و هم اکنون به صورت آنلاین شرکت کرده اند و همچنین بنده توانسته ام به فارسی زبان در چین، ترکیه، آمریکا، تایلند و فرانسه به ارائه مشاوره و آموزش بپردازم، تصریح کرد: تاکنون مشاوره‌های پرورشی نیز به افراد غیر فارسی زبان در کنگو، فلیپین، هلند، عراق، پاکستان و روسیه ارائه کرده ام و برایم خیلی جذاب بوده با این وجود از سه ماه پیش که با استاد ژان بقوسیان آشنا شدم هدف بزرگم این است که به تمام مردم دنیا آموزش بدهم و باور دارم که دیر یا زود به این هدف می‌رسم.

وی اظهار کرد: توسعه صنعت پرورش حشرات با رشد و توسعه فردی، خداشناسی و تلاش فیزیکی و در مرحله بعد آسان سازی بستر مجوز‌ها و صادرات اتفاق می‌افتد. یقینا در کشورمان افراد توانمند زیادی داریم که با کمک آن‌ها می‌توان صنعت پرورش حشرات را گسترش داد.

آروین در ادامه به موانع و محدویت‌های پیش روی صنعت پرورش حشرات اشاره کرد و گفت: در این صنعت موانع زیادی وجود دارد، اما اگر مسئولین فقط پرورش دهنده‌های فعلی و قبلی رو درک کرده و به آسان سازی امور بپردازند، ایران آباد و آباداتر خواهد شد.

وی با بیان اینکه حشرات آمده اند که به کره زمین و انسان‌ها کمک کنند، تصریح کرد: حشرات بیش از ۴۰۰میلیون سال قدمت دارند و امروز در ساخت نخ بخیه، داروی پزشکی، داروی طب سنتی، گاز بیودیزل، روغن و چربی ها، لوازم آرایشی بهداشتی، لباس و پوشاک، کیتین، کود آلی برای کشاورزی، صنعت کشاورزی، صابون سازی، روان کننده ها، کود دامی، تولید غذای حیوانات خانگی، رفع گرسنگی مردم افریقا، تولید غذای دام و طیور، شیلات، ماهیگیری، شناخت دنیا و جهان هستی، کاهش سموم کشاورزی، کمک به اکوسیستم، تولید محصولات ارگانیک، درمان برخی بیماری‌ها و کمک به بهبود بیماران دیابت کاربرد دارند. به هر روی کاربرد حشرات به حدی زیاد است که با داشتن وقت آزاد در روز شاید بتوانم در مورد آن کتاب بنویسم.