چالش نظرات غیرکارشناسان درباره هوش مصنوعی

اشاره: خیلی از افراد هنوز هم با شنیدن واژه هوش مصنوعی به ربات ها فکر می کنند و تصور می کنند که منظور از هوش مصنوعی همان ربات های بی احساسی هستند که برای انجام راحت تر کارها طراحی شده‌اند و قرار است در آینده جای انسان ها را بگیرند، مسئول این نوع تفکر به احتمال زیاد فیلم های علمی و تخیلی است اما واقعیت با آنچه که تصور می شود تفاوت دارد، هوش در واقع تکنولوژی است که به نحوی قابلیت تفکر دارد. البته این قابلیت تفکر با چیزی که ما به عنوان تفکر انسانی می‌شناسیم تا حد زیادی تفاوت دارد، اما در حقیقت سعی دارد تا از آن تقلید کند.

در همین راستا به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، گفت‌وگویی را با سینا تفنگچی پژوهشگر هوش مصنوعی و فناوری های نوین انجام داده است که در ادامه می خوانیم:

امروزه شاید هوش مصنوعی به آن شکلی که تصور می‌کنیم وجود نداشته باشد اما باز هم بسیاری از کارهایی که روزانه انجام می‌دهیم، مانند جستجوی اینترنت یا گشت و گذار در صفحات شبکه‌های اجتماعی و غیره، همه متأثر از هوش مصنوعی است و در حقیقت در این مواقع داریم از آن استفاده می‌کنیم. انقدر این استفاده ناملموس است و به آن عادت کرده ایم که در آن لحظه حس نمی‌کنیم که داریم از هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم. دلیل اصلی آن این است که نمی‌دانیم هوش مصنوعی واقعا چیست و چه کارهایی انجام می‌دهد. از آنجایی که آینده ازآن هوش مصنوعی خواهد بود بهتر است به جای نگران بودن در مورد هوش مصنوعی یاد بگیریم که چه کارهایی را می‌توانیم با آن انجام دهیم و اطلاعاتمان را در این زمینه بیشتر کنیم. پس بیایید از ابتدا ببینیم هوش مصنوعی چیست.

رسا ـ ماهیت و تعریف هوش مصنوعی چیست؟

هوش مصنوعی یعنی پژوهش در چگونگی ساخت و یا برنامه‌دهی رایانه‌ها برای انجام آنچه ذهن انسان‌ها بر انجام آن تواناست. این تعریفی است که در مقدمه‌ی کتاب «ذهن خلاق» نوشته‌ی مارگارت بادن، پژوهشگر هوش مصنوعی آمده است. در همان نوشته، بادن، هوش مصنوعی را به «مطالعه‌ی عمومی سامانه‌های هوشمند» نیز تعریف می‌کند.

رسا ـ دلیل توجه زیاد به این موضوع در جامعه چیست؟

بخشی از این توجه بیش از حد به هوش مصنوعی در جامعه ما ناشی از ترند شدن هوش مصنوعی است و عده ای از این طریق می خواهند کاسبی کنند یعنی توجه بدون دانش عملی صرفا ماهیت درآمدی دارد؛ به مردم القا شده که اگر هوش مصنوعی رواج پیدا کند دیگر انسان کنونی وجود ندارد، انسانی خارق العاده خواهیم داشت و ربات ها جای انسان را می گیرند و همه انسان ها بیکار می شوند.

این چالش ها باعث شده که مردم از سمت نگران شدن و هراسی که برای آنها ایجاد شده است به هوش مصنوعی توجه کنند و متاسفانه از آن جای که متخصصان در این زمینه اظهار نظر نمی کنند و غیر متخصصین در این زمینه اظهار نظر می کنند اطلاعات صحیح که مبتنی بر پژوهش های درست است نشر پیدا نمی کند و همین امر سبب بیش از حد به هوش مصنوعی شده که یکی از چالش های است که در پژوهش های 2023 به آن اشاره شده است.

توجه بیش از حد به هوش مصنوعی باعث شده که انسان ها از منظر تهدید به آن نگاه کنند تا از منظر کاربردی؛ جامعه ما اکنون درگیر این مسئله است و مشاهده می شود که حدود دو درصد از متخصصان در مورد هوش مصنوعی اظهار نظر می کنند و نود هشت درصدی که در این زمینه اظهار نظر کنند به هیچ وجه تخصصی ندارند.

یکی دیگر از دلایل توجه به فضای مجازی در جامعه بحث درآمدی است، کسی که بخواهد خود را ترند کند کنفرانس برگزار می کند و از کسانی که هزینه برگزاری کنفرانس کرده اند برای سخنرانی دعوت می کند، این چالش را در حوزه اسپانسرینگ کنفرانس های علمی داریم و همین امر سبب شدهکه توجهات به صورت ناخواسته به سمت مخاطراتی که سخنرانان از سر ناآگاهی مطرح می کنند، جلب شود.

غیرکارشناسان مطرح می کنند چالشی که ما در زمینه هوش مصنوعی  در آینده داریم موضوع بیکار شدن است و کسی تبیین نمی کند که از ابتدای فناوری کسی بیکار نشده است، ما تعقییر ساختار شغلی را داریم و اگر کسی شغل خود را از دست دهد ما به ازاء آن شغلی را به دست خواهد آورد، با اطمینان می توان گفت که بحث تعطیلی مشاغل بیشتر غلو است تا واقعیت و بیشتر تغییر ساختار مشاغل را مطرح است تا حذف مشاغل و در ما به ازاء شغل های جدیدی ایجاد می شود.

رسا ـ فرصت ها و تهدیدات فرهنگی هوش مصنوعی در آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟

ما در آینده تقریبا به یک فرهنگ یکپارچه جهانی خواهیم رسید و زبان دیگر مطرح نخواهد بود، بیان شده تاکنون چند گویش انگلیسی از بین رفته و ما در آینده چیزی به اسم گویش نخواهیم داشت و زبان های مختلف معنا نخواهد داشت؛ ما به زبانی یکپارچه خواهیم رسید و ارزش‌های سنتی در روندهای تکنولوژیک حذف خواهند شد.

اگر دسترسی یکپارچه برای هوش مصنوعی قرار داده نشود و سواد هوش مصنوعی تقویت نشود با شکاف قابل توجه آگاهی و فناورانه بین مردم مواجه خواهیم شد که مخاطرات بشدت زیادی را به وجود می آورد و باعث رشد فاصله فرهنگی می شود.

رسا ـ اقتصاد هوش مصنوعی را در آینده چگونه ارزیابی می کنید؟

هوش مصنوعی می تواند خیلی کمک کند تا زمینه های تقویت اقتصاد دیجیتال را فراهم شود، اگر حضور موثری برای بخش خصوصی ایجاد شود و دولت با تدوین قوانینی محدود کننده بخش خصوصی را محدود نکند و سیاست های را تدوین کند که از ظرفیت های بخش خصوصی در ساحت های فناوری استفاده کند، در واقع زمینه ای فراهم شده که در حوزه دانش عملیاتی حوزه هوش مصنوعی تقویت شویم و هم اینکه ما به عنوان بازیگران کنشگر نه تنها ایفای نقش کنیم بلکه زمینه های تقویت اقتصاد دیجیتال را فراهم کنیم.

نباید فراموش شود که در آینده یکی از واژه های اقتصاد، اقتصاد هوش مصنوعی است و ما از اقتصاد دیجیتال گذر خواهیم کرد، یکی از راهکارههای تقویت این بخش از اقتصاد فراهم کردن زمینه های تربیت دانش آموزان است و باید واحد اجباری در سطوع مختلف تحصیلی برای هوش مصنوعی تدوین شود.