یک انتخابات و یک قرن مبارزه
در عمر 45 ساله نظام جمهوری اسلامی عرصه های فراوانی برای نقش آفرینی همه افراد جامعه وجود داشته و اتفاقات فراوانی در پس این عرصه های اجتماعی رقم خورده است؛ ثابت ترین این عرصه ها میدان انتخابات بوده به طوری که تنور سیاست را در سراسر کشور داغ می کند. میدان های سیاسی زیادی بر نقش آفرینی به برکت انقلاب اسلامی شکل گرفته است اما هیچکدام به گستردگی انتخابات های مختلف نیست. در بیانات امام خمینی آمده است: «انتخابات در انحصار هیچ کس نیست، نه در انحصار روحانیون است، نه در انحصار احزاب است، نه در انحصار گروههاست. انتخابات مال همه مردم است. مردم سرنوشت خودشان دست خودشان است و انتخابات برای تأثیر سرنوشت شما ملت است.» 1362/12/14 این عرصه بزرگ برای همه مردم تدارک دیده شده و از شخصیت اول مملکت تا همه آحاد مردم در هر نقطه از کشور و یا خارج از کشور یک حق برابر در رأی دهی دارند.
اما این عرصه در نگاه امامین انقلاب، ویژگی هایی دارد که لازم است به آن توجه شود:
انتخابات؛ سپر دیکتاتوری
رهبری معظم انقلاب فرمود: «بعضیها در مورد لزوم انتخابات اشکالتراشی میکنند، [مردم را] دلسرد میکنند، توجّه نمیکنند که اگر انتخابات در کشور نباشد، یا دیکتاتوری است یا هرجومرج و ناامنی است. آن چیزی که جلوی بُروز دیکتاتوری را در کشور میگیرد انتخابات است.» 1402/10/02 در بسیاری از کشورهایی که انتخاباتی وجود ندارد مردم نیز در امور دخالت داده نمی شوند و سیاست کشورها بر خلاف خواست مردم پیش می رود. با نگاهی به نظام های سیاسی حال حاضر دنیا می توان دید اگر دیکتاتورهای حاکم بر کشورها با سیاست های آمریکا همسو باشند، بسیاری از مردم دنیا از وضعیت نابهسامان مردم آن کشور آگاه نیستند و اگر آن کشور با ایالات متحده همراه نباشد، سالها علیه مردم و حاکمیت آن کشور تبلیغات منفی صورت می گیرد و در آخر به واسطه نبود پشتوانه مردمی کشور توسط آمریکا و نظامیان او بلعیده می شود. بسیاری از مردم ما از ویژگی های حکومت و دیکتاتوری جنوب شرقی ترین نقطه آسیا خبر دارند چون دولت آن کشور یکی از مخالفان درجه اول آمریکا است اما از دیکتاتوری های چندده ساله ای در مرزهای جنوبی و شمالی خود بی خبر هستند. انتخابات به مردم کمک می کند که جلوی دیکاتوری و استبداد داخلی را بگیرند و در راستای اعتلای ملت، دولت و وطن خود از آن استفاده کنند.
حقی که با خون گرفته شده است
اولین تلاش ها برای انتخابات و مشارکت در وضعیت سیاسی کشور در ایران اسلامی، از زمان مشروطه با تلاش گروه های مختلف به خصوص روحانیون صورت گرفت؛ اما به هیچ وجه ساده نبود. روحانیون و معتمدین بسیاری در عصر مشروطه تلاش کردند تا در کنار حضور پادشاه مجلسی مشروطه را راه اندازی کنند تا اندکی از استبداد شاه داخلی کم کنند و مردم را مشارکت دهند. در این راه بسیاری به زندان رفتند و بسیاری نیز خون خود را فدا کردند. در عصر پهلوی نیز این مبارزه ها با قوت بیشتری ادامه پیدا کرد و علاوه بر روحانیون بسیاری از روشنفکران و متأثرین از غرب و شرق نیز خواهان برگزاری انتخابات و دموکراسی بودند. در میان زندانیان ساواک و مبارزین پهلوی افراد زیادی بودند که با مذهب فاصله داشته اما خواهان انتخابات بودند.
اما اگر نگاهی دقیق به تاریخ مبارزه علیه استبداد بیاندازیم می بینیم روحانیون و قشر اسلامخواه جامعه موفق ترین افراد در رساندن مردم به این حق بودند؛ کسانی که در کنار برقراری مردم سالاری، به دنبال تحقق حاکمیت اسلام نیز بوده اند. «در قضیه مشروطه اگر علما نبودند، مشروطیت به وجود نمی آمد و به پیروزی نمیرسید. وقتی هم که غربزدهها و نوچههای انگلیسی در ایران، علمای دین و شعارهای دینی را کنار زدند، باز استبداد و تسلّط و نفوذ خارجی مسلّط شد.» (حضرت آیت الله خامنه ای 1381/03/14)
با مبارزهها و تلاشهای فراوان انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و محوری ترین امر این نظام از ابتدا تا کنون انتخابات بوده به گونه ای که حتی شکل نظام سیاسی نیز با انتخاب مردم تعیین شده است. حتی در مصاحبه ای از امام خمینی در پیش از انقلاب بر این حق مردم تأکید شده است: «کسانی که خرابکار نباشند حق رأی دارند.» 57/10/14
انتخابات مقدمه امنیت؛ امنیت برای همه چیز
انتخابات امنیت کشور را تثبیت کرده و ارتقاء می دهد اما این مهم با نفس انتخابات به تنهایی تحقق پیدا نخواهد کرد بلکه به شرطی مهم احتیاج دارد: «مشارکت یعنی حضور پُرشور مردم در انتخابات. اگر حضور پُرشور مردم در انتخابات باشد، این وحدت ملّی را نشان میدهد، این انگیزهی ملّت ایران را برای حضور در صحنه نشان میدهد؛ انگیزهی ملّت ایران و وحدت ملّی، قدرت ملّی به وجود میآورد؛ قدرت ملّی موجب امنیّت کشور میشود؛ وقتی کشور امنیّت پیدا کرد، آنوقت علم در آن کشور پیشرفت میکند، اقتصاد در آن کشور به شکوفایی میرسد، مشکلات گوناگون فرهنگی و اقتصادی و سیاسی در کشور قابل حل میشود» (حضرت آیت الله خامنه ای 1402/10/02)
مشارکت مردمی در همه عرصه ها
مشارکت مردمی در انتخابات تنها نیاز کشور و نظام نیست بلکه اصلی ترین آن است؛ «به کسانی که علاقهمند به سرنوشت کشورند توصیه میکنم بنشینند راههای مشارکت عموم مردم در مسائل اقتصادی را پیدا کنند. هر جا مردم وارد شدهاند ما پیشرفت کردهایم.» ((حضرت آیت الله خامنه ای 1402/01/01) در طول دوران نهضت انقلاب اسلامی ایران و پس از پیروزی انقلاب حضور مردمی پیش برنده و اکنون بیش از هر زمان دیگری مشارکت مردمی مشکل گشا است.
نظام جمهوری اسلامی ایران در امتداد یک مبارزه طولانی بیش از 100 ساله از انقلاب مشروطه تا پایان جنگ هشت ساله و مقابله با تحریم های نظم سلطه تا کنون، پدید آمده و دوام یافته است. همانطور که احداث نظام با مبارزه نخبگانی و مردمی همراه بوده ابقاء آن نیز با مبارزه و مقاومت مردمی صورت گرفته است. مبارزه مردمی با دیکتاتوری و استبداد و خون هایی که در راه رسیدن به مردم سالاری ریخته شده این ثمره را ارزشمندتر می کند. در زمانه ای که نظام مدعی جهانی حربه دموکراسی و دیکتاتوری را علمی برای برخورد با دولت های ناهمسو قرار داده است و راستین ترین مبارز این نظام سلطه، فقط با یک مردم سالاری کامل می تواند در برابر آن ایستادگی کند. «انتخابات سنگر کشور است؛ حضور مردم در پای صندوقهای رأی، مصونساز سرنوشت ملت و مردم است و دشمن را از تعرّض و تجاوز و پُرروییِ بیشتر باز میدارد.» (حضرت آیت الله خامنه ای 1382/11/24)
وقتی انتخابات شرایط کافی را داشته باشد یعنی « اوّلاً مشارکت قوی، ثانیاً رقابت واقعی، ثالثاً سلامت به معنای حقیقی کلمه، و رابعاً امنیّت انتخابات؛» (حضرت آیت الله خامنه ای 1402/02/02) همه فواید خود را ایفا می کند. هر گاه یکی از خصوصیات خواسته یا ناخواسته ضربه خورد آن انتخابات نیز سبب ضربه های به کشور و نظام را فراهم کرد. زمانی که عده ای دیکتاتور مئابانه سلامت انتخابات را زیر سؤال بردند و خواهان ابطال انتخابات، راه اعمال تحریم های دشمن را هموار کردند و امنیت و پیشرفت کشور را دچار خدشه کردند.
در آخر:
نظام جمهوری اسلامی با خون هزاران شهید و جانفشانی صدها هزار تن بقاء یافته و در نتیجه یک مبارزه ای طولانی مردم را به حق رأی رسانده است. اگر حضور در صندوق تأیید و بیعت مردم با جمهوری اسلامی باشد، قهر با آن اعتراض به جمهوری اسلامی نیست، قهر با حق است و قهر با ایران. عرصه انتخابات در دسترس ترین و مساوی ترین راه دخالت در سرنوشت سیاسی است زیرا همه شهروندان با هر فکر و شرایطی یک رأی دارند و در این رأی بین هیچ فردی با هر مقام و منصبی تفاوتی نیست. اگر این حق از مردم گرفته شود، سایر عرصه های نقش آفرینی مردم نیز دچار مخاطره خواهد شد.