تردیدها درباره پایبندی اسرائیل به طرح صلح پس از مبادله اسرا

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، فایننشال تایمز در گزارشی به بررسی طرح صلح ترامپ برای غزه پرداخت.

در این گزارش آمده است: «رهبران حدود ۲۰ کشور روز دوشنبه در مصر گردهم می‌آیند تا در «نشست صلح غزه» شرکت کنند؛ نشستی که همزمان با سفر برق‌آسای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به خاورمیانه برگزار می‌شود و هدف آن پایان دادن به جنگ میان اسرائیل و حماس عنوان شده است».

آغاز اجرای طرح صلح ترامپ

بر اساس گزارش‌ها، حماس قرار است تا ظهر دوشنبه به وقت محلی، آخرین اُسرای اسرائیلی را که هنوز در غزه نگه داشته است، آزاد کند. در مقابل، اسرائیل نیز نزدیک به دو هزار اسیر فلسطینی را از زندان‌های خود آزاد خواهد کرد.

این مبادله، نخستین گام در اجرای طرح صلح پیشنهادی ترامپ محسوب می‌شود؛ طرحی که به گفته او قرار است به مرگبارترین جنگ تاریخ مناقشه اسرائیل و فلسطین پایان دهد.

روز یکشنبه، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، در مصاحبه با شبکه NBC، احتمال داد که روند آزادی گروگان‌ها ممکن است زودتر از موعد انجام شود و گفت: «این اتفاق ممکن است هر لحظه بیفتد.»
با این حال، یک منبع آگاه اعلام کرد که آزادی ۴۸ اسیر باقی‌مانده – که گمان می‌رود تنها ۲۰ نفر از آنان زنده باشند – قرار است صبح دوشنبه انجام شود، اما تأکید کرد که احتمال بروز «اختلالات لحظه آخری» همچنان وجود دارد.

آمادگی اسرائیل برای دریافت اُسرا

دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرده است که تل‌آویو «برای پذیرش فوری همه اُسرا آماده و مجهز است».

به گفته سخنگوی کابینه اسرائیل، آزادی اُسرای فلسطینی تنها پس از خروج کامل اُسرای اسرائیلی از غزه انجام خواهد شد.

در همین حال، احتمال پایان جنگ موجب بروز موجی از احساسات متناقض در هر دو سوی درگیری شده است. صدها هزار اسرائیلی شامگاه شنبه در تل‌آویو تجمع کردند و با شعار «مرسی ترامپ!» از نقش رئیس‌جمهور آمریکا در توافق استقبال کردند.

در غزه نیز، پس از اعلام خبر آتش‌بس، خانواده‌های آواره شروع به بازگشت به خانه‌های ویران‌شده خود کردند.

چالش مرحله دوم طرح ترامپ

هرچند دو طرف با مبادله اسیران فلسطینی و اُسرای اسرائیلی موافقت کرده‌اند و از روز جمعه آتش‌بسی شکننده در غزه برقرار شده است، اما هنوز در مورد مرحله دوم طرح ترامپ به توافق نرسیده‌اند.
این مرحله شامل خلع سلاح کامل حماس، عقب‌نشینی گسترده نیروهای اسرائیلی از غزه و استقرار نیروی بین‌المللی ثبات در این منطقه است.

سخنگوی ریاست‌جمهوری مصر روز شنبه اعلام کرد که هدف از نشست شرم‌الشیخ «پایان دادن به جنگ در نوار غزه، تقویت تلاش‌های صلح و ثبات در خاورمیانه و گشودن صفحه‌ای تازه در امنیت و ثبات منطقه» است.

ترامپ پیش از حضور در نشست، بازدید کوتاهی از اسرائیل خواهد داشت تا با خانواده‌های اُسرای اسرائیلی دیدار کرده و در کنست سخنرانی کند.

حضور رهبران جهان در نشست شرم‌الشیخ

به گفته منابع دیپلماتیک، نشست دوشنبه به ریاست مشترک ترامپ و عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، برگزار می‌شود.

از میان رهبران تأییدشده برای حضور در این نشست می‌توان به امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه، کِر استارمر نخست‌وزیر انگلیس، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه و فریدریش مرتس صدراعظم آلمان اشاره کرد.

با این حال، نه اسرائیل و نه حماس در نشست شرکت نخواهند کرد. دیپلمات‌ها می‌گویند دستیابی به توافق درباره مرحله دوم طرح ترامپ «بسیار پیچیده‌تر» از مرحله اول خواهد بود.

دولت نتانیاهو تاکنون هیچ تعهدی برای خروج کامل از غزه یا پایان جنگ ارائه نکرده است. احزاب راست‌گرای افراطی در ائتلاف او نیز تهدید کرده‌اند که در صورت توقف جنگ بدون نابودی کامل حماس، دولت را ساقط خواهند کرد.

تهدیدهای نظامی در سایه آتش‌بس

روز یکشنبه، اسرائیل کاتز، وزیر جنگ اسرائیل، دستور آماده‌سازی نیروهای نظامی برای انهدام شبکه تونل‌های باقی‌مانده حماس در غزه را صادر کرد.

در مقابل، حماس نیز با نپذیرفتن خلع سلاح، در برخی مناطق غزه که نیروهای اسرائیلی از آن عقب‌نشینی کرده‌اند، دوباره قدرت‌نمایی کرده و با برپایی ایست‌های بازرسی و درگیری با گروه‌های رقیب، تلاش کرده کنترل میدانی خود را تثبیت کند.
امید دیپلمات‌ها به پایان جنگ

با وجود این تنش‌ها، ناظران دیپلماتیک معتقدند که تلاش کنونی بهترین فرصت برای پایان جنگ غزه از زمان آغاز آن در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ است. پس از 7 اکتبر اسرائیل حمله‌ای گسترده به غزه آغاز کرد که طبق گزارش مقامات فلسطینی تاکنون بیش از ۶۷ هزار و ۶۰۰ نفر را به کام مرگ کشانده و بیشتر مناطق غزه را به ویرانه‌ای غیرقابل سکونت تبدیل کرده است.

اسرائیل با وجود اتهامات گسترده مبنی بر ارتکاب نسل‌کشی در این منطقه، این ادعاها را رد می‌کند.