بحران تعطیلات فضای آموزشی و پژوهشی حوزه را تهدید می‌کند
حجت‌الاسلام محسن مهاجرنیا، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به فرا رسیدن تعطیلات تابستانی حوزه، تعطیلات بدون مدیریت زمان را خطر بزرگی برای جامعه حوزوی دانست و ابراز داشت: بحران تعطیلات فضای آموزشی و پژوهشی حوزه را تهدید می‌کند.
وی با بیان این‌که سه رویکرد به بحث تعطیلات متصور است، افزود: ابتدا باید بررسی شود که تعطیلات پدیده‌ای مثبت یا منفی است و یا این‌که پدیده‌ای تحمیلی جوشیده از درون حوزه است.
حجت‌الاسلام مهاجرنیا، رویکرد ابتدایی تعطیلات را رویکردی تاریخی عنوان کرد و گفت: در گذشته که جامعه ایرانی و به خصوص حوزوی جامعه کشاورزی بود، اواخر بهار با فرا رسیدن فصل برداشت محصولات کشاورزی، دروس طلاب به این منظور تعطیل می‌شد.
وی همچنین نامساعد بودن هوا در تابستان را یکی دیگر از رویکردها تعطیلی دروس حوزه برشمرد و با اشاره به رویکرد سوم ابراز داشت: فلسفه تطعیلات حوزه این بود که پس از هشت ماه آموزش مستمر، دروس حوزه به مدت سه ماه تعطیل می‌شد تا فراغت ذهنی ایجاد شود.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یادآور شد: تعطیلات در دوران پیش از انقلاب اسلامی ایران با هر کدام از این رویکردها قابل قبول بود زیرا فشار مطالبات اجتماعی، ضرورت‌های سیاسی و ضرورت‌های حتی آموزشی و پژوهشی در حوزه احساس نمی‌شد و تعطیلات دروس حوزه ضرری ایجاد نمی‌کرد.
وی تصریح کرد: امروزه و پس از انقلاب اسلامی ایران با تغییر شرایط از یک سو و افزایش مطالبات اجتماعی و ضرورت‌های سیاسی از سوی دیگر، تعطیلات بدون مدیریت زمان، خطر بزرگی است که جامعه حوزوی را تهدید می‌کند.
حجت‌الاسلام مهاجرنیا با بیان این‌که جامعه حوزوی دیگر جامعه کشاورزی نیست که هنگام فصل برداشت محصول تعطیل شود و نیز با توجه به امکانات سرمایشی متنوع، قابل قبول نیست که بگوییم کلاس درس را نمی‌توان در فضای گرم برگزار کرد، اذعان داشت: باید به دنبال فلسفه‌ای دیگر برای تعطیلات بگردیم و تنها به دلیل استراحت، بدون هدف و برنامه حوزه را تعطیل نکنیم.
وی با بیان این‌که طلاب علوم دینی نه تنها در ایام تعطیلات تابستان بلکه در طول تحصیلات نیز باید از زمان‌های فراغت خود با برنامه‌ریزی مناسب به بهترین شکل ممکن استفاده کنند، اضافه کرد: طلاب به گونه‌ای زمان‌ها را مدیریت کنند و در اصطلاح مدیریت زمان را به دست بگیرند که از لحظه لحظه عمر به بهترین شکل استفاده کنند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تعطیلات تابستانی را به دلیل این‌که هیچ برنامه‌ای برای آن وجود ندارد و هیچ نوع مدیریتی نسبت به آن اعمال نمی‌شود، یک پدیده مشکل‌زا توصیف کرد و ابراز داشت: سپری کردن تعطیلات سه ماهه تابستان بدون برنامه‌ریزی، یعنی هدر دادن یک چهارم عمر آموزشی و پژوهشی که خطر بزرگی است.
وی با بیان این‌که اکنون سرمایه‌های بسیار غنی در اختیار حوزویان قرار گرفته است که باید از لحظه لحظه آن به بهترین شکل استفاده کنند، گفت: پدیده‌ای با عنوان بحران تعطیلات در سیستم آموزشی و پژوهشی حوزه و دانشگاه وجود دارد که باید چاره‌ای برای آن اندیشید.
حجت‌الاسلام مهاجرنیا در ادامه برگزاری کارگاه‌های تخصصی دانش‌افزایی و مهارت‌افزایی را با توجه به گسترش تکنولوژی‌های روز دنیا مثبت ارزیابی کرد و افزود: طلاب علوم دینی می‌توانند با شرکت در کلاس‌های مهارت‌افزایی، روش به کارگیری فناوری‌های روز دنیا را یاد بگیرند و از آنها در راستای اهداف حوزوی خود استفاده کنند.
وی همچنین از مسؤولان حوزه و دانشگاه خواست تا با هدف کیفی کردن رساله‌های حوزوی و دانشگاهی، کارگاه‌هایی را به همین عنوان برای تقویت طلاب و دانشجویان برگزار کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه همچنین برگزاری اردوهای علمی مانند سفر به مصر و بازدید از دانشگاه الازهر را در ایام تابستان مناسب ارزیابی کرد و گفت: بزرگان گذشته حوزه همچون مرحوم کلینی در سفرهای علمی کتاب «کافی» را نوشت و مرحوم صدوق نیز کتاب «من لایحضر الفقیه» خود را در بخارا و آسیای میانه به سفارش یکی از امامزادگان آن منطقه به نگارش درآورد.
وی در پایان خواستار برنامه‌ریزی و مدیریت تعطیلات تابستانی حوزه براساس مشکلات و مطالبات حوزویان شد و با اشاره به تأسیس انجمن‌های علمی در حوزه علمیه قم، برگزاری کارگاه‌های علمی، پژوهشی و دانش‌افزایی از طریق انجمن‌های علمی حوزه و ارائه آموزش‌های لازم برای طلاب در ایام تعطیلی حوزه را ضروری دانست. /920/ت301/ع