بازگشت «دیپلماسی فرهنگی» ایران
پس از این که ایران پس از سه سال وقفه و غیبت در مهم‌ترین رویداد نشر جهان، نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت، بار دیگر حضور یافت، ایوب دهقانکار، مدیر غرفه ایران، در گفتگویی، آغاز فصل جدید دیپلماسی فرهنگی از مسیر کتاب را تأیید کرد.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، اواخر مهرماه امسال بود که ایران پس از سه سال وقفه، با هدف گسترش دیپلماسی فرهنگی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت که بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان است، حضور یافت.
حال ایوب دهقانکار، مشاور علمی، فرهنگی و مدیریتی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر غرفه ایران در این دوره از نمایشگاه، در گفت‌وگویی از اهداف، دستاوردهای این حضور و برنامه‌های آتی در مسیر دیپلماسی فرهنگی سخن گفت.
دهقانکار با اشاره به رویکرد دولت چهاردهم گفت: یکی از سیاست‌های کلان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دولت، توسعه دیپلماسی فرهنگی است. وزیر فرهنگ و ارشاد، پنج برنامه کلان اعلام کرده‌اند که یکی از آن‌ها دقیقاً همین محور دیپلماسی فرهنگی است. در همین چارچوب، حوزه کتاب و نشر مأموریت دارد در نمایشگاه‌های بین‌المللی معتبری که می‌تواند برای نشر ایران دستاورد داشته باشد، حضور فعال داشته باشد.
او افزود: این دستاوردها از فروش رایت آثار ایرانی تا علاقه‌مندی ناشران خارجی برای ترجمه آثار فارسی به زبان‌های دیگر و گسترش تعاملات فرهنگی را شامل می‌شود. هدف ما پیشبرد دیپلماسی ادبی و فرهنگی از مسیر کتاب و نشر است.
دهقانکار با اشاره به اهمیت این رویداد گفت: نمایشگاه فرانکفورت مهم‌ترین نمایشگاه کتاب جهان است؛ جایی که ناشران بزرگ دنیا گرد هم می‌آیند و آخرین دستاوردهای نشر در حوزه‌هایی چون مالکیت معنوی، کپی‌رایت، هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین معرفی می‌شود. طبیعی است که حضور در چنین نمایشگاهی برای ما اهمیت راهبردی دارد.
او درمورد نحوه حضور ایران در این دوره توضیح داد: امسال حضور ایران از طریق دبیرخانه فلوشیپ کتاب تهران صورت گرفت. این دبیرخانه که امسال فعالیت خود را آغاز کرده، با هدف توسعه دیپلماسی فرهنگی و ارتباط مستقیم با ناشران و آژانس‌های ادبی جهان شکل گرفته است. ما در انتخاب ناشران خارجی حاضر در فلوشیپ نیز دقت داشتیم و از میان متقاضیان متعدد، در کارگروهی متشکل از نمایندگان بخش دولتی و خصوصی، ناشران را گلچین کردیم.
دهقانکار افزود: حضور ما در این دوره صرفاً در قالب فلوشیپ بود. برپایی غرفه ملی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، رایزنی‌های گسترده و هماهنگی با نهادهای مختلف است؛ چراکه ترکیب غرفه ملی شامل ناشران، آژانس‌های ادبی، نویسندگان و گاه گروه‌های هنری است و طبیعتاً مقیاس بزرگ‌تری دارد.
دهقانکار از توافق اولیه برای بازگشت ایران با غرفه ملی در آینده خبر داد و گفت:در مذاکرات و ملاقات‌هایی که با مدیران نمایشگاه فرانکفورت داشتیم ـ توافقات اولیه برای برپایی غرفه ملی ایران در سال ۲۰۲۶ انجام شد. ان‌شاءالله در آن سال شاهد حضور فاخر و در شأن جمهوری اسلامی ایران خواهیم بود و از همین حالا برنامه‌ریزی‌ها را آغاز کرده‌ایم.
دهقانکار در بخش دیگری از سخنانش به همکاری متقابل ایران و آلمان اشاره کرد و گفت: در گفت‌وگوها مطرح شد که همان‌طور که ایران در سال ۲۰۲۶ در فرانکفورت حضور ملی خواهد داشت، کشور آلمان نیز در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال ۲۰۲۷ حضور پیدا خواهد کرد. پیش از این هم نمایشگاه کتاب فرانکفورت در نمایشگاه کتاب ما حضور داشت اما چندسالی بود که این ارتباط کمرنگ شده بود. این تبادل فرهنگی می‌تواند گام مؤثری در مسیر تعامل و گفت‌وگوی فرهنگی دو کشور باشد.
او درمورد آخرین حضور غرفه ملی ایران گفت: آخرین باری که غرفه ملی ایران در فرانکفورت برپا شد، سال ۱۴۰۰ بود. در آن زمان بنده مسوولیت غرفه ملی ایران را برعهده داشتم. در همان دوره، با رئیس نمایشگاه فرانکفورت دیدار کردم و درباره تضمین امنیت غرفه ایران مذاکره شد. خوشبختانه همکاری بسیار خوبی داشتند و هیچ‌گونه تعرضی از سوی گروه‌های معاند صورت نگرفت.
دهقانکار افزود: امسال هم فضا بسیار آرام و حرفه‌ای بود و ما مانند دیگر کشورها فعالیت‌های فرهنگی خود را بدون هیچ مشکلی انجام دادیم.
دهقانکار در پایان درمورد معرفی آثار ایرانی در این دوره توضیح داد: در غرفه فلوشیپ، کتاب‌هایی که در قالب طرح گرنت «طرح حمایت از ترجمه و انتشار کتاب ایرانی» و با حمایت دبیرخانه از فارسی به زبان‌های دیگر ترجمه و منتشر شده بودند، به نمایش گذاشته شد. این آثار در واقع مکمل طرح گرنت هستند و هدف از ارائه آن‌ها معرفی آثار فارسی به ناشران و مخاطبان بین‌المللی بود.
نمایشگاه کتاب فرانکفورت یکی از نمایشگاه‌های مهم دنیا در حوزه نشر و کتاب است.
از سال ۱۳۷۶ ایران هم به‌طور پیوسته سعی کرده در این نمایشگاه شرکت کند. این نمایشگاه به دلیل سابقه و وسعتش یکی از مهم‌ترین عرصه‌های نشر جهانی است.
در سال‌های گذشته، حضور جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت همواره با تلاش برخی گروهک‌های ضد انقلاب برای اخلال در فعالیت‌های غرفه ملی همراه بوده است. گروهک منافقین و برخی گروه‌های همسو هر سال سعی داشتند نظم غرفه ایران را بر هم بزنند، اما این تلاش‌ها با هوشیاری اعضای غرفه ناکام مانده است.
ایران نیز سه سال گذشته در این نمایشگاه حضور نیافت که یکی از دلایل آن عدم تامین امنیت غرفه ایران در نمایشگاه، اعلام شد.
امسال اما کشورمان مجددا به این نمایشگاه بازگشت و زمینه حضور غرفه ملی در سال ۲۰۲۶ را فراهم آورد.
ارسال نظرات