معرفی کتاب «رویه پنهان تجدد»

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کتاب «رویه پنهان تجدد» اثر حسین کچویان، اثری در اندیشه اجتماعی معاصر ایران است که در حوزه نقد مدرنیته و بررسی ماهیت معرفتی و تاریخی تجدد می‌پردازد. این کتاب با رویکردی انتقادی، روایت‌های رایج و ستایش‌گرانه از مدرنیته را به چالش می‌کشد و می‌کوشد سازوکارهای پنهان، پیامدهای نادیده‌مانده و ساختارهای سلطه‌گر تجدد را آشکار سازد.

به‌گفته نویسنده، تجدد فراتر از یک تحول علمی یا تکنیکی است و منطقی درونی دارد که بر شکل‌گیری انسان، جامعه و سیاست تأثیر بنیادین گذاشته است. کتاب با تأکید بر این‌که مدرنیته پدیده‌ای «جهانی‌ساز» و مبتنی بر گسترش قدرت، استعمار فرهنگی و توسعه سرمایه‌داری بوده، نقدی جدی بر ادعاهای بی‌طرفی، علمی‌بودن و ضرورت تاریخی آن وارد می‌کند.

این اثر در فصل‌های مختلف خود به موضوعاتی چون فلسفه تاریخ تجدد، نقد عقلانیت ابزاری، پیوند مدرنیته با قدرت و بوروکراسی، فروپاشی معنای سنتی در جهان مدرن و نیز نقد روایت‌های خوش‌بینانه از توسعه غربی می‌پردازد. کچویان نشان می‌دهد که پروژه مدرنیته، با وجود شعارهای آزادی و پیشرفت، به بازتولید نابرابری، کنترل‌گری گسترده و فروپاشی هویت‌های فرهنگی انجامیده است.

در بخش مرتبط با اریک وُگلین نیز، کتاب با تکیه بر آثار این متفکر برجسته، به نقد بنیادی‌تری از تجدد می‌رسد. وگلین با طرح مفاهیمی همچون «غنوسی‌گرایی مدرن»، «طغیان انسان علیه هستی» و «تحریف‌های تاریخی تجدد»، تلاش دارد بنیان‌های جدیدی برای بازسازی علوم اجتماعی و گذر از بحران‌های برخاسته از مدرنیته ارائه کند. پنج فصل پایانی کتاب به بررسی نسبت اندیشه وگلین با تاریخ تجدد، نقد فلسفه‌های تاریخ مدرن و بازتعریف تجددشناسی اختصاص یافته است.

کتاب «رویه پنهان تجدد» اکنون از منابع مرجع در مباحث جامعه‌شناسی معرفت، غرب‌شناسی انتقادی، فلسفه تاریخ و نظریه انقلاب اسلامی محسوب می‌شود و در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی برای مطالعه تحولات تمدنی غرب مورد استفاده قرار می‌گیرد.