ابتذال فرهنگی در کشور جریان شناسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در یکی دیگر از سلسله نشست‌های تخصصی گفتمان عقاید و اندیشه‌ها که سه‌شنبه شب از سوی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و در سالن اجتماعات مدرسه فیضیه برگزار شد به جریان‌شناسی ابتذال فرهنگی در کشور پرداخت.

رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، جریان ابتذال ادبی، سینمایی و موسیقی را در جریان فرهنگی کشور مورد بررسی قرار داد و گفت: در حال حاضر با تألیف رمان‌های دفاع مقدس و مانند آن تا حدودی جلوی ابتذال ادبی گرفته شده است که البته این امر به معنای بی‌تفاوتی نسبت به آن نیست.

وی که بیشترین رویکرد انتقادی‌اش نسبت به ابتذال سینمایی بود، به بررسی فلسفه تشکیل سینما پرداخت و گفت: سینما از سال 1895 میلادی تأسیس شد و تاریخچه سینمای ایران نیز در سال 1317 با ساخت فیلم «دختر لر» کلید خورد.

حجت‌الاسلام خسروپناه با بیان این‌که فیلم در ایران تقلیدی است، ابراز داشت: چند کشور در دنیا بیش از کشورهای دیگر فیلم تولید می‌کنند که در رأس آنها هالیوود در آمریکا، بالیوود در هند و پس از آن چین، کره و ایران قرار دارند که بیشترین فیلم را در جهان تولید می‌کنند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به این‌که رتبه پنجم ایران در تولید فیلم یک امتیاز است، رویکرد فیلم‌های ایرانی را تقلیدی دانست و افزود: سینمای ایران از فلسفه سینما بهره نمی‌برد و این بزرگ‌ترین آسیب است.

وی با بیان این‌که متأسفانه فیلم‌سازان و هنرمندان ایرانی با فلسفه سینما بیگانه‌اند، در حالی که سینما انتقال دهنده فکر و بینشی خاص است، تصریح کرد: سینما و فیلم صرفا یک سرگرمی نیست و پشت هر فیلمی که از سوی هالیوود ساخته می‌شود تفکری است.

حجت‌الاسلام خسروپناه ادامه داد: فلسفه فیلم‌های هالیوود ترویج شهوت، ترویج غضب و یا هر دو است و حتی فیلم‌های هالیوودی که هیچ صحنه غیراخلاقی نداشته باشد، امکان ندارد دیالوگ‌های غیراخلاقی هم نداشته باشد.

رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران اظهار داشت: متأسفانه کارگردان‌ها و حتی کارگردان‌های مذهبی و معتقد که فیلم‌های «یوسف پیامبر‌» و «اخراجی‌ها» را می‌سازند و در تلاش هستند سوره‌ای از قرآن را به نمایش درآورند، ارتباط فلسفه، جهان‌بینی و بینش را با سینما نمی‌دانند.

وی با بیان این‌که در نقد این فیلم‌ها نیست و از این آثار ارزشمند دفاع می‌کند، گفت: حضور جن و شیاطین در فیلم «ملک سلیمان» به اندازه‌ای افراطی و شدید نمایش داده می‌شود که جز تقویت جریان‌های رمالی و جن‌گیری، تفکر دیگری را منتقل نمی‌کند.

حجت‌الاسلام خسروپناه سینمای فاقد تفکر فلسفی، کلامی و جهان‌بینی را نخستین آسیب در سینمای ایران عنوان و اظهار کرد: سریال «ساختمان پزشکان» هیچ تفکری را به بیننده القا نمی‌کند و گذشته از برخی صحنه‌های مبتذل، صرفا سرگرم‌کننده است.

وی همچنین به سریال «ستایش» اشاره کرد و با بیان این‌که فیلنامه‌نویسان به ارتباط بینش و فیلمی که پخش می‌شود، توجهی ندارند، افزود: دیالوگ‌های انتخاب شده از سوی فیلم‌نامه‌نویس برای سریال «ستایش» مذهبی، اما اثر غیرمذهبی است و در بیننده ایجاد یأس می‌کند.

این استاد حوزه علمیه قم ترویج مقلدانه فیلم‌های غربی اما بومی‌ شده را دومین آسیب در این عرصه برشمرد و ابراز داشت: فیلم‌هایی مانند «تسویه حساب» پشتوانه فلسفی دارد، اما این پشتوانه مقلدانه است؛ تفکر فمینیستی که در فیلم‌های تهمینه میلانی به چشم می‌خورد، یکی از مهم‌ترین عوامل طلاق در کشور است.

وی با بیان این‌که حتی فیلم‌هایی با نام دفاع مقدس در نقد دفاع مقدس است، گفت: فیلم «جایی دیگر» به کارگردانی مهدی کرم‌پور برداشتی از فیلم «دیوار» آلن پارکر است و رزمنده‌ای را نشان می‌دهد که از حضور در دوران دفاع مقدس پشیمان شده است.

حجت‌الاسلام خسروپناه افزود: با همه احترامی که برای حاتمی‌کیا قائل هستم، اما فیلم «به نام پدر» وی ضد دفاع مقدس است و به نفع آن نیست؛ کسانی که مین کاشته‌اند تا نگذارند دشمن وارد این مرز و بوم شود مجرم شناخته می‌شوند چراکه سبب آسیب دیدن دختری شده‌اند.

وی با بیان این‌که فیلم‌نامه‌ها باید با استفاده از حکمت اسلامی و آیات و روایات نوشته شوند تا پیام اسلام به درستی انتقال یابد، گفت: یکی از فعالیت‌های مهم حوزه در کنار مباحث درسی، تربیت طلابی است که بتوانند فیلم‌نامه بنویسند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه با اشاره به ابتذال موسیقی و شناخت شاخصه‌های آن خواستار تفکیک کارشناسانه موسیقی حلال از حرام شد و گفت: برخی موسیقی‌ها از سوی وزارت ارشاد مجوز می‌گیرد اما نمی‌توان برای آن مجوز شرعی صادر کرد.

وی با بیان این‌که گروهی در حوزه که هم فقه موسیقی و هم موضوع آن را به خوبی بدانند و به تجزیه و تحلیل آن بپردازند نداریم، افزود: مناسب است شاخصه‌های تخصصی موسیقی‌های حرام را از حلال تفکیک کرده و در اختیار آهنگسازان متدین قرار دهیم تا بر اساس آن شاخص‌های اقدام کنند.

گفتنی است، سلسله نشست‌های گفتمان عقاید و اندیشه‌ها به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، سه شنبه هر هفته با پیگیری یکی از موضوعات فرهنگی و با سخنرانی یکی از اساتید حوزه علمیه در مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار می‌شود. /920/پ201/ع