غدیر در گذر تاریخ

حجت الاسلام محمد غفوری، کارشناس گروه سیره اهلبیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا اظهار داشت: عید غدیر در حال حاضر به عنوان اعتقادی شیعی مطرح است با اینکه همه مسلمانان به این واقعه عظیم دینی اذعان دارند.

وی اظهار داشت: اگرچه واقعه غدیر را بسیاری از کسانی که تعصب اعتقادی نداشتند نقل کرده اند و واقعه اعطای جانشینی و تفویض ولایت اتفاق افتاده و به تواتر نقل شده است اما به دلایلی در صدر اسلام سعی شد تا بر روی آن سرپوش بگذارند.

این محقق حوزه علمیه قم، با بیان اینکه سیاست های خصمانه موجب شد تا این عید بزرگ اسلامی کمرنگ شود، گفت: در قرن اول و دوم و سوم این عید بسیار مهجور شد و عید را به جز در سفارشات ائمه(ع) و بین تعدادی شیعیان کمتر می‌توان دید.

این محقق تاریخ اسلام بیان داشت: از لحاظ نقلی، ابوجعفر طبری که از علمای علم تاریخ محسوب می شود، در کتاب خویش تاریخ طبری، هیچ اشاره‌ای به واقعه غدیر نداشته است و این شاید به دلایلی همچون فضای محدود آن دوران بوده است، ولی بعدا کتاب مستقلی به نام کتاب الولایه مخصوص غدیر نوشته است و از طرق فراوان، واقعه غدیر را نقل کرده است.

وی با تاکید بر اینکه واقعه غدیر از علمای بسیار به چندین روایت و چندین طریق نقل شده است، گفت: اما این واقعه مهم انعکاس اجتماعی پایینی را به دلایل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دارد و تا زمان آل بویه تقریبا مراسمی برای بزرگداشت آن برگزار نشد.

این محقق حوزه علمیه قم با بیان اینکه حکومت آل بویه شیعی‌مسلک بودند، گفت: حاکمان این دوره برای تعظیم شعائر دینی بسیار تلاش کردند و واقعه عاشورا و عزاداری محرم و جشن غدیر را برجسته کردند و آنگاه شیعیان توانستند با آزادی، این عید را جشن بگیرند.

وی ادامه داد: در دوران آل بویه این عید جای خود را در جوامع اسلامی باز و رسمیت پیدا می کند اما بعد از آل بویه مجدد مسکوت می ماند تا در دور‌ه‌های بعدی که حکومت شیعه رسمیت پیدا می کند تا در دوران صفویه که اوج تعظیم شعائر دینی است.

این محقق تاریخ تشیع اظهار داشت: در دوران صفویه، علمای بزرگوار وارد صحنه می شوند تا عید جانشنی ییامبر(ع) را احیا کرده و بزرگی این عید در نگاه دین را به مردم نشان دهند.

این محقق حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت برگزاری عید سعید غدیر و احیای ارزش های ولایت در جامعه امروز، عنوان داشت: ولایت جدای از نبوت نیست زیرا اگر نبوت خاتمه یافت، جریان هدایت مردم پایان نمی یابد و خداوند در قرآن بیان داشته است که ما هادیانی را می فرستیم و بدون اینکه افراد هدایت شوند ، هرگز عذاب نخواهند شد.

وی گفت: طبق آیات متعدد قرآن باید بپذیریم که زمین خالی از اوصیای انبیای الهی(ع) نیست و امامت ادامه نبوت است. در روایت صحیح السند امیر المومنین علی(ع) به پیامبر(ص) همچو هارون(س) به موسی(س) توصیف شده است که هارون در زمان غیبت موسی، کارهای موسی را انجام می داد و هدایت مردم را بر عهده داشت.

کارشناس تاریخ اسلام بیان داشت: امامت شؤون نبوت را دارد جز اینکه بعد از حضرت محمد( ص) پیامبر دیگری نیست و به امام وحی نمی شود.

وی گفت: زنده نگاه داشتن غدیر یعنی ولایت را زنده نگاه داشتن و مساله جانشینی نبوت را تاکید کردن و راه حقیقی دین را گسترش دادن. از وظایف ما شیعیان است که متخلق به اخلاق اهلبیت (ع)شویم که آنها اسوه واقعی زندگی ما هستند.

وی با اشاره به روایت (کونوا لنا زینا و لاتکونوا شینا) بیان داشت: اگر رفتار ما شیعیان بد باشد تبلیغ معکوس برای جبهه حق می شود، اما اگر راه و رفتار درست باشد بهترین تبلیغ برای افرادی است که می خواهند به این راه بیایند. /909/ت302/ع