نقشه‌ای از تعاریف مختلف برای مفهوم فلسفی پیشرفت ارائه شود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در نخستین نشست علمی تخصصی ماهیت اسلامی پیشرفت که پیش از ظهر امروز 12 بهمن‌ماه در تالار معرفت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی دفتر قم برگزار شد، با اشاره به این‌که امروزه مباحث علوم انسانی با بیان ریاضی و نمودار به مخاطب عرضه می‌شود، گفت: مناسب است اندیشمندان و محققان عرصه الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت این اصل را مدنظر قرار دهند.
مدیر گروه فلسفه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تبیین ماهیت اسلامی پیشرفت را در گرو تعبیر ماهیت پیشرفت اسلامی دانست و با بیان این‌که تبیین مفهوم توسعه و پیشرفت منوط به مشخص کردن رویکرد خود از این تصمیم مبنی بر طرح مفهوم فردی توسعه یا مفهوم اجتماعی آن است، خواستار ارائه نقشه‌ای از تعاریف مختلف برای مفهوم فلسفی پیشرفت شد.
وی با اشاره به این‌که در مکاتب غربی، توسعه اجتماعی اقتصادی مطرح می‌شود و در مفهوم فلسفی آن تأکید بر مبانی است، اما وقتی بخواهیم از توسعه اقتصادی صحبت کنیم می‌خواهیم وضع اقتصادی را از وضع موجود به مطلوب تغییر دهیم، بر مراجعه به منابع اصیل و دسته اول از نظریه‌های غربی در این‌باره تأکید کرد و افزود: از آنجا که مکاتب فلسفی متفاوتی در غرب وجود دارد، تعاریف صحیحی را نمی‌توان از توسعه ارائه کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه غرب‌ستیزی و نقد غرب را بدون دقت در شناخت غرب و غرب‌شناسی دقیق که متأسفانه در کشور ایران به آن توجه نمی‌شود، صحیح ندانست و با بیان این‌که در غرب‌شناسی نباید عجله کرد، ابراز داشت: کمپانی‌های اقتصادی و سیاستمداران غربی از مدل‌ها و تعاریفی استفاده می‌کنند که نفع بیشتری ببرند که این دو نباید خلط شود.
وی ادامه داد: پرداختن به بحث فطریات لازم است، اما گره را باز نمی‌کند و از آنجا که هنوز یک مطالعه انسان‌شناسی جامعی که قوا، ساحت‌ها، گرایش‌ها و اهداف اسلام را به صورت نظام‌مند بیان می‌کند، انجام نداده‌ایم، نمی‌توانیم مدلی را از توسعه ارائه داد، بنابراین تنها به یک تعریف اکتفا می‌کنیم.
رییس مؤسسه حکمت و فلسفه ایران با بیان این‌که در علوم انسانی مبانی معرفتی مانند انسان‌شناسی وجود دارد و در این بین انسان اقتصادی و انسان سیاسی، انسان‌شناسی خاص است، گفت: در بحث توسعه به انسان‌شناسی عام توجه شده، اما به انسان‌شناسی خاص توجهی نشده است؛ در حالی که در حوزه علوم انسانی باید یک نظام انسان‌شناسی عام و یک نظام انسان‌شناسی خاص کار شود.
وی خواستار انجام یک پژوهش ویژه در بحث انسان‌شناسی خاص شد و با طرح این سؤال که چرا توسعه نه، پیشرفت آری، اظهار داشت: واژه‌ها دارای معانی و معانی دارای مبانی هستند و اگر واژه تغییر کرد یعنی معنا و مبنا تغییر کرده است؛ بنابراین تعبیر رهبر معظم انقلاب از توسعه به پیشرفت یک مبانی ویژه‌ای تولید می‌کند که محققان این عرصه باید آن را مورد نظر قرار دهند. /920/پ202/ع