توکل به خدا بهترین توشه برای مؤمنان است
وی افزود: مرحوم شیخ انصاری در مکاسب نقل می کند: وضع اقتصادی بسیار بدی داشتم، به مردم نیز بدهکار بودم، اسباب سفر را برای رفتن به شهر دیگری آماده کردم تا از رفیقی که آنجا داشتم کمک بگیرم، در راه با شخصی آشنا شدم و داستان را برای او تعریف کردم؛ آن شخص در جواب من گفت: بدان که در این راه موفق نمی‌شوی، زیرا از امام صادق(ع) شنیدم که می‌فرمود: هرکس به غیر خدا امید ببندد، نا امید می‌شود.
حضرت آیت الله مظاهری ادامه داد: در مورد مراتب توکل بیان کردیم که یک مرتبه تسبیب اسباب لازم است، اما نتیجه با خداوند است که برای عموم مردم اتفاق می‌افتد، اما برخی افراد مانند پیامبران و انسان های صالح، نیازی به تسبیب اسباب ندارند و تنها با توکل به خداوند امور خود را به انجام می‌رسانند.
استاد اخلاق حوزه علمیه بیان داشت: توحید افعالی استاد بزرگوار ما حضرت آیت الله بروجردی به جایی رسیده بود که نیازی به تسبیب اسباب نداشت، زیرا خود ایشان بارها روی منبر می‌فرمود: بنده ذره‌ای راجع به مرجعیت تسبیب اسباب نکردم و هرچه اتفاق افتاده تنها ناشی از لطف خداوند است؛ امام حسین(ع) نیز در دعای عرفه می‌فرماید: خدایا کسی که تو را دارد چه چیز ندارد و خدایا کسی که تو را ندارد چه چیز دارد.
وی اظهار داشت: اکنون نسبت به سابق توکل طلبه‌ها کم و توقع آنها زیاد شده است، زیرا درس خواندن و تقوای آنها کاهش یافته، این در حالی است که خداوند می‌فرماید: من علم را در فقر قرار دادم ولی بعضی از مردم در غنا به دنبال آن می‌گردند؛ من یاد دارم در گذشته طلبه‌ها در یک اتاق زندگی می‌کردند، اما یک زندگی خوب و با نشاطی داشتند و خداوند نیز از راهی که گمان نمی‌کردند روزی آنها را می‌رساند.
حضرت آیت الله مظاهری در پایان افزود: صفت توکل گاهی صفت تفویض هم پیدا می‌کند که این بهترین حالت و بهترین توشه برای مومن است و در این صورت است که خداوند وکیل زندگی او می‌شود و شیطان نیز حق ندارد در ساحت او وارد شود. /9392/