ولایتمداری حضرت زهرا

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پایان نامه «ولایت مداری حضرت زهرا(س)» پژوهشی از «سمیه خادم حسینی» به بررسی روش‌های حضرت زهرا(س) در پیروی از امامت و ولایت اهتمام ورزیده است.

بر اساس این گزارش، در چکیده این پایان نامه می‌خوانیم:

چکیده:

ریشه بسیاری از مشکلات و اختلافات اجتماعی و سیاسی جوامع مخصوصاً جوامع اسلامی را می‌توان در بی توجهی به مسأله ولایت و عدم تبعیت بی چون و چرا از مقام ولایت دانست، چرا که ولایت از پایه‌های اصلی اعتقادی و زیربنایی زندگی سیاسی-اجتماعی در اسلام است. این پژوهش با مبنا قرار دادن ولایت مداری حضرت زهرا(س) به بررسی روش‌های گوناگون ایشان در پیروی از امامت و ولایت می‌پردازد تا بتواند الگوی کاملی را در این راستا معرفی نماید. در این پژوهش پس از پرداختن به مسأله ولایت و جایگاه آن آثار و پیامدهای آن و بررسی خصوصیات ولایت مداران به مسأله اسوه پذیری و لزوم آن می‌پردازد و به دنبال آن روش‌ها و شیوه‌های گوناگونی که حضرت زهرا(س) به صورت علمی و عملی در مسیر ولایت مداری برای دفاع از حریم ولایت و امامت به کار برده بودند مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است؛ و البته به جهت ارتباط با موضوع به ناچار گریزی به حوادث تاریخی بعد از رحلت پیامبر(ص) نیز داشته است. در این میان از منابع تاریخی، روایی و تفسیری استفاده شده و از کتب و مقالاتی که به تحلیل رفتارها و گفتارهای ایشان پرداخته‌اند نیز بهره برداری شده است. روش‌ها و نحوه ولایت مداری حضرت زهرا(س) در آن دوران سخت و حساس می‌تواند راه گشای ما در دوران پیش از ظهور باشد؛ دورانی که آتش فتنه‌ها، دشمنی‌ها، نفاق‌ها، جاه طلبی‌ها و...از هر سو زبانه می‌کشد.

تعریف و تبیین موضوع:

ولایت مداری حضرت زهرا(س) در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. ولایت مداری به معنای حرکت بدون فاصله پشت سر امام و رهبر و تأثیر پذیرفتن از او می‌باشد. ولایت مداری و ادعای ولایت داشتن، خصیصه‌ای است که در جامعه اسلامی ما بسیار به چشم می‌خورد. در ظاهر و کلام، ادعای پیروی از مکتب اهل بیت را داریم؛ غافل از آن که مسأله ولایت از ارکان مهم مکتب اهل بیت(ع) است و ولایت مداری حاصل و نتیجه اعتقاد در این مکتب می‌باشد. این پژوهش به دنبال آن است که ولایت مداری واقعی را در مقطعی از زندگی یگانه بانوی اسلام جستجو نماید و به عنوان الگویی به پیروان و مدعیان ولایت و ولایت مداری و کسانی که خود را پیرو اهل بیت(ع) می‌دانند و حضرت زهرا(س) را به عنوان الگویی در زندگی خویش پذیرفته‌اند، ارائه نماید.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

مسلمانان و پیروان مکتب تشیع در جنبه عمل و رفتار در آیین اسلام، احتیاج به الگو و اسوه‌ای کامل و متعالی دارند و از طرفی مسأله ولایت نیز از مهم‌ترین ارکان دین محسوب می‌شود و این خود گویای اهمیت و ضرورت بحث ولایت مداری می‌باشد و انگیزه من نیز از ارائه این پژوهش ارائه الگو و روش منتخب این اسوه در حمایت از ولایت است.

مبارزات علمی:

حضرت فاطمه(س) علاوه بر این که از طریق رفتارهای سیاسی خود مبارزه با غاصبان را به شیعیان می‌آموزد بلکه در خطبه‌های خویش مردم را به مبارزه و جهاد فرا می‌خوانند. ایشان در یکی از پر معناترین خطبه‌ها می‌فرمایند:خداوند ایمان را برای پاکی شما از شرک و جهاد را به خاطر عزت و سربلندی اسلام قرار داد.

الف) افشاگری فاطمه(س):

حضرت زهرا(ع) اولین کسی بودند که انگیزه‌ها و اهداف شوم جمع شوندگان در سقیفه را برملا کردند.

1ـ افشای انگیزه‌های روانی غاصبین:

حضرت زهرا(س) قبل از هر چیز نیات واقعی آنان را آشکار می‌کند و مواردی را نام می‌برند: کینه ورزی نسبت به علی(ع)؛ ترس از عدالت و تیغ شمشیر علی(ع)؛ قدرت طلبی و جاه طلبی غاصبین؛ پیروی از شهوات؛ روحیه بدعت گذاری و تأویل قرآن.

2ـ افشای اهداف و نقشه‌های غاصبین:

از سخنان حضرت چنین برمی آید که اهداف آنان عبارتند از: انتقام گیری: حضرت زهرا(س) در این باره می‌فرمایند «اما افسوس که در جهت انتقام گرفتن از پدران مشرک و منافق خود که در جنگ‌های اسلامی علیه اسلام جنگیدند و کشته شدند، به دنیا روی آوردند»؛ خاموش کردن امامت و نور خدا؛ زیر پا نهادن سنت رسول(ص) و قصد تضییع و نابودی نسل او.

ب) یادآوری:

حضرت زهرا(س) در اقدامی دیگر به یادآوری اموری می‌پردازند که از واضحات است و مسائلی را بازگو می‌کنند که مخاطبین به چشم دیده و شنیده‌اند.

1ـ یادآوری دوران پیامبر(ص) و یاری و همراهی او:

حضرت زهرا(ع) در خطبه خود در دفاع از فدک می‌فرمایند «پیش چشم ما میراث پدرم را ببرند و حرمت نگه ندارند، همواره ما فرمانده بودیم و شما فرمانبر، ما امر می‌کردیم و شما تسلیم اوامر ما بودید تا آسیاب اسلام به گردش افتاد پس چرا امروز سرگردان شدید؟».

2ـ یادآوری غدیر:

گویا از آنچه رسول(ص) در روز غدیر خم فرمود آگاهی ندارید، سوگند به خدا که رسول گرامی اسلام(ص) در آن روز ولایت و رهبری امام علی(ع) را مطرح کرد و از مردم بیعت گرفت.

مبارزات عملی:

حضرت زهرا(ع) در وضعی است که نمی‌تواند قیام مسلحانه کند پس تنها باید از راه مبارزه منفی و عملی خشم و اعتراض خود را نشان دهد.

الف) فدایی دادن محسن:

حضرت در راه دفاع از ولایت سیلی خوردند، تازیانه بر بازوانشان نواخته شد و در نهایت نیز فرزند شش ماهه خویش را نیز قربانی راه ولایت نمودند.

ب) گریه مداوم:

در حالات حضرت فاطمه(س) آمده است که او آن قدر گریه می‌کرد که به حالت غشوه می‌افتاد و روشن است که این همه گریه در شرایط عادی معمول نیست بلکه گریه ایشان یک حرکت سیاسی و تظلم از ستم‌های وارده از سوی حکومت بود.

ج) تهدید به نفرین:

یکی از روش‌های مبارزه با ستمگران در زندگی اولیاء خدا و حتی در فرهنگ قرآن برائت جویی لسانی و لعن و طرد قولی و نفرین، یعنی دعای بر ضد آنان است. حضرت زهرا(س) پس از مناظره‌ای که با ابوبکر درباره فدک داشتند فرمودند:سوگند به خدا تو را نفرین می‌کنم.

نتیجه گیری:

با بررسی و تحقیق در زندگی حضرت زهرا(س) می‌بینیم که ایشان در سخت ترین عرصه‌های سیاسی و اجتماعی جلوتر از مردان سینه سپر می‌کنند و به دفاع از حق و ولایت می‌پردازند. ایشان با دفاع جانانه خویش مانع از پایان یافتن جریان ولایت در سقیفه شدند و از قتل علی(ع) جلوگیری نمودند و تبدیل به الگو و اسوه‌ای در حرکت‌های سیاسی-اجتماعی در جوامع اسلامی شدند.

شایان ذکر است، پایان‌نامه «ولایت مداری حضرت زهرا(س)» پژوهش پایانی «سمیه خادم حسینی»، برای اخذ مدرک سطح 2 حوزه علمیه بانو امین تهران است که در سال 1388 دفاع شده است و استاد راهنمای آن «درناز صمدیان» و استاد داور آن «دکتر طوبی شاکری» است. /9193/پ202/ی