اخلاق عمومی پایه اخلاق حرفه‌ای است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمدامین قانعی راد رییس انجمن جامعه‌شناسی ایران و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، پیش از ظهر امروز در نشست «اخلاق حرفه‌ای علم در ایران» که در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، با اشاره به تعارض و دوگانگی توسعه علمی گفت: امروز افزایش دانشگاه‌ها و دانشجویان و تعداد مقالات به لحاظ کمی از شاخص‌هایی است که بر آن تاکید شده و شتاب فزاینده‌ای دارد.
وی افزود: این حرکت سبب فساد علمی و فقدان کیفیت علم می‌شود، امروز مقالات، کتابها و ترجمه‌ها فاقد کیفیت بوده و قابل درک و فهم نیست به ویژه در علوم انسانی که علمی مفهومی است در فهم اندیشه‌های نویسندگان با مشکل روبرو هستیم.
رییس جامعه‌شناسی ایران با اشاره به گسترش نابسامان علم برای همه در کشور عنوان کرد: در برخی دانشگاه‌ها با داشتن دو یا سه نفر استادیار گاهی 50 دانشجو در یک رشته علمی گرفته می‌شود، آنچه به دانشجویان منتقل می‌شود در حد پایین و فاقد کیفیت لازم برای ورود به تحصیلات تکمیلی است، دانشجویانی هستند که در زمینه آنچه پایانامه می‌دهند اطلاعات کافی ندارند.
قانعی‌راد در ادامه افزود: مباحث کمی علم مشکلاتی را ایجاد کرده و عمق اندیشه در علم را کاهش داده است به عنوان مثال مقاله‌نویسی بدون بحث عمیق علمی صورت می‌گیرد و صرفا تعداد مقالات در نظر گرفته می‌شود.
وی با اشاره به نظام ارزش‌یابی در علوم انسانی اظهار داشت: در کشور نظام ارزیابی علم فرزندان ما را به ویژه در علوم انسانی بدون بینش، ذهنیت و توانایی تحلیل درست تربیت می‌کند اگر تعداد دانشجویان را کمتر گرفته قدرت تحلیل را به آنها آموزش داده و یا به سمت رشته‌های کاربردی‌تر سوق دهند برای جامعه بهتر است.
رییس جامعه‌شناسی ایران با اشاره به بحران اخلاق در حوزه‌های مختلف علمی بیان داشت: کشوری که تولید ندارد علم‌آموختگان آن در اثر بیکاری به حوزه دیگر که درک درستی از آن نداشته وارد می‌شوند و این مساله سبب بی‌اعتمادی به جامعه علمی کشور می‌شود.
قانعی‌راد در ادامه با اشاره به این‌که ما در ایران با فساد علمی مواجه هستیم، گفت: به عنوان مثال امروزه پزشکی به یک نظام تجاری تبدیل شده است و بحران اخلاق در رشته پزشکی با برگزار کردن کمیته‌های اخلاق حل نمی‌شود، در بسیاری از مکان‌ها منشور اخلاقی قرار داده شده اما در همان مکان اخلاق رعایت نمی‌شود، زمانی‌که قانون‌گریزی در ایران شدید است از منشورهای اخلاقی کاری بر نمی‌آید.
وی با اشاره به چارچوب غلط آموزش عالی درباره آموزش اخلاق عمومی به جای اخلاق حرفه‌ای ابراز کرد: در جامعه و آموزش عالی ما تفاوت اخلاق عمومی و اخلاق حرفه‌ای مورد نظر قرار نگرفته در حالی‌که این دو متفاوت هستند با اخلاق باید نوع نگاه ما تغییر کند، نگاه مسؤولان ما و محتوای کلاس‌ها بیان اخلاق عمومی است چیزی که فرد باید در دوران دبستان، دورن خانواده و اجتماعات مذهبی تا 17 سالگی آموخته باشد حال اگر نیاموخته دچار مشکل هستیم.
رییس جامعه‌شناسی ایران افزود: اخلاق عمومی پایه اخلاق حرفه‌ای است نباید صرفا تکرار شود اخلاق حرفه‌ای را هم نباید به صورت تفکیکی در آورد بلکه باید در دانشگاه بین استاد و دانشجو جریان و سریان داشته باشد، در اخلاق حرفه‌ای باید استاد مرجعیت اخلاقی داشته باشد یعنی باید در دانشگاه استاد اخلاق حرفه‌ای داشته باشد.
قانعی‌راد در پایان خاطرنشان کرد: باید رابطه دانشگاه با دولت تغییر کند یعنی دانشگاه راه‌کارهایی برای کنش مستقل داشته و به بدنه نفتی دولت وصل نباشد./807/پ202/ب4