سلوک عرفانی مترجم مشهور نهج البلاغه

حجت­الاسلام محمدمهدی دشتی، فرزند مرحوم محمد دشتی مترجم نهج­البلاغه، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با بیان این که حجت الاسلام والمسلمین محمد دشتی(ره) شاخص­های زیادی داشتند و مجموعه این عوامل و ویژگی­ها سبب شد تا شخصیتی شکل بگیرد که در ابعاد مختلف می­شود آن را الگویی برای جوانان و طلبه­های جوان مطرح کرد.

نماز شب برای طلبه مثل آب برای ماهی است

مسؤول مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع) به بیان حالات روحی و عرفانی مرحوم دشتی اشاره و اظهار داشت: یکی از ویژگی­های اخلاقی و رفتاری ایشان، حالات روحی و عرفانی بود؛‌ ایشان در زمانی که طلبه جوانی در حوزه علمیه بودند، ‌به سفارش مرحوم آیت­الله میرزاهاشم آملی و آیت­الله حسن­زاده­ آملی بحث نماز شب و واردشدن به این وادی را آغاز کردند که تا آخرین روز حیاتشان نیز پایبند به این مسأله بودند؛ حتی در اوقاتی که بسیار خسته بودند و مشکلات کاری داشتند، نماز شبشان هیچ گاه ترک نمی­شد؛ همیشه می گفت که نماز شب برای طلبه مثل آب برای ماهی است.

وی درباره الهاماتی که به مرحوم دشتی در نماز شب می شد پرداخت و تصریح کرد: بسیاری از کارهایی که ایشان مقدمات آن را فراهم و کتاب­هایی آماده کردند، شروع آن را در سحر انجام داده بودند و به ایشان الهام و عنایتی شده بود؛ بارها مشاهده کرده بودیم که در کنار سجاده نماز ایشان کاغذ و خودکار است و مطالبی که به ذهنشان می­آید را یادداشت کرده و بعدا به سرفصل­های مختلف تبدیل می­کنند.

  مرحوم محمد دشتی، مترجم نهج البلاغه

برطرف کردن مشکلات مردم، سیره مرحوم دشتی

حجت­الاسلام دشتی انجام صله رحم را ویژگی دیگر اخلاقی ایشان نام و برد و گفت:‌ مرحوم دشتی به مسأله صله رحم بسیار پایبند بودند و همیشه به آن تأکید می­کردند و به این فرمایش پیامبر(ص)‌ که حتی با کسانی که با شما قهر هستند، رفت و آمد کنید، نیز عمل می­کردند و با کسانی که با ایشان میانه خوبی نداشتند و به ایشان بدی کرده بودند، رفت و آمد می­کرد و تا آن جایی که می­توانست در صدد بر طرف کردن مشکلات فامیل بر می­آمد.

فرزند مترجم نهج­البلاغه با اشاره به فرمایشی از رهبر معظم انقلاب یادآور شد: پشتکار و همت، دیگر ویژگی مرحوم دشتی به شمار می­آید؛ هیچ کاری را آغاز نمی­کرد، مگر اینکه آن را به پایان می رساند؛ در تحقیقاتشان و سایر مسائل از جوانی چنین روحیه­ای داشت که اگر فرمایشات رهبر معظم انقلاب را در هفتم تیرماه 1380 مرور کنیم، از ویژگی­هایی که ایشان نام می­برند، بحث پشتکار او بود.

تألیف 110 جلد کتاب در 25 سال توسط مرحوم دشتی

مسؤول مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع) درباره تعداد تألیفات مرحوم دشتی خاطرنشان کرد:‌ سن مرحوم دشتی به پنجاه سال نرسید که وفات کردند، اما تعداد آثار ایشان حدود 110 جلد بود؛ اگر زمان شروع کار تحقیقاتی ایشان را ‌محاسبه کنیم، حدود 25 سال فرصت داشت که این کارها را انجام دهد، اما به قدری تحقیقات ایشان زیاد بود که می­بینیم این تعداد کتاب را به جامعه عرضه کرد و برخی از شاخص­های این آثار مثل ترجمه نهج البلاغه و نهج الحیات را بیشتر از ایشان می­شناسند که در حال حاضر 94 اثر از ایشان به چاپ رسیده است.

وی اظهار داشت: ایشان در مشکلات کاری و مسائل مختلف، بسیار توسل و توکل به اهل بیت(ع)‌ پیدا می­کردند و متذکر به فضائل اهل بیت(ع)‌ بودند و 14 هزار صلوات ایشان در بین دوستان و آشنایان معروف است که در مشکلات 14 هزار صلوات را شروع می­کردند و به یکی از معصومین(ع)‌ هدیه می­کردند.

توصیه های مرحوم دشتی به روزه­داران برای بهره مندی هر چه بیشتر از ماه رمضان

حجت­الاسلام دشتی به الگو بودن مترجم نهج­البلاغه اشاره و تصریح کرد: نمی­توان همه ویژگی ایشان را در چند دقیقه مطرح کرد، اما یک مجموعه­ای از عوامل دست به دست هم داد تا شخصیتی همچون استاد دشتی را به جامعه تحویل دهد که الحمدلله در زمان حیاتشان و هنوز هم بعد از وفاتشان در خیلی از مسائل شاخص هستند و به عنوان الگو و سمبول مطرح می­شوند.

فرزند مترجم نهج­البلاغه به بیان توصیه­های ایشان به روزه­داران درباره استفاده هر چه بهتر از فرصت­ها و ظرفیت­های ماه مبارک رمضان پرداخت و گفت: مرحوم دشتی در ماه رمضان لحظه­ای را تلف نمی­کرد و شب­ها تا نیمه شب مشغول مطالعه و نوشتن بود و بعد از سحر نیز مشغول خواندن قرآن می­شد؛ توصیه ایشان به روزه داران این بود که لحظه­های این ماه را قدر بدانید و فرصت­ها را از دست ندهید، چرا که ماه مبارک رمضان فرصتی استثنایی بوده که خداوند متعال در اختیار ما گذاشته است.

توصیه مرحوم دشتی به طلاب در ماه مبارک رمضان

مسؤول مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع) درباره حالات روحی ایشان در ماه رمضان یادآور شد: اوج بهره­مندی ایشان از ماه مبارک رمضان، ‌شب­های قدر و شب شهادت حضرت علی(ع) بود که واقعا در بسیاری از مسائل از جمله عزاداری و گریه­کردن غیرقابل کنترل شده و بی­اختیار می­شد.

وی به بیان توصیه مرحوم دشتی به طلاب در ماه مبارک رمضان اشاره و خاطرنشان کرد: توصیه ایشان به طلاب این بود که تا می­توانند به تبلیغ بروند و به این مسأله تأکید می­کرد، چرا که نهایت ثمره تحصیل طلاب در حوزه­های علمیه می­تواند به صورت تبلیغ دین در جامعه باشد و تبلیغ وظیفه اصلی طلاب است؛ ایشان خودشان نیز به این مسأله پایبند بودند و در آخرین سفری که منجر به ارتحال ایشان شد، سفر تبلیغی بود که در مسیر برگشت از کاشان تصادف کرد و وفات یافت.

درباره بهره­های علمی مرحوم دشتی در ماه رمضان/تبلیغ در نگاه مرحوم دشتی

فرزند مترجم نهج­البلاغه درباره بهره­مندی علمی مرحوم دشتی از ماه مبارک رمضان اظهار داشت: ایشان در این ماه تا سحر به مطالعه و نوشتن می­پرداخت و خواب او در این ماه بسیار کم بود و شاید بیشتر از 4 ساعت نمی­خوابید و از ثانیه ثانیه این ماه استفاده می­کردند.

مسؤول مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع) به بیان تبلیغ در نگاه مرحوم دشتی پرداخت و تصریح کرد: ایشان تبلیغ را ثمره تمام درس­هایی که در حوزه خوانده می­شود، می­دانست؛ مرحوم دشتی می­گفت طلبه همیشه باید ثمره علمی یا کتاب و سخنی داشته باشد و به خاطر دینی که بر گردن ما است باید قدمی باید در مسیر اسلام برداریم.

اگر طلبه بدون مطالعه منبر برود، خیانت است

حجت­الاسلام دشتی افزود: ایشان تأکید بسیاری بر غنای مطالبی که طلاب در بالای منبر بیان می­کنند، داشت و به طلاب می­گفت مطالعاتتان به روز باشد و خیانت است که اگر طلبه بدون مطالعه منبر برود و فقط چیزهایی را که در ذهنش است، مطرح کند و باید مطالبی را بگوید که برای مردم قابل فهم بوده و مشکلات روز جامعه باشد و به درد جوانان بخورد و مردم امروز را اغنا کند و به سمت اسلام و اهل بیت(ع)‌ بیاورد.

وی در ادامه توصیه­های مرحوم دشتی به طلاب گفت: ایشان خطاب به طلاب می­گفت طلبه باید با جریان­های مختلف و انحرافات فکری در جامعه آشنایی داشته باشد و سخنرانی­ او برای کل جامعه مفید باشد؛ ویژگی­ دیگری که ایشان داشت و به طلاب نیز توصیه می­کرد، نترسیدن در تبلیغ و سخنرانی­ها بود و می­گفت که نباید از غیر خدا بترسید و باید حرف حق را بگوید و واقعیات جامعه و مسائل مختلف تاریخ را به مردم برساند تا بارها تاریخ تلخی که برای اهل بیت(ع) پیش آوردند، تکرار نشود.

فعالیت­های عام­المنفعه مرحوم دشتی

فرزند مترجم نهج­البلاغه در پایان به فعالیت­های عام­المنفعه مرحوم دشتی اشاره کرد و گفت: ایشان در زمان حیات خود چنین کارهایی را به وفور انجام دادند و از سن جوانی خود که به تبلیغ می­رفتند، مشکلات منطقه تبلیغی­اش را حل می­کرد و اجماعی از مردم ایجاد می­کرد که بتوانند مشکلات خودشان را حل کنند؛‌ ساخت مسجد و منزل برای فقرا جزو سیره عملی ایشان بود که همیشه در زندگی داشتند.

زندگی نامه مرحوم دشتی

استاد محمد دشتی در سال 1320 در روستای «آزادمون» از توابع شهرستان محمودآباد، در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود؛ بعد از اتمام دروس ابتدایی، در سال 1342 با پیشنهاد بزرگان روستا و به سبب عشق به آموختن علوم حوزوی، به حوزه علمیه آمل وارد شد و پس از یک سال، برای ادامه تحصیل به شهر مقدس قم نقل مکان کرد.

شیخ محمد دشتی پس از اتمام سطح در حوزه، از محضر آیات عظام مشکینی، جوادی آملی، مکارم شیرازی، سبحانی، میرزا هاشم آملی، حسن زاده آملی، محمدی گیلانی، محمد حقی، شهید مفتح و شهید مصطفوی کرمانی استفاده کرد و همچنین موفق شد مدرک دکتری را اخذ کند.

استاد محمد دشتی در کنار دروس حوزوی همواره به فعالیت های تحقیقاتی می پرداخت و در موضوعات مختلف کتاب هایی را به رشته تحریر درآورد، ایشان به ویژه به نشر احادیث نهج البلاغه اهتمام داشت.

برخی تألیفات 

مجموعه بینش توحیدی، مجموعه تربیتی، مجموعه آشنایی با نهج البلاغه،‌ مجموعه فرهنگ سخنان معصومین(ع)، مجموعه تحلیل تاریخ سیاسی معصومین(ع)  از کتاب های منتشر شده آن عالم فقید به شمار می رود و کتاب هایی نیز در آستانه نشر قرار دارند.

وی قبل و بعد از انقلاب فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی داشته است.

در 14 اردیبهشت­ماه 1380 در حال مراجعت از سخنرانی در «هیأت رهروان عترت» در کاشان، در بین راه اتومبیل حامل ایشان دچار سانحه شد و بعد از ده روز بستری شدن در بیمارستان تهران، دعوت حق را لبیک گفت و به لقاءالله پیوست.

پیکر پاک ایشان در قم با شرکت فضلا و مردم تشییع شد و بعد از اقامه نماز توسط آیت­الله حسن زاده آملی در راهرو صحن عتیق حرم مطهر حضرت معصومه(ش)‌به خاک سپرده شد./822/ت300/س