سیره فرهنگی و سیاسی امام جواد/ شیوه مبارزاتی جوادالائمه با مخالفان مکتب تشیع
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه های علمیه پیش از ظهر امروز در همایش سیره و زمانه امام جواد(ع) که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد با اشاره به حلول ماه رجب و مناسبت های این ماه و و ولادت امام جواد(ع)، عنوان کرد: انجمن تاریخ پژوهان حوزه بعد از همایش مربوط به امام کاظم(ع) توفیق به اقدام به برپایی همایش سیره و زمانه امام جواد داشته اند که باید تبریک و خدا قوت گفت و انشاءالله در فضای جامعه اقدامات دیگری از این قبیل دیده شده و شاهد تأثیر گذاری کارها باشیم.
وی با اشاره به سیره سیاسی و فرهنگی امام جواد(ع)، ابراز داشت: یکی از باورهای شیعه برای امامان معصوم(ع) هم عصمت علمی و هم عصمت عملی قائل است؛ همانگونه که تقوا، ورع و پرهیز از زشتی ها ائمه ما سرآمد بودند و در جایی لغزشی از امامی نقل نشده است در بعد علمی هم در رابطه با معزلات و مشکلات جامعه اسلامی در جبهه مقدم برای پاسخ گویی بودند که این دو ویژگی در اداوار تاریخ مورداعتراف دوست و دشمن بوده است.
آیت الله حسینی بوشهری ادامه داد:چه در دنیای اسلام و چه دنیای کفر دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی در برابر علم و دانش اهل بیت(ع) سر تواضع و تسلیم فرود آورده اند؛ که این بزرگی در عصر صادقین(ع) دیده ایم و در اوج علی بن موسی الرضا(ع) بود و با نهایت توطئه ای که دشمنان کردند نتواستند به اهداف خود برسند؛ دویست سال به همین منوال گذشت و شیعه، امامان خود را در اوج عصمت علمی و عملی می دانست.
وی با بیان این که بعد از دویست سال شیعه کمی در جهت فهم عصمت علمی امامان خود تردید ایجاد کرد، اظهار داشت: شیعه بعد از شهادت امام هشتم(ع) یکباره با صحنه‌ای تجربه نشده مقابل شد و رهبری شیعه به دست آقازاده نوجوان در سن هشت سالگی افتاد و طبعا وضعیتی غیر قابل پیش بینی پیش آمد و کسانی که قائل بودند امام باید پاسخگوی همه مسائل باشد دچار تردید شدند چرا که گفتند ما امروز با امامی مواجه شده ایم که نمی تواند تضمین کننده عصمت علمی باشد.
مدیر حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: در دوران امامت امام جواد(ع) سه جبهه در برابر امام سربرافراشتند؛ نخست معاندین و کینه توزان اهل بیت(ع) بودند و دوم مخالفین مکتب شیعه و سوم خود شیعه بود که در میان آن ها مجموعه ای از شبهه و تردید و سکوت و اعلام موضع آشکار شد و مشکل اساسی همین جا بود و در این میان وضعیت شیعه بغرنج شد و مکاتب در راه مانده سربلند کرده و عرصه را صحنه تاخت و تاز خود دیدند و تصور کردند با ایجاد تفرقه بین شیعه می توانند پایه های اعتقادی خودشان را محکم کنند و رهبری این حرکت توسط حسین بن قیاما واسطی شکل گرفت.
وی با بیان این که گروهی از بزرگان شیعه مثل یونس بن عبدالرحمان در این دوران گرفتار شدند، تصریح کرد: یونس بن عبدالرحمان کسی بود که در تعبیرات او را امین در مسائل دینی و دنیایی می دانستند؛ نقل شده است بعد از شهادت امام رضا(ع) او با ریّان بن سلط در جلسه ای در منزل یکی از یاران امام رضا(ع) نشسته بوند و در رسای حضرت گریه می کردند که به یکباره یونس گفت گریه ها را رها کنید و پیشوای بعد از امام رضا(ع) را تا بزرگ شدن آقا زاده ایشان انتخاب کنید که ریّان بن سلط گلوی او گرفت و فشرد و گفت: آیا تو در میان ما هستی و کفر می‌ورزی اگر امامت یک منصب الهی است طفل یک روزه با پیرمرد فرقی ندارد.
مدیر حوزه های علمیه افزود: در برابر یونس، شخصیت هایی مثل علی بن جعفر(ع) هم بودند که روایت‌های زیادی به نقل از او داریم؛ ایشان در مرعا و منظر دست این کودک را که نوه برادر او است می بوسد و وقتی با اعتراض اصحاب مواجه می شود می گوید: وقتی خداوند این کودک را بر من پیرمرد برتری داده است و من نیز باید او را بزرگ بشمارم.
وی با اشاره به شخصیت بزرگ علمی امام جواد(ع)، ابراز کرد: حضرت امام جواد(ع) در همان سن کودکی سؤالات سخت را پاسخ می دهد به گونه ای که چشم ها را متحیر خود می کند و بعد از این بود که دنیا فهمید شیعه بزرگ است و افراد بزرگی همچون ابن ابی عمیر در خدمت حضرت بوده و از وجود ایشان استفاده کردند.
آیت الله حسینی بوشهری به مشکلات زمان امام جواد(ع) اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: ظلم و ستم دستگاه عباسی بسیار زیاد بود و علاوه بر ظلم دستگاه حکومت، مکاتب فکری زیادی همچون فتحی، واقفی، اسماعیلیه، معتزله و صوفیه رشد کرد و همچنین شورش های علویون همچون محمد بن دیباج عرصه را بر امام جواد(ع) تنگ کرد و قدرت نظامی و اقتصادی شیعه مشکل پیدا کرد و وضعیت عباسیان به گونه ای بود که امپراتوری بزرگ اسلامی را تشکیل داده بودند و انتقال علوم عقلی از یونان به مناطق اسلامی هم توسط دشمنان می خواست تا مردم از سرمایه علمی جدید استفاده کرده و از معارف اهل بیت(ع) چشم بپوشند.
وی با اشاره به اقدامات مؤثر امام جواد(ع) برای برون رفت از فضای پرشبهه و خفقان آن زمان، یادآور شد: نخست اقدام برای تثبیت جایگاه امامت بود که باید ترمیم می شد، همین خاطر امام جواد(ع) ارتباط با اصحاب را برقرار کرد و آنها سخنان امام جواد(ع) برای یکدیگر نقل می کردند و فهمیدند که دست شیعه پر است و هچنینچون سازماندهی شیعه به هم خورده بود و با دسیسه های عباسی ها و کارشکنی های شیعیان مثل دو لبه یک قیچی سازمان تشیع را به هم زنده بود، حضرت شبکه وکلا را تأسیس کرد و آن چه که امروز در مرجعیت ما وجود دارد ادامه همان مسیر امام جواد(ع) است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه افزود: کار دوم حضرت، مبارزه از تجزیه و تفرقه شیعیان بود و سوم دریافت وجوهات برای تقویت پایه اقتصادی شیعه بود که حضرت تمام تلاش خود را کردتا شیعه وابسته به غیر نباشد و کار دیگر حل و فصل مشکلات درون سازمان شیعه و اختلافات شخصی بود که در زمان امام صادق شکل گرفته بود.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که ما امروز نگران نفوذ دشمن هستیم، ابراز داشت:ما باید خودمان با نفوذ حساب شده و برنامه ریزی شده در دستگاه دشمن، حرف خودمان را به کرسی بنشانیم همچنان که اقدام دیگر امام جواد(ع) نفوذ در جریان عباسی بود به این گونه که شیعه پست های حساس را در دست بگیرند تا شیعه احساس تنهایی نکند.
وی تأکید کرد: در زمان امام جواد(ع) گفت‌وگو، مناظره و پاسخ گویی به شبهات ادیان و مکاتب شیعه رشد کرد و آخرین اقدام ایشان نامه نگاری برای شیعیانی بود که نمی توانستند ارتباط مستقیم با حضرت امام جواد(ع) داشته باشند و این شیوه حرکت سیاسی و فرهنگی در مواجهه با دشمنان اسلام می تواند الگوی مناسبی باشد./1330/202/ب2