رسانه ابزار گفتمان سازی و در خدمت گفتمان ها است/ از رسانه برای انتقال مفاهیم مهدویت استفاده شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، نواب همتیان، کارشناس ارشد در حوزه رسانه و ارتباطات، شامگاه پنجشنبه دوره آموزشی در انتظار باران کانون فرهنگی تمیم انتظار، به طرح مسائل مربوط به رسانه شناسی و نقش رسانه‌ها و آینده شناسی رسانه پرداخت و با بیان اینکه رسانه بر محوریت پیام و پیام رسانی مبتنی است، گفت: گفتمان یکی از اصلی‌ترین مواردی است که رسانه در خدمت آن قرار می گیرد.

کارشناس رسانه و ارتباطات در ادامه به تبیین مفهومی انقلاب و انقلاب امام زمان(عج)، که مفهوم زیر و زبر کردن پدیده های اجتماعی را دارد و بر محور گفتمان سازی اصیل قرآنی تمرکز دارد پرداخت و تصریح کرد: آنچه امروز مهدی گرایان و جامعه مهدوی وظیفه دارند تکیه بر گفتمان اصیل قرآنی و استفاده از ابزارهای رسانه ای با توجه به عناصر زیباشناسانه قرآنی است تا در قالب هنر اصیل و زیباشناسانه، مفاهیم و گفتمان انقلاب اسلامی را که بایست متصل و در جهت انقلاب مهدوی باشد، در جوامع رشد و توسعه دهد.

وی در ادامه افزود: مراحل شکل گیری یک گفتمان به صورتی است که از یک جنبش کوچک آغاز و سپس دارای حرکتی ابتدایی می‌شود، این حرکت در گذر زمان تبدیل به موج و جریان اجتماعی شده و به موجب این جریان سازی، نهضت فکری گفتمان خود را پایه ریزی می‌نماید.

رسانه‌ها در شکل دهی گفتمانها مؤثر هستند

این کارشناس رسانه با بیان اینکه در دنیای امروز، تبیین و تشکیل گونه‌های گفتمانی برای هر گفتمان لازم و تعیین کننده است، تصریح کرد: آیا رسانه ها می‌توانند گفتمان ایجاد نمایند یا خیر؟  همان گونه که رسانه ها ابزار دست گفتمانها و جریانات فکری است، به همان اندازه در شکل دهی به یک گفتمان و نهادینه سازی آن در جوامع نیز مؤثرند.

همتیان با اشاره به برخی برنامه های تلویزیونی، آنها را موفق در تأثیرگذاری و جذب مخاطب عنوان کرد و گفت: ماه عسل و خندوانه در ایجاد گفتمان و جذب آراء و افکار عمومی موفق بوده‌اند.

کارشناس ارتباطات و رسانه ادامه داد: از جمله گونه های گفتمانی تأثیرگذار برنامه خندوانه را می‌توان بکارگیری قالب جدید در طنز پردازی تحت عنوان استندآپ کمدی، ارتباط گیری با مشاهیر و چهره‌های به روز جامعه در برنامه و جهت دهی دیدارها در راستای مباحث محتوایی، کاراکتر سازی با مؤلفه‌های جذاب و متناسب با ذائقه عمومی با استفاده از کاراکتر جناب خان، همچنین پرداخت و توجه به مباحث مورد نیاز روز مردم با راه اندازی کمپین قطره قطره و مسابقه کتابخوانی، عنوان کرد.

وی در ادامه به تبیین مسائلی که موجب ایجاد خلل در روند گفتمان سازی رسانه‌های داخلی می‌شود پرداخت و خاطرنشان کرد:  فقدان تنوع در گونه های گفتمانی و عدم رعایت نسبیت گفتمانی، به این صورت که مواضع و ابزار ما با مخاطب تناسب کافی نداشته باشد، همچنین عدم توجه به ساختار گفتمانی به طوری که در مباحث فرهنگی دینی و عدم هماهنگی و وحدت ساختاری در ارگانها و نهادهای کشور، موجب شده است نتیجه مورد نظر حاصل نشود.

همتیان با بیان اینکه عدم توجه به غنای گفتمانی و عدم توجه به استقلال گفتمانی باعث از هم گسیختگی و بی‌نتیجه بودن تلاش های فرهنگی است، اظهار کرد: عدم توجه به فرایند بودن تولید یک گفتمان از دیگر آسیب هایی بود که با آن مواجه هستیم.

گفتمانهای کشور عموما فرد محور هستند

وی در ادامه افزود:  آنچه عموما در کشور ما دیده می‌شود فرد محور بودن گفتمانهای داخلی است به گونه‌ای که بدون محوریت و تکیه بر شخص، نمی‌توانیم گفتمان بلند مدتی را در لایه‌های جامعه داشته باشیم، تکیه بر فرد باعث می‌شود که اصل فلسفه و هدف یک گفتمان به دست فراموشی سپرده شود و عوام مردم، آن شخصیت را صرفا به طور عاطفی دنبال کنند و در صورت لغزش و انحطاط وی، تفکر پشت سر او را مورد نقد قرار دهند.

همتیان اضافه کرد: وقتی شخصیتی گفتمان ساز می‌شود، خودش به تنهایی نماد است، علاوه بر آن حامل نماد نیز هست، بدین صورت خواص فکری یک جامعه به عنوان نماد آن تفکر مورد توجه و بررسی بسیار دقیق مردم عوام قرار می‌گیرند، ضمن اینکه باید توجه داشت که نمادها در شکل گیری یک گفتمان باعث غنا و تقویت آن نیز می‌شوند.

این کارشناس رسانه و ارتباطات در ادامه فقدان فلسفه بنیادین مناسب، در تشکیل یک گفتمان را آسیب بسیار مهم و جدی دانست و اظهار کرد: وقتی که در هر جنبشی، هدف و فلسفه اصلی حرکت مجهول و گنگ باشد، شاکله فکری اجتماع به سمت هدف آن گفتمان حرکت نخواهد کرد، فقدان اندیشه در باب ظرفیت شناسی و  فقدان تعامل مناسب با مخاطب دو جزء دیگر این مسأله است.

گفتمان سازی فلسفه قیام عاشورا باید مورد توجه قرار بگیرد

وی عنوان کرد: آنچه در گفتمان سازی عاشورایی، می‌بایست مورد توجه جامعه مهدوی قرار گیرد، هدف و فلسفه قیام عاشورا و ارجحیت دهی گفتمان امام حسین(ع) برشخصیت های نقش آفرین در کربلاست، آنچه گاهی جوامع شیعی را دچار غفلت از اصل مفاهیم عاشورایی می‌کند، نوعی نشأت عاطفی است که به دنبال شخصیت گرایی صرف به وجود می‌آید، به گونه‌ای که مخاطب قبل از اینکه به چرایی شهادت امام حسین (ع) و بررسی علل و تحلیل بروز رخدادها بپردازد، صرفا به چگونگی شهادت می‌پردازد.

همتیان در ادامه بیان کرد: آنچه در جوامع امروز بیش از همه در آموزش اجتماعی نقش دارد، رسانه است و حتی می‌توان در برخی موارد سهم رسانه را از سهم خانواده و مدرسه نیز بیشتر دانست./201/1304/ب1