جامعه دینی تا تمدن؛ یک پله تفاوت با واقعیت
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله سید مهدی میرباقری در پنجمین نشست از سلسله همایش‌های گفتمان انقلاب اسلامی با موضوع انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی اظهار داشت: برخی تمدن اسلامی را نفی می‌کنند و این مسئله به دلیل نگاه حداقلی این افراد به مسئله دین است.
وی افزود: این افراد ظرفیتی برای اسلام قائل نیستند تا بتواند تمدن بسازد و همان طور که نمی‌پذیرد علم نمی‌تواند دینی و غیردینی باشد، نسبت به تمدن نیز همین اعتقاد را دارند.
نماینده مردم استان البرز در مجلس خبرگان رهبری درباره تعریف تمدن گفت: تمدن اسلامی در واقع یک پارادوکس است که هم اسلامی و هم تمدن باشد و بر فرض که بپذیریم این تمدن اسلامی است، باید نسبت آن را با تمدن غرب تبیین کنیم.
وی تاکید کرد: تمدن غرب ذیل عقلانیت مدرن غرب و آن غربی که به عالم و آدم نگاه تکنیکی دارد، معنا می‌شود؛ یعنی معتقدند که غرب ناشی از یک متافیزیکی است و از یونان قدیم ناشی می‌شود و در غرب مدرن به اوج خودش می‌رسد.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی با تبیین نسبت عالم با خدا اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم نگاه غرب را موحدانه تعریف کنیم، نسبت خداوند متعال با جهان نسبت ساعت ساز و ساعت است و خداوند این عالم را ساخته است و دیگر جهان کار خودش را انجام می‌دهد.
وی اظهار داشت: مشکل اول این است که غرب بین باطن و ظاهر غرب خلط گردید و غرب را برابر تمدن می‌بینند، دوم لباسی است که انسان بر این جهان و خودش پوشانده است، با عالم دینی و انسان دینی جمع بسته نمی‌شود و لذا با وام گرفتن از تمدن غربی و جامعه غربی، سپس معکوس کردن آن در دنیای اسلام، تمدن اسلامی محقق نمی‌شود.
آیت الله میرباقری ادامه داد: دو جهان شکل می‌گيرد؛ جهان نورانی و جهان ظلمانی. جهان نورانی جهان آنهایی است که دین الهی و توحيد را پذیرفتند، در مقدمه آن کفر به طاغوت ورزیدند و تحت ولایت الله قرار گرفتند؛ جهان ظلمانی جهان کسانی است که اولوهيت الهی را نپذیرفتند و تحت ولایت اولياء طاغوت واقع شدند، سيرشان از نور به سمت ظلمات است.
وی گفت: سنت اختصاص به عالم حيات خصوصی انسان ندارد، در حوزه حيات اجتماعی انسان هم همينطور است؛ انسانها آنجایی که دور هم جمع می‌شوند و با هم همدلی، همفکری و همکاری می‌کنند و از اعماق وجودشان با هم ارتباط پيدا می‌کنند که عمق جامعه انسانی به اعماق اراده های انسان و عوالم انسان برمی‌گردد. یعنی آدم نگاه می‌کند جامعه یک ظاهر دارد.
در ادامه به مسئله عالم باطنی اشاره کرد و افزود: این جامعه عوالم باطنی دارد و این عوالم اجتماعی که انسانها دارند، در اثر ارتباط اراده‌ها، انسجام و به وحدت رسيدن این اراده‌ها نظام پيدا کردند. در عوالم وجودی یا استکبار جمعی اتفاق می‌افتد یا پرستش جمعی، یا خداپرستی جمعی یا شيطان پرستی جمعی است، بنابراین عالم یا با ولایت الهی است یا با ولایت طاغوت.
نماینده مردم استان البرز در مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: انتظار سه رکن دارد، هم تبرّی است، مواظب بودند تا استحاله نشوند، هم درگيری همه جانبه بود و هم سازندگی اتفاق افتاد؛ خودآگاهی در کنار همه این ها قرار دارد؛ زمانی که بنی امیه یا بنی عباس یا امپراطوری مدرن غرب وجود دارد، این خودآگاهی همیشه لازم است تا بتوانیم به ماموریت مان در دوره انتظار برسیم. انقلاب با سازندگی، مبارزه و ... منافات ندارد، اتفاقاً انقلاب اسلامی خودش عين خودآگاهی است. بعضی‌ها خيال می‌کنند خودآگاهی فقط با موعظه درست می‌شود، خير خودآگاهی که انقلاب اسلامی به جامعه جهانی داد و در نتيجه از مارکسيسم عبور کرد و آن را به موزه تاریخ فرستاد، با انقلاب امام بود نه با کتاب نوشتن و سخنرانی.
وی تاکید کرد: انبياء خودآگاهی میدهند و حرکت‌هایی از جنس حرکت انبياء است و کار امام از این جنس بود، اینها به بشر خودآگاهی می‌دهد؛ الان هم با انقلاب نسبت به غرب خودآگاهی پيدا می‌شود، ولی کار فرهنگی هم در مقياس انقلاب عظيم باید اتفاق بيفتد، انقلاب را تعطيل کنيم و برویم کار فرهنگی کنيم؟ چگونه آن وقت کار فرهنگی می‌کنيد که اجازه می‌دهيد انقلاب خاموش شود؟
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در پاسخ به سوال آیا ظاهر غرب نشان دهنده باطن غرب نيست که آن را تمدن بناميم، پاسخ داد: ظاهر نشان دهنده باطن است و ظاهر آن هم ظلمانی است، لذا باطن نیز ظلمانی می‌شود و به آن تمدن می‌گویند؛ ما آن را تمدن نمی‌دانيم. اراده‌های مؤمنين وقتی می‌خواهد به سمت ظهور گذر کند و در یک مرحله‌ای ممکن است ناچار از ایجاد جامعه دینی باشد، نام جامعه دینی و محصول آن را تمدن نگذارید و عالم دینی بنامید. /881/ 202/ص