ضرورت پرهیز از علوم غیر نافع
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، هجدهمین جلسه از سلسله جلسات مهارت های تبلیغی در قرآن کریم، با حضور حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، به همت معاونت تبلیغ حوزه علمیه خراسان، امروز در مدرسه علمیه نواب برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی با محور قرار دادن آیه 102 سوره نساء گفت: خداوند در این آیه می فرماید: «وَإِذَا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَاةَ فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرَائِكُمْ وَلْتَأْتِ طَائِفَةٌ أُخْرَىٰ لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَلْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ ۗ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً وَاحِدَةً ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كَانَ بِكُمْ أَذًى مِنْ مَطَرٍ أَوْ كُنْتُمْ مَرْضَىٰ أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ ۖ وَخُذُوا حِذْرَكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُهِينًا» داستان و شأن نزول این آیه به این صورت است که در سال ششم هجرى، پیامبر با گروهى به سوى مکّه عزیمت کردند و در منطقهى حدیبیّه، با کفارمواجه شدند که براى جلوگیرى از ورود آن حضرت، سنگر گرفته بودند، پس از برپایى نماز جماعت ظهر، فرمانده کفار فرصت را مناسب دید که هنگام نماز عصر یکباره حمله کند، آیه نازل شد و از توطئه خبر داد، در این نماز، گروه اوّل پس از پایان رکعت اوّل، برخاسته بقیه نماز را خود تمام مىکنند و پیامبر(ص) صبر مى کند تا گروه دیگر به رکعت دوّم برسند و با سلاح، به نماز جماعت بپیوندند.
وی درباره نکات تفسیری این آیه گفت: نکته اول در تفسیر این آیه این است که نماز، حتّى در صحنهى جنگ تعطیل نمى شود و رزمنده، بى نماز نیست همانطور که می فرماید:«اقمت لهم الصلوة....و لیأخذوا اسلحتهم»، نکته بعدی در اهمیّت نماز جماعت است که همین بس که در جبهه جنگ با دشمن، حتّى با یک رکعت هم برپا مى شود خداوند در این باره می فرماید: «و لتأت طائفة اُخرى لم یُصلّوا فلیُصلّوا» نکته بعد که بسیار مهم است این است که در هنگام پیش آمدن دو وظیفه مانند جهاد و نماز، نباید یکى فداى دیگرى شود و خدا در این مورد می فرماید: «فلتقم... ولیأخذوا» نکته دیگراین است که در همه حال، هشیارى لازم است، حتّى نماز نباید مسلمانان را از خطر دشمن غافل کند این مطلب از این قسمت از آیه مشهود است: «و لیأخذوا اسلحتهم».
رهبر، محور وحدت و عبادت است
رییس ستاد اقامه نماز کشور با بیان اینکه رهبر، محور وحدت و عبادت است، گفت: خدا در این باره در این آیه می فرماید:«کنت فیهم ... اقمت لهم الصلوة»، از مسائل دیگر تقسیم کار، تعاون و شریک کردن دیگران در کارهاى خیراست، که حتّى در حسّاس ترین موارد، از عوامل الفت جامعه می شود و در این آیه، دو رکعت نماز جماعت میان دو گروه تقسیم شده، تا تبعیضى پیش نیاید و همه در خیر شریک باشند چنانچه دراین باره می فرماید: «و لتأت طائفة اُخرى...».
وی ادامه داد: نماز جماعت در جبهه، نشان عشق به هدف و خدا و رهبر و پایبندى به ارزشهاست به همین جهت است که می فرماید: «اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلوة»، نکته دیگر که نکته ای نظامی است این است که در جبهه باید جابه جایى نیروها در فاصله یک رکعت نماز، امکان پذیر باشد، همچنین هر چه مدّت نماز در جبهه بیشتر شود، فرصت دشمن براى حمله افزایش مى یابد، پس باید حفاظت بیشترى داشت. در رکعت اوّل، داشتن اسلحه کافى است ولى در رکعت دوّم، هم اسلحه و هم ابزار دفاع به همین جهت فرموده است: «ولیأخذوا اسلحتهم... ولیأخذوا حذرهم و اسلحتهم».
مفسر قرآن کریم در پایان خاطرنشان کرد: این نکته بسیار حیاتی است که حواسمان به علومی که فرا می گیریم باشد، از جمله استعاذه هایی که پیامبر هر روز می گفت این بود که «اعوذ بک من علم لاینفع»، متأسفانه خیلی از مباحثی که ما در آن زمینه مطالعه می کنیم، به جای آگاهی ما را غافل می سازد، علم باید نفع داشته باشد و به قولی یافتنی باشد نه بافتنی، مواظب باشید حتی به اسم پژوهش غافل نشوید و این را همیشه در نظر داشته باشید که این درسی که من می خوانم ثمره اش چیست./202/863/ب1